با کنکاش خاستگاه مفهوم بینامتنیت در نقد غربی در می یابیم که این اصطلاح ریشه در تئوری های زبانی غربی مانند دیدگاههای سوسور، فرمالیسم های روسی، منطق گفتگویی باختین درباره رابطه گفتمان خویشتن با گفتمان دیگری، دعوت به گشودگی متن در مکتب نشانه شناسی دارد که منجر به ظهور مفهوم بینامتنی به دست ژولیا کریستیفا شد. کریستیفا بینامتنیت را تأثیرپذیری متون از همدیگر به وسیله تداخل میان گفتارهای متعدد میدانست...

بینامتنی بر این ایده مبتنی است که آثار ادبی بر اساس نظام ها، رمزگان ها و سنت های ایجاد شده توسط آثار ادبی پیشین بنا می شوند. دیگر نظام ها، رمزگان و سنت های هنری و در کل فرهنگی نیز در شکل گیری معنای یک اثر ادبی، اهمیتی اساسی دارند. نظریه پردازان امروزی متن ها را فاقد هر گونه معنای مستقل می دانند. متون در واقع متشکل از همان چیزی هستند که نظریه پردازان اکنون آن را امر بینامتنی می دانند. طرح این مس...

بینامتنیت به بررسی نحوه ی حضور یک متن در متن دیگر می پردازد و با حذف مفاهیمی چون مولف، تاریخ و جامعه، متن را مستقل ولی وابسته به متون دیگر در نظر می گیرد. با اندک تأمّلی در آثار پیشینیان درمی یابیم که تشابهات بسیاری بین موضوعات نقدی معاصر در غرب و علم نقد قدیم عرب می توان یافت. بینامتنی نیز از این قاعده مستثنی نیست. ارتباط بین متون را می توان با عناوینی دیگر در آثار امثال عبد القاهر جرجانی(471 ق...

با شکل گیری حکومت سلجوقیان روم در آناتولی ، حاکمان این شاخه از خاندان سلجوقی برای ادار ه ی حکومت نو پای خود با شرایطی متفاوت از سایر خویشاوندانشان -که در بلاد اسلامی حکم می راندند- مواجه شدند. حضور پرشمار ساکنان مسیحی در آسیای صغیر در کنار تاثیرات ناشی از حکومت دیرپای بیزانس در آنجا ، سلاجقه ی روم را با این چالش که چگونه ضمن حفظ استقلال و هویت خویش به عنوان حاکمان مسلمان ، شرایط خاص منطقه را نی...

هدف محقق در مطالعه ی حاضر این است که با بررسی روابط بینامتنی و بینا فرهنگی بین یک نمایشنامه ی آمریکایی (باغ وحش شیشه ای) به عنوان متن پیشین و فیلم نامه و فیلم اقتباسی ایرانی نظیر آن (اینجا بدون من) به عنوان متون پسین مشخص می کند که چگونه تفاوت های فرهنگی متن پیشین و متون پسین، با وجود سیستم های نشانه ای متفاوت، بر فرآیند اقتباس تاثیر می گذارند. به منظور تحقق این هدف، محقق از مدل بینامتنیت فرحزا...

چکیده در این مقاله سعی شده ­است پیوندهای بینامتنی در دو متن کلیله­ ودمنه ترجمه­ ی نصرالله منشی و مرزبان نامه ترجمه­ ی سعدالدین وراوینی مورد بررسی قرار گیرد؛ مطالعه­ ی عبارت ­های آغازین و پایانی داستان­ ها، تبیین انواع روابط بینامتنی میان دو کتاب کلیله­ ودمنه و مرزبان ­نامه و نشان دادن زیرمتن­ ها و زبرمتن­ ها از جمله مواردی است که بدان­ پرداخته­ شده ­است. روشی که در این جستار استفاده شده، نزدیک ...

در این مقاله، پدیدۀ بینامتنی قرآنی و مفاهیم آن را در نمونه‏هایی از شعر ابو‏تمام بررسی می‏کنیم، روابط و کنش دوسویه بین قرآن و متن شعر این شاعر را نشان می‏دهیم و تأثیر آن را در تولید معنا بیان می‏کنیم. پدیدۀ بینامتنی قرآنی دارای جنبه‏های هنری و شیوه‏های سبک‏شناسی گوناگونی است. در این پژوهش، نوع ارتباط شاعر را با قرآن نشان می‏دهیم و بر‏مبنای نوع کارکرد، شکل‏های متفاوتی از بینامتنی قرآنی را تحلیل م...

رابطة بینامتنی و اثرپذیری شاعران از متون دیگر، از جذّاب‌ترین مقوله‌های قابلبررسی در نقد ادبی و ادبیات تطبیقی است و شعر رضوی از این رهگذر، سرشار از پشتوانه‌های قرآنی، عناصر ارزشی، مناسبات بینامتنی و کارکردی است که از منظر رویکرد بینامتنیت قابل مطالعه است. این پژوهش با هدف تبیین انواع روابط بینامتنی شعر رضوی معاصر و قرآن کریم به روش تحلیلی،<span lang="...

ارتباط متن شریف نهج البلاغه با قرآن از وجوه مختلف قابل بررسی است. یکی از این ابعاد تحلیل مناسبات بینامتنی و زمینه­های شکل­گیری و تأثیر قرآن در شکل­گیری آن است. مناسبات بینامتنی وجوه مختلفی را شامل می‌شود. نوشتار حاضر با هدف نشان‌دادن این ارتباط بین قرآن و نهج البلاغه، مناسبات بینامتنی را در عناصر تصویرساز مورد بررسی قرار داده است. بدین منظور با روش توصیفی- تحلیلی وجوه اشتراک را شناسایی و تحلیل ...