علم جغرافیا به عنوان یک دانش میان رشته‏ اى در طى دوران تحول و تکامل خود از علوم اجتماعى و فلسفى بهره فراوان برده است. یکى از نظرات تأثیرگذار در جغرافیا و مخصوصا برنامه‏ ریزى شهرى به عنوان یکى از زیر شاخه‏ هاى این علم، کارکردگرایى را مى‏ توان نام برد. کارکردگرایى را اگر فعالیتى ضرورى جهت حیات اجتماعى بدانیم در این بررسى به موارد کلیدى این نظریه که کمک به حیات و دوام شهر نموده، پرداخته‏ ایم؛ که پ...

آلودگى صوتى یکى از شایع‏ ترین معضلات زیست محیطى شهرهاى بزرگ جهان از جمله کلان شهر تهران است که نسبت به سایر معضلات کمتر مورد توجه قرار گرفته است، در حالى که این نوع آلودگى یکى از مهمترین آلاینده ‏هاى زیست محیطى در کلان شهر تهران محسوب مى‏ شود. سر و صدا نه تنها بر سیستم شنوایى بلکه بر تمام سیستم ‏هاى فیزیولوژیکى بدن آثار مخربى برجاى مى‏ گذارد. کلان شهر تهران به لحاظ آلودگى صوتى در حد بحرانى است....

تداوم رشد انسان در گرو زندگی و تعاملات اجتماعی است و موجودیت شهر با حضور انسان‌ها در آن معنا پیدا می‌کند. یکى از فضاهاى جمعى که می‌تواند نقش حایز اهمیتى در ارتقاى فعالیت‌هاى اجتماعى‌ـ فرهنگى جامعه ایفا کند، پیاده‌راه است. حرکت عابر پیاده در پیاده‌راه‌ها، به‌واسطه طراحى مناسب و شناخت مبتنى بر جنبه‌هاى منظرین شهر، موجب افزایش ادراک، ارتقاى هویت و احساس تعلق به محیط و زیبایى می شود. در آستانه هزار...

بحران‏ هاى شهرى پس از حوادث غیرمترقبه بالاخص زلزله از مسائل مبتلابه جوامع شهرى بوده و با تمرکز جمعیت در نقاط شهرى و انباشت فعالیت و سکونت در آن‏ها، هر روز از اهمیت بیشترى برخوردار مى‏ گردد. امروزه «برنامه‏ ریزى پیش از بحران» یکى از سه حوزه فعالیتى است که در دستور کار 21 در خصوص توسعه برنامه ‏ریزى و مدیریت اسکان بشر در نواحى مستعد فاجعه (بحران) مدنظر قرار گرفته است. (طراوتى، حمید و س...

پست مدرنیسم را فراتر از تجدد خواهى معنى کرده‏ اند و فرزند خلف یا ناخلف مدرنیسم مى‏ باشد. دوران مدرنیسم که برپایه عقل باورى بود و جهانى فراتر از عقل را قبول نداشت تحت تأثیر فیلسوفانى نظیر هگل، کانت، رنه دکارت و قبل از اینها فرانسیس بیکن بود که باعث تحولات عمیقى در عرصه ‏هاى مختلف زندگى بشرى گردید و شاید تنها در این دوران بود که بشر به خود باورى محض رسید و خود را حاکم بر سرنوشت خویش دید اما مدرنی...

عدم مشارکت فعال پلیس در فرآیند برنامه‏ ریزى شهرى یکى از معضلاتى است که هم اکنون پلیس کشور به آن مبتلا است و خود این مسأله باعث بروز یک سرى مشکلات از جمله مکان گزینى نامناسب اماکن انتظامى بدون توجه به سه فاکتور اساسى جغرافیا، جمعیت و جرم مى‏شود. ریشه‏ هاى این معضل به نوع دیدگاه مدیران عالى ناجا و کشور باز می گرد دو این در حالى است که شهر مهم‏ ترین محل انجام مأموریت‏ هاى پلیس است. هدف از نگارش مق...

رشد شتابان شهرنشینى و رشد کلان شهرها در کشورهاى در حال توسعه، حرکت اقتصاد امروز و فردا به سمت خصوصیات و خصلت‏ هاى شهرى، تحمیل شرایط زیست محیطى و جغرافیایى به جوامع و سمت‏ گیرى جهان به سوى نظامى یکپارچه، سبب شده است که ضرورت دانشى چند وجهى به نام مدیریت شهرى بیش از پیش احساس شود. رعد و برق و صاعقه دو پدیده بسیار جالب هستند که از دیرباز بشر در مقابل آنان بى دفاع و محکوم به شکست بوده است و مدت زیا...

اگر چه سابقه احداث شهرهاى جدید با نقشه قبلى به پیش از میلاد برمى‏گردد، ولى جنبش نوشهرها به ابتداى قرن بیستم و به پیشنهاد ابنزرهوارد (1928-1850) مربوط مى‏شود. در کشور ایران شهرنشینى نوین از حدود سال 1300 شمسى آغاز شده و احداث نوشهرها در دهه ‏هاى اخیر و در راستاى اسکان سرریزهاى جمعیت شهرهاى بزرگ و سکونت کارکنان مراکز صنعتى و با اهداف نظامى، سیاسى و اقتصادى مورد توجه قرار گرفته است . ر...

آبخیزهایى که بدلیل توسعه ناهنجار کلان شهر تهران به شدت آسیب دیده‏ اند باعث مى‏ شوند تا در آینده‏اى نه چندان دور منتظر یک فاجعه زیست محیطى براى تهران و سایر زیستگاه ‏هاى متأثر از آن مانند دره فرحزاد- حصارک و... باشیم. دره فرحزاد یکى از عناصر ساختارى زمین (کریدورهاى اکولوژیک و یا لکه ‏هاى زیستگاه) در ارائه ارزش ها و خدمات زیست محیطى به بسترهاى همجوار خود و به شهر نقش مؤثرى دارد و در مجموع داراى م...