دهه های نهائی قرن سیزدهم هجری ، شاهد جریانهای فکری و اجتماعی تشکلهای متعددی در جهت تجدید فکر دینی و اصلاحات اجتماعی بود. یکی از این نهضت های فرهنگی – اجتماعی ، تجمع « اصحاب سراچه » در خراسان به همراهی حاج میرزا حبیب خراسانی ، خدیو گیلانی ، فاضل خراسانی ، صید علی خان درگزی ، رئیس الطلاب سبزواری و یاران ایشان بود. اصحاب سراچه ، عموماً از طبقه عالمان و نخبگان فرهنگی مقیم خراسان بودند و در چهار چوبه...

میراث حدیثی شیعه، ریشه در مکتوبات اولیه ای دارد که اصحاب ائمه: نگاشته اند. این تألیفات در طی سال ها، به عنوان منابع اصلی حدیث شیعه، نسل به نسل منتقل شده و به صاحبان کتب اربعه رسیده است. یکی از پرسش های کلیدی در تاریخ حدیث امامیه، مسألۀ گسترۀ انتقال کتب اصحاب به محدثان بعدی است؛ به دیگر بیان، پرسش از این که آیا آثار آنان، با طرق متعدد به آیندگان منتقل شده یا با طریق واحد. مطابق اقوال محدثان و دا...

شخصیت پیامبر (ص) توسط وحی به عنوان اسوه معرفی شده است، ولی کلام الهی تبیین کاملی از سیره ی نظری و عملی ایشان ارائه نمی کند. ابعاد مختلف زندگی رسول خدا (ص) در کتب سیره، اخلاق و مجامع حدیثی بوسیله ی گزارش هایی بدست ما رسیده است که اصحاب آن حضرت راویان این اخبار بوده اند. اهل سنت صحابه را به عدالت توصیف می کند و عمل آنان را به همراه سیره ی نبوی جزء دین و نه معرفت دینی می داند، لذا آنان را در اجت...

چکیده اصرار قرآن بر قصه گویی و قصه خوانی ، هر خواننده را به وجد و شگفتی و تأمل وا می دارد . داستان های قرآن به مخاطبان خود ، زندگی و جنبش و ایمان و اعتقاد و اراده و تکلیف می بخشد و او را به تماشای انسانهای ملکوتی فرا می خواند و زیبایی های وجودی آنان را می نمایاند . آنچه در بررسی قصه های قرآنی سخت توجه انسان را به خود جلب می نماید ، انسان شناسی ویژه ای است که در لا به لای محاورات قهرمانان این ق...

یکی از دشواری های جوامع دینی، ظهور مدعیان دروغینی است که با سوء استفاده از احساسات پاک حق جویان در پی ایجاد موقعیتی برای خود هستند. شیعیان در عصر حضور با این پدیده روبه رو بودند و امامان معصوم با روش های مختلفی با آن برخورد می کردند. برخی از مدعیان دروغین عصر حضور، ادعای بابیت، امامت، نبوت، مکالمه با خداوند و الوهیت می کردند. غلو، اعتقاد به حلول و تناسخ به عنوان اصلی­ترین انحرافات اعتقادی مدعیا...

این مطالعه در نظر دارد یافته های تحلیل کلام را در ارتباط با قرآن، علی الخصوص سوره فاتحه، به کار بندد. کلام، یک گفتار یا بخشی از یک نوشتار در مورد موضوعی خاصّ، معمولاً جدّی، به حساب می آید. از نگاه زبان شناسی، کلام یکی از برجسته ترین مفاهیم تفکر معاصر در زمینه های علوم انسانی و علوم اجتماعی به حساب می آید، همان طوری که این کلام در ارتباط با آن روش هائی است که در آن ها زبان عمل می کند و روابط انسان ...

مهدویت مسأله ای مهم در تاریخ بشر بوده است. ظلم و ستم، بی عدالتی موجب ناامیدی و همواره انسان ها به دنبال کسی می گشتند که بتواند این شرایط را عوض نماید. این موضوع در تمام ادیان آسمانی و حتی غیرالهی پیش بینی گردید.ازجمله درآیین هندوبه کلکی ، زرتشت شخصی به نام سوشیانت، یهود به ماشیح ،مسیحیت به نام حضرت مسیح(ع) وبالاخره در دین اسلام حضرت مهدی(عج)می توان اشاره نمود.آنچنانکه از صدر اسلام توسط پیامبر گ...

دین مبین اسلام در عربستان ظهور کرد، سرزمینی که مردم آن دارای تمدنی بسیار ابتدایی و فاقد هر نوع فرهنگ چشمگیری بودند، با وجود این خود را هم بی نیاز از کوشش در فرا گرفتن دانش ها و کتاب و سنت و کسب علم می دیدند. آنان چنان بی اعتنا و بی قید به علوم بودند که کار فرهنگی و علمی مهمی از آنها دیده نشد و ضبط نگردید. ولی اسلام تحرک علمی گسترده ای را در میان اعراب و ملل دیگر اسلامی ایجاد کرد و تمامی ملل تاز...