حضرت محمد (ص) به عنوان انسان کامل و مظهر تام اسما و صفات حضرت حق، در سه مرتبهٴ جبروتی، ملکوتی و ناسوتی، واجد سه مقام ولایت، نبوت و رسالت است و هر مقامی متناسب با مرتبه ای است. مقام خلافت اللهی ایشان در زمین، تحقق و تعین مراتب عالی در مرتبهٴ دانی است. مقاله حاضر مسئلهٴ مزبور را از چشم انداز عقل و نقل برمی رسد.

محبت مقامی الهی است. حق تعالی خود را به محبت وصف نموده و به صفت « ودود »خوانده است.این از آن روست که او ابتدا به خود محبت ورزید، آنگاه دوست داشت که خود را در غیر مشاهدهکند، پس عالم را به صورت جمال خویش آفرید. به عالم نظر کرد و به آن محبت ورزید. پسخدای تعالی عالم را تنها به صورت خود آفریده است و عالم تماماً زیباست و خدای سبحان هم، بهزیبایی و جمال محبت می ورزد. اگر عشق و محبت وجود نداشت، پروردگار ...

فیلسوف و عارف مسلمان از رهگذر مطالعات و تعمق‌های عقلی و شهودی خود پیرامون هستی به برخی قوّت‌های هستی‌شناسانه دست می‌یابد که در پی آن از فهم و تفسیری برتر از سطح فهم و تفسیر عرفی و عمومی مردم از آیات و روایات ناظر به مسائل هستی‌شناسانه برخوردار می‌شود. فهم برتر فیلسوفان و عارفان مسلمان از «مفاتح الغیب» در آیه 59 انعام شاهدی بر این مدعا است. در حالی که سایر مفسران، سخن چندانی در تفسیر آن نداشته‌ان...

محبت مقامی الهی است. حق تعالی خود را به محبت وصف نموده و به صفت « ودود »خوانده است.این از آن روست که او ابتدا به خود محبت ورزید، آنگاه دوست داشت که خود را در غیر مشاهدهکند، پس عالم را به صورت جمال خویش آفرید. به عالم نظر کرد و به آن محبت ورزید. پسخدای تعالی عالم را تنها به صورت خود آفریده است و عالم تماماً زیباست و خدای سبحان هم، بهزیبایی و جمال محبت می ورزد. اگر عشق و محبت وجود نداشت، پروردگار ...

پدیده غلو و غالی گری از جمله پدیده هایی است که از دیرباز بعنوان آسیبی جدی و ویرانگر پیکره و جوهره آیین الاهی را تهدید به نابودی و یا انحراف می کرده است از این رو رجال شناسان همواره در جهت شناسایی راویان اقوال ائمه اطهار ع و اشکار ساختن کج اندیشی ها و کژروی های اعتقادی و موجبات ضعف آنان به ویژه غالیان و متهمان به غلو کوشیده اند در این نوشتار تلاش شده است تا ضمن تبیین دیدگاه احمد بن علی نجاشی م 4...

قاعده «بسیط الحقیقه کل الاشیاء و لیس بشیءٍ منها» ثابت می کند که واجب الوجود از آنجایی که بسیط الحقیقه است، واجد کمالات و جهات وجودی تمام اشیا و فاقد حدود، تعینات و نقایص آنهاست. این قاعده نخستین بار توسط صدرالمتألهین شیرازی به صورت برهانی بیان شده است. مقاله حاضر، نخست به توضیح و تبیین و تحلیل منطقی این قاعده می پردازد و در باره حدود موضوع و محمول و نوع حمل در آن به بحث می نشیند و پس از تحلیل من...

عرفا در سیر و سلوک نفسانی خود مراتب و مقاماتی را طی می‏کنند که هر کدام از آن مراتب، آثار خاص خود را دارد؛ از جمله اینکه عارف وقتی به مشاهدات قلبی رسید و تمثلات رنگین برای او حاصل شد، این تمثلات از مرتبه و مقام او حکایت می‏کند. رنگ از جمله عناصر مهم در زبان نمادین عرفان است که عرفا برای تحلیل معارف و حقایق به‌‌کار می‏گیرند. سالک در مسیر حرکت معنوی خود رنگ‏های مختلف و متفاوتی را شهود می‏کند که به...

مسئله صفات و معناشناسی اوصاف الهی و ارتباط آن با توحید حقیقی پروردگار، از جمله مسائل بنیادین الهیاتی است که همواره میدانی برای ظهور باورهای مختلف اندیشمندان اسلامی بوده است. در این میان قاضی سعید قمی از اندیشمندان بزرگ امامیه در روزگار صفویه، در زمینه وجود‌شناسی و معناشناسی اسما و صفات الهی دارای دیدگاهی ویژه بوده است که با آرای رایـج و مشهور عالمان شیعه در این باب، اختلاف فراوانی دارد. نوشته‌ی...

This article has no abstract.

     «اسماءحسنی» ،یکی ازاهمّ مباحث علوم قرآنی است که مورد توجّه شاعران و نویسندگان بوده و بازتاب‌ گسترده یی در ادبیّات فارسی، به ویژه در آثار پایه گذاران ادبیّات عرفانی، حکیم سنایی غزنوی و شیخ عطّار نیشابوری؛ داشته است. لذا مقاله ی حاضر؛ به چگونگی بازتاب پرکاربردترین اسمای ذات الهی که تجلّی بیشتری در آثار این دو دارد، همراه با معانی لغوی و اصطلاحی آن ها می پردازد و با آوردن شواهدی ازآثار این دو شاعر ِ...