ترکیه و ایران دو کشور مهم مسلمان در خاورمیانه به شمار می آیند؛ ولی دارای دو نوع حکومت متفاوت اند. در ایران حکومت اسلامی قدرت را در دست دارد. این حکومت اسلام را برنامه ای کامل و جامع برای تمام ابعاد زندگی انسان تلقی می کند و دولت خود را موظف به اجرای احکام اسلام در جامعه و سیاست خارجی خود می داند؛ درحالی که حکومت ترکیه سکولار است. اگرچه گرو هایی اسلامی در ترکیه بر هویت و ارزش های اسلامی تاکید می...

پیشینه روند اسلام گرایی در سرزمین های آسیای جنوب شرقی اغلب به دهه های نخست قرن بیستم میلادی، یعنی دوران مبارزات استقلال طلبانه مسلمانان بر ضد استعمارگران اروپایی برمی گردد. در بیش تر این سرزمین ها به دلیل روی کار آمدن حکومت های غیردینی پس از کسب استقلال سیاسی، مبارزات اسلام گرایان همچنان ادامه یافت و در قالب جنبش هایی اسلامی با هدف تأسیس حکومت اسلامی نمایان شد. یکی از مهم ترین و اثرگذارترین این...

تکثرگرایی سیاسی از جمله مفاهیمی به شمار می رود که پژوهشگر در تعریف و تبیین آن با چالش هایی مواجه خواهد شد. در نظام سیاسی اسلام که بر وحدت تأکید دارد این مفهوم اهمیت بیشتری پیدا می-کند. لذا پژوهش حاضر می کوشد تا جایگاه تکثرگرایی سیاسی را در نظام سیاسی اسلام بررسی نماید. بدین منظور، این فرضیه مطرح شد که در عصر غیبت به جهت اختلاف در فهم و اختلاف در منافع شاهد تکثرگرایی سیاسی هستیم اما در آرمانشهر ...

خرد گرایی مهم ترین اندیشه ی فردوسی در شاهنامه است ؛ فردوسی ، خرد را مهم ترین ملاک در راهبرد ها و راهکارهای زندگی انسان می داند و بر آن است که وجه ممیزه ی انسان در آفرینش ، خرد است و بر همین اساس نیز شخصیت و عملکرد شاهان و پهلوانان ایرانی را تبیین و ارزیابی می نماید .فردوسی ، شاهنامه را در قرن چهارم با هدف تبیین اندیشه های سیاسی و اجتماعی جامعه ی ایران پیش از اسلام ، می سراید و خرد را عامل تکمیل...

عقلانیت باور دینی یکی از مهم ترین مباحث فلسفۀ دین است که پنج رویکرد معرفت شناسانۀ متفاوت را در بر می گیرد. تا همین اواخر، دلیل گرایی رویکرد غالب در حوزۀ عقلانیت باورهای دینی بود و نماد عقل گرایی حداکثری به شمار می رفت. اما معرفت شناسی اصلاح شده مکتب نوظهوری است که در مقابل دلیل گرایی قرار گرفته، عقلانیت را بی جا و بی مورد دانسته و معتقد است که اعتقادات دینی شاید کاملاً موجه و معقول باشند، حتی اگ...

یکی از مفاهیم اساسی در اسلام و قرآن نظریه امت است. این مفهوم بر آمده از اندیشه سیاسی اسلام در بر گیرنده مفاهیمی چون قوم، قبیله، عشیره، گروه های نژادی و نیز ملت با عناصر قوام بخش ارزش های آسمانی مذهب تحت رهبری پیامبر و سپس جانشینان آن اطلاق می شود. نظریه امت در اندیشه جغرافیای سیاسی اسلام ابتدا منحصر به جامعه مسلمانان نبود و غیر مسلمانان را نیز شامل می شده و بر خاسته از ایدئولوژی اسلامی با ملی گ...

ضعف سیاست چند فرهنگ گرایی و تاثیرات منفی قانون منع نمادهای مذهبی در سال 2004، تبعیض اقتصادی و اجتماعی نسبت به مهاجرین، گسترش اسلام هراسی در جوامع غربی و ارتباط دیاسپورای مسلمان با تحولات جهان اسلام در عصر جهانی شدن از یک طرف، و فعال شدن گروه های هویت گرا از اواخر دهه 1980 تا به امروز، منجر به ظهور گرایشات اسلام گرایی افراطی، به چالش طلبیدن سیاست های همگون سازی جوامع میزبان و تلاش برای بازیابی ه...

گفتمان خاورمیانه ای جمهوری اسلامی ایران دکتر حسن بشیر تاریخ دریافت: 13/08/1387 تاریخ پذیرش: 11/10/1387 چکیده ایران پس از انقلاب اسلامی، گفتمان ویژه ای را در سطح جهان و به ویژه، در خاورمیانه به وجود آورده است که نه تنها اختلاف اساسی با قبل از انقلاب داشته بلکه ماهیت آن نیز متفاوت است. این تفاوت بر سه محور «اسلام گرایی»، «استقلال گرایی» و «وحدت گرایی» متکی است. اسلام گرایی پایۀ اصل...

اسلام­ گرایی یکی از اثرگذارترین پدیده ­های معاصر به ­شمار می ­آید که برخی از مهمترین رویدادهای سیاسی و اجتماعی منطقه خاورمیانه را رقم زده و نقطه کانونی تحقیقات متعددی بوده است. استدلال مقاله حاضر آن است که درک عمیق ­تر این پدیده پیچیده و پویا مستلزم تلقی اسلام ­گرایی به عنوان مفهومی میان­رشته­ای است؛ یعنی مفهومی مهاجر که در مرز رشته ­های گوناگون علوم انسانی و اجتماعی می­ایستد و امکان بررسی آن د...

چکیدهنوع رویکرد و میزان اهتمام دولت های پس از دوران دفاع مقدس (سال‌های 1368 تا 1392) به موضوعات جهان اسلام، مسئله پژوهش حاضر است که با محوریت ارزش‌ها و هنجارهای نظام جمهوری اسلامی در بعد، منطقه گرایی و تعامل سازنده در حوزه جهان اسلام انجام پذیرفته است. انجام این پژوهش جامعه آماری از متخصصین، وزرای خارجه پیشین و اساتید دانشگاه در حوزه سیاست خارجی می‌باشند. در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل داده‌ها...