هدف پژوهش: این پژوهش بر آن است تا با بررسی متون تألیفی و فعالیت­ های علمی نجم ­الملک در زمینه جغرافیا، به روشن شدن دوره مهمی از تحولات کشور، یعنی دوره گذار دانش جغرافیای سنتی به دوره نوین بپردازد و نقش او را در این انتقال مورد ارزیابی تاریخی قرار دهد. روش/رویکرد پژوهش: روش تحقیق این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و به شیوه اسنادی و کتابخانه­ ای است و در ادامه، اطلاعات گردآوری شده، سازماندهی و تجزیه ...

از دیرباز در فرهنگهای گوناگون، تقدّس و رازآمیزبودن عدد هفت به خَلق هفتگانههای بسیاری انجامیده است که بعضی از آنها همسو با یکدیگرند. در این میان، خَلق بعضی از هفتگانهها به‌منظور دستیابی به اهدافی در راستای اندیشهها و تعالیم پدیدآورندگان آنهاست. عرفا از جمله کسانی هستند که به عدد هفت و جلوههای رمزی آن توجّه ویژه مبذول داشتهاند و در آثارشان می‌توان نمونههایی از این هفتگانهها را یافت. نجم رازی ...

عصر مشروطه راآوردگاه فکری دوسنت ایرانی_اسلامی وغربی می توان دانست حاصل برخورد،تقابل، سایش، تضادوکشمکش این دو سنت از یک سووگفتگووتاثیر متقابل آنها بر هم از سوی دیگر سبب شکل گیری سنتهایی تازه در ایران معاصر گردیده. حاملان سنت اسلامی،برخوردی یکسان با سنت غربی از خود به نمایش نگذاردند. سه واکنش عمده دراین دوره به چشم می خورد :واکنش سلبی، واکنش تسلیم و پذیرش همه سویه وواکنش مشروطه واسلامی شده. شیخ ه...

خواجه عبدالله انصاری و شیخ نجم الدین رازی هر دو در مورد راههای رسیدن به کمال وکنترل نفس اتفاق نظر دارند و اینکه سالک در راه سیر و سلوک برای رسیدن به مراتب عالی تر باید مراتب نفس را طی کرده تا به کمال برسد . ولی مراتب نفس و معرفت نفس را هر کدام به گونه های مختلف تقسیم و تحلیل می کنند. بر اساس نظر خواجه عبداله که حتی میبدی آن را در کشف الاسرار مطرح نموده است. نفس مطمئنه را کمال معرفت نفس می دان...

داستان آفرینش آدم و مسائل پیرامون آن در ادب عرفانی بازتاب گسترده­ای دارد. شناخت هدف خلقت و کیفیت پیدایش انسان وجه همت بسیاری از شاعران و نویسندگان قرار گرفته است در این میان، کلام نجم رازی(573-654) در مرصادالعباد و خطیب فارسی(ق.8) در قلندر نامه، حلاوت دیگری دارد. نجم رازی آفرینش آدم را حکیمانه آغاز می کند و در خلقت آدم از مراتب نباتی، جمادی و حیوانی سخن می­گوید سپس روایت خود را بر قاعده عشق و م...

هدف پژوهش: این پژوهش بر آن است تا با بررسی متون تألیفی و فعالیت­ های علمی نجم ­الملک در زمینه جغرافیا، به روشن شدن دوره مهمی از تحولات کشور، یعنی دوره گذار دانش جغرافیای سنتی به دوره نوین بپردازد و نقش او را در این انتقال مورد ارزیابی تاریخی قرار دهد. روش/رویکرد پژوهش: روش تحقیق این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و به شیوه اسنادی و کتابخانه­ ای است و در ادامه، اطلاعات گردآوری شده، سازماندهی و تجزیه و تح...

اطلاع از آینده و حوادث زندگی انسان، به ویژه امور مربوط به پزشکی همچون تعیین زمان مناسب برای مصرف ادویه و بازیابی سلامت، یکی از دغدغه های مهم بشر در ادوار گذشته بوده است، که ظاهرا امکان این پیش گویی با شکل گیری دانش احکام نجوم یا تنجیم میسر گردید. اهمیت این دانش به حدی بود که این گونه احکام در بسیاری از متون از جمله کتب نجومی و طبی برای مخاطبین خاص و تقویم های سنتی برای مخاطبین عام، در قرون متما...

ابوعبدالله جابر بن حیان بن عبدالله کوفی (200 ـ 103 ق / 815 ـ 721 م)، دانشمند بزرگ شیمی در جهان تشیع و شخصیتی مورد بحث و جدل و موجد آرا و عقاید متفاوت و متعارض نزد شرق‌شناسان، ازجمله مهم‌ترین شخصیت‌ها در تاریخ علوم اسلامی می‌باشد. دو تن از شرق‌پژوهان که درباره وی تحقیق بسیاری داشته و نظریات متفاوت ارائه داده‌اند، پاول کراوس و فؤاد سزگین می‌باشند. این مقاله درصدد بررسی نظرات این‌دو و دلایل آن درب...

تصور رایج این است که قاره آمریکا به دنبال سفر دریایی کریستف کلمب و با حمایت پادشاه اسپانیا در سال 1492 م. کشف شد ولی به تازگی مدارک، شواهد و مستنداتی درباره ارتباط سایر ملت ها با این قاره پیدا شده است که این تصور شایع را با تردیدهایی جدی مواجه می کند. پاسخ این پرسش که آیا ملل مسلمان، موفق به برقراری چنین ارتباطی شدند یا نه؟ محور اصلی مقاله حاضر را تشکیل می دهد براساس یافته­های فؤاد سزگین در پاس...