در این مقاله تلاش شده است تا ضمن تعریف و تبیین وجوه تشابه و تفاوت اسطوره و آیین و عرفان، تجلّی و تأثیر و ردّپای محسوس و نامحسوس زمان و مکان مقدّس اساطیری و آیین های مربوط به هر یک در برگزیده نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری قمری مورد تبیین و تحلیل قرار گیرد. با توجه به برخی بنیادهای مشترک اسطوره و عرفان در آفاق تاریخ تفکّر بشر، و در پرتو ضمیر ناخودآگاه مشترک وی، زمان و مکان قدسی و آیینی نیز به مثا...

منظور از ادب این است که به دیگران نشان داده شود که به احساسات و نیازهایشان توجه می شود. در وا قع "ادب" شخصیت افراد را در جامعه نشان می دهد و برای افراد یک جامعه "ادب" مایه ی سربلندی، افتخار و آرامش خاطر است. آنچه که در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد، "نمود زبانی ادب" است که در موقعیتهای گوناگون، متفاوت جلوه می کند. با توجه به تدبیرهای ادب برون و لوینسون (1987) ،این پژوهش در پی بررسی آن دسته ...

کلیسا به عنوان نمادی مذهبی مفهومی در بردارنده ارزش های فرهنگی، اجتماعی و آیینی بوده که حاصل تعامل انسان با مظاهر رهبانیت در طول تاریخ است. این مناظر در برگیرنده، حافظ و بیانگر هویت و تاریخ آیینی یک منطقه و ساکنین آن هستند، از این رو بررسی ظواهر مذهبی و ارزش های آن اهمیت بسزایی دارد. در آثار فرهنگی آن، جلوه های آیینی با رویدادهای تاریخی و فعالیت های انسانی درهم آمیخته است. کلیسا از فعالیت گروهی ...

دورۀ قاجار دوره‌ای سرشار از رخدادهای اجتماعی و سیاسی است. شاهان قاجار، شاعران مدیحه‌سرا و شعر مدحی را پروپاگاندای دربارهای خود قرار دادند. شاعران نیز برای پسند خاطر شاهان، به پیروی از شاعران سبک خراسانی، به مدیحه‌سرایی روی آوردند. آموزه‌های تعلیمی در شعر عصر قاجار را می‌توان به دو موضوع کلی تقسیم کرد: یکی شعر آیینی که بیشتر در ذکر مناقب پیامبر اسلام(ص) و ائمۀ شیعه(ع) است، ...

شعر دفاع مقدّس، یکی از مهم‌ترین ارکان ادبیات دفاع مقدّس و ادبیات دفاع مقدّس، یکی از مهم‌ترین ارکان ادبیات پایداری است. شعر دفاع مقدّس، پس از پایان جنگ تحمیلی، وارد دورۀ تازه‌ای از حیات خود شد؛ شاعران این دوره به جنگ با نگاهی واقع‌گرایانه‌تر، ‌پرداختند. یکی از شاعران این دوره در شعر معاصر خوزستان، بهمن ساکی است. او با انتشار نخستین مجموعۀ شعرش با نام «آهوان پیر» خود را به عنوان شاعری در عرصۀ ادبیات ...

در این پایان نامه با بررسی در ادبیات ایران (به ویژه شعر و متون عرفانی) به ریشه شناسی رمز پردازی دو عنصر نقطه و دایره در هنرهای تجسمی ایران پس از اسلام اشاره شده است. به عبارتی از دریچه ای متفاوت با نشانه شناسی های رایجی که مطالعه هنر آیینی را تحت تأثیر سطحی نگری قرار داده به تحلیل هنر ایران پس از اسلام اشاره شده است. تفسیر هنر ایران پس از اسلام در این پایان نامه از دریچه ادبیات، به دو عنصر نقط...

چکیده: موضوع این تحقیق بررسی رقص های کلاسیک هندی از منظر دینی و نمادین می باشد. کشف ریشه های دینی این رقص ها، که تعدادشان 7 عدد است؛ مطالعه شباهت ها و تفاوت ها؛ توصیف اجزاء هنری اعم از ادبیات، موسیقی، لباس و...؛ و کشف معنای نمادین حرکات بدن؛ بررسی ویژگی ها و اصول رقص در متون کهن و مرجع، و یافتن ریشه های مشترک رقص های هفتگانه، از اهدافی است که این پژوهش به آن پرداخته است. لازم به ذکر است، تاکن...

در این مقاله تجلیات قدسی خورشید به عنوان نماد ذات اعظم در سه شاهکار بزرگ منظوم ادب فارسی‘ شاهنامه فردوسی ‘ کلیات خمسه نظامی ومنطق الطیر عطار مورد بررسی قرار گرفته و گونه های مختلف قداست خورشید با اساطیر ایران‘چین‘هند‘مصر‘یونان‘و... نیز برخی از ادیان پیش از اسلام مطابقت داده شده است. موارد مورد نظر در این مقاله عبارتنداز: بررسی خورشید به عنوان نمادی از ذات خداوند‘فرهمندبودن خورشید‘تشابه ساختاری...

چکیده تاریخ نشان می دهد که دوره ی قاجار، دوره ای سرشار از رخدادهای سیاسی، اجتماعی و ادبی است. پیامد این رویدادها شعر آیینی را نیز تحت تأثیر قرار داد که نتایج آن در شکل گیری رویکردهای متفاوت در حوزه شعر آیینی و ایجاد تحوّلات محتوایی و ساختاری در این عرصه مشهود است. در این پژوهش سعی بر آن است تا با بررسی مختصر اوضاع سیاسی، اجتماعی – فرهنگی و ادبی دوره ی قاجار، ابتدا فضایی که شعر آیینی در آن بالی...

شیخ‌الاسلام سید نعیم فرزند عفیفا متخلص به سحاب از شاعران دورة بازگشت ادبی ایران است. تنها دست‌نویس دیوان او در مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی نگهداری می‌شود. در دیوان سحاب انواع ادبی ازجمله شعر غنایی و شاخه‌های آن مانند مرثیه و مدح بسیار است. سبک سحاب در مدح‌ها، خراسانی و در غزل‌ها عراقی است. او شاهان قاجاری معاصرش مانند محمدشاه و ناصرالدین‌شاه و برخی از شاهزادگان را می‌ستاید. حاکمان محلی زادگا...