در جریان «نوزایش عربی»، دیدگاه متجددان، از سنت‌های ایستا به‎سوی اندیشه‌های مترقی حرکت کرد و رویکرد احیای دین جای خود را به اصلاح آن داد. با توجه به تحولات جوامع مسلمانِ امروزی، به‎ویژه دربارة زنان، و تسلط نگرش دینی در عرف و قانون این جوامع، مطالعة مقایسه‌ای ـ تحلیلیِ تحولات آرای متفکران معاصر جهان اسلام، با تأکید بر بازخوانی دیدگاه نواندیشان دینی مصر در قرن بیستم و تحلیل رویکردهای آنان، تلاشی است...

بازسازی و احیای تفکر دینی یکی از مقوله هایی است که از گذشته های دور مطمح نظر احیاگران دینی بوده است. احیاگری دینی امری به واقع شریف و ضروری است؛ زیرا در پی صیانت از دین و دین داری در جوامع دینی است. احیاگران در پی رفع چالش ها و موانعی هستند که رشد و بالندگی دین را به مخاطره می اندازند. آن ها حفظ و بازسازی تفکر دینی را در مقاطعی که دچار آسیب ها و تحریف هایی شده است، بر عهده دارند. احیاگری دینی ی...

هدف این مقاله تحلیل و بررسی عقلانیت دینی و سکولار در اندیشه متفکران اسلام است. به منظور دست یابی به این هدف ابتدا به مفهوم و کالبد شکافی عقلانیت و سپس به ویژگی های عقلانیت دینی و سکولار پرداخته شده است. پس از بررسی الگوهای عقلانیت سکولار به تحلیل و بررسی عقلانیت مطرح در اندیشه متفکران مسلمان می پردازیم که به دو سرمشق تجزیه شده است. الگوی نخست، عقلانیت فلسفی است که با عقلانیت دینی پیوند دارد و ا...

پایان نامه حاضر با عنوان «نقش بازرگانان در نفوذ و گسترش اسلام در شبه قاره هند از آغاز تا تشکیل حکومت گورکانیان (932ق)» چگونگی اشاعه اسلام توسط بازرگانان مسلمان و ساز و کار گسترش آن در شبه قاره را مورد بررسی قرار داده است؛ و فرضیه اصلی پایان نامه یعنی: «در کشورهای جنوب شرق آسیا و شبه قاره هند که اشاعه اسلام از راههای مسالمت-آمیز صورت گرفته است نقش اصلی بر عهده بازرگانان بوده است.» به آزمون گذاشت...

جزیره العرب به عنوان جغرافیای ظهور دین مبین اسلام مسکن اولیه اعراب به شمار می آید.قبل از ظهور اسلام همواره بین اعراب و هندی ها از یک سو ، اعراب و مناطق شرق دور از سوی دیگر روابط تجاری و بازرگانی برقرار بود، می توان اذعان کرد که در آن زمان نیز اعراب در هند اقامت داشته اند. اسلام کمی پس از تثبیت در عربستان از طریق بازرگانان به شبه قاره هند وارد شد. از همان قرن اول هجری نفوذ مسلمانان در حوزه اقیان...

سیکهیزم، آئینی که تا به امروز برای ادامه ی اندیشه ها و تفکرات بنیانگذارش، درابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی تلاش فراوان می نماید و توانسته است نه تنها در هند بلکه در سایر ملل، جایگاه دینی و اجتماعی را برای گسترش این دین باز نماید، چرا بر خلاف سایر آئین های هند، تا به امروز سیکهیزم به عنوان دینی بزرگ شناخته شده است؟ اگر نگاهی به ادیان هند داشته باشیم، به راحتی در یک مقایسه ی تطبیقی می توان ب...

هدف اصلی این مقاله، ارائهٔ یک تحلیل ساختاریافته و منظومه­وار از نظریات پراکندهٔ استاد مطهری دربارهٔ «هستی­شناسی اجتماعی» است. هستی­شناسی اجتماعی (بحث فلسفی در قلمرو مبادی و مبانی هستی­شناختی علم اجتماعی)، یکی از موضوعات عمدهٔ فلسفهٔ علم اجتماعی است. به این ترتیب، پرسش اصلی مقالهٔ پیش رو این است که آیت­الله مطهری چه پاسخ­هایی به مسائل هستی­شناختی «فلسفهٔ علم اجتماعی» داده است؟ از میان مباحث مربوط به بح...

غزنه از شهرهای ایالت زابلستان قدیم به شمار می رفت که در دوران پیش از اسلام مهد تمدن های مهمی چون یونانی، کوشانی و هپتالی بوده است. با فتح سیستان و زابلستان توسط سپاهیان مسلمان، این شهر به یک پایگاه نظامی تبدیل شد. خاندان لُویَکان از بقایای حاکمان پیش از اسلام، در سه قرن نخست هجری به عنوان خراجگذار صفاریان و سامانیان در حکومت غزنه و زابلستان باقی مانده بودند. این شهر در قرن چهارم هجری پایتخت حاکما...

موضوع این پایان نامه که شامل پنج فصل است، عبارتست از رابطه فلسفه و الاهیات در دوران نهضت اصلاح دینی قرن شانزده با عطف نظر به آرای مارتین لوتر. پایان نامه با نگاهی پدیدارشناختی به آرای مارتین لوتر در باب فلسفه به نگارش درآمده و کوشش شده است تا پرداختی زمینه مند به موضوع صورت گیرد. لذا آرای لوتر در بطن تاریخچه نهضت اصلاح دینی مورد توجه قرار گرفته و جریانات موثر بر نهضت اصلاح دینی و در رأس آن لوتر...

کاربست گفتمان غربی توسعه در کشورهای مسلمان نتایجی ناگوار در پی داشته، که از آن جمله تردید مسلمانان بر سر دوراهی‌های متعدد و نوین توسعه بوده‌است، اما بابی که اسلام در رویارویی با نظریه‌های معاصر غربی توسعه می‌گشاید چیست (سؤال)؟ گفتمان اسلامی توسعه، با اثرپذیری از تحولات تاریخ اسلام و جنبش‌های اصلاح دینی، با محوریت آموزه‌های اسلامی و اندیشه‌های سیاسی امام خمینی€، راهی نو فراروی مسلمانان گشوده‌است...