دیوان ابو نواس به روایت حمزه اصفهانی یکی از یازده روایت معتبر شعر ابو نواس است، که در کنار روایت ابو بکر صولی از اهمیت و شهرت بیشتری برخوردار است. حمزه اصفهانی بر خلاف دیگر همتایان خود تمام اشعاری را که به نحوی با نام ابونواس، شاعر پرآوازه و ایرانی تبار دوره عباسی، گره خورده بود؛ جمع آوری و تدوین کرده است، و در این راه به نقد، بررسی، و شرح اشعار نیز پرداخته، و میزان اعتبار هر روایت را روشن ساخت...

در گذشته در بسیاری از گونه‌های زبان فارسی از جمله در دو لهجة معیار و اصفهانی واکة افتاده /a/ در انتهای واژه‌های زبان فارسی وجود داشته که طی یک تحول درزمانی یک درجه افراشته شده و به واکة /e/ بدل گشته است. این فرایند به طور همزمانی، اما در بافت‌های دیگر، در لهجة اصفهانی نیز به گونه‌ای زایا رخ می‌دهد که یکی از ویژگی‌هایی این لهجه به شمار می‌رود. با این وجود، طی یک فرایند اختیاریِ معکوس که «معکوس‌شد...

میرزاحسن آتش اصفهانی از شاعران بزرگ قرن سیزدهم و اوایل چهاردهم هـ..ش است که در اصفهان زاده شد. آتش شاعری را وسیله امرار معاش قرار نداد، در جوانی به هنرهای دستی و بعد به تجارت اشتغال ورزید. از او که شاعر سبک هندی است دیوانی به یادگار مانده که شامل انواع قوالب شعری است. در این پایان نامه پس از ارائه چشمه ای از شرح حال آتش به موسیقی شعر و انواع آن در دیوان شاعر پرداخته شده به طوری که پس از ارائه...

هر اثر ادبی دارای دو جنبه است؛ یک جنبه ی ظاهری اثر که با عنوان شکل یا صورت معرفی شده است و دیگری معنی و محتوا. درونمایه و مباحث مربوط به آن در حیطه ی معنی یا محتوای اثر گنجانده شده است. درونمایه، مضمون مسلطی است که در یک اثر ادبی به طور پنهان یا آشکار قصد خالق اثر را در خود می نمایاند. در هر دوره ای از شعر فارسی، مضامین، موضوعات جلوه گری می کنند در این پایان نامه به بررسی درون مایه در شعر زی...

همانگونه که در مقدمه آورده شد قدیمی ترین ماخذی که در آن به گویش اصفهان اشاره شده احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم تالیف ابوعبدالله محمدبن احمدالمقدسی متعلق به قرن چهارم هجری است . بطور مسلم زمان مذکور نمی تواند آغاز پیدایش این گویش باشد. از آنجایی که قدیمی ترین مرحله زبان دری قرن پنجم میلادی (قرن یکم هجری) می باشد، می توان چنین نتیجه گیری نمود که اصفهانی و دری پا به پای یکدیگر وجود داشته اند. بع...

شیخ محمدحسین اصفهانی - اندیشور اصولی شیعی - با استناد به سخنان حکیمان مسلمان تلاش کرده است تا تصویری عُقلایی از نظریهٔ مشهور بودن قضایای اخلاقی ارائه کرده و طرحی نو در افکند. بنا به دیدگاه او، خوبی و بدی اخلاقی به معنای «استحقاق مدح و ذم» است؛ زیرا در مرحلهٔ معناشناسی آنچه از ارزش اخلاقی اراده می‌‌شود، همین بُعد تحسین‌‌پذیری و تقبیح‌‌پذیری است. در تبیین وجودشناختی محقق اصفهانی از حُسن و قبح اخلاقی د...

استعاره در غرب، ازجمله موضوعاتی است که از چشم‌اندازهای متعددی بررسی و نظریه‌های مختلفی دربارة آن ارائه شده است. استعاره در سنّت بلاغی اسلامی از نظر تعریف و کاربرد، قلمرو محدودتری دارد. همة نظریه‌پردازان استعاره، هم در غرب و هم در بلاغت اسلامی، بر این باورند که استعاره علاوه بر معنای حقیقی و تحت‌اللفظی، دارای معنایی ثانویه و مجازی است؛ اما در این میان، دو دیدگاه خلاف‌آمد عادت وجود دارد. دونال...

قوچ و میش اصفهانی (ovis orientalis isfahanica) در لیست قرمز iucn در رده آسیب پذیر قرار گرفته است. اطلاعات مربوط به نیازهای زیستگاهی و فاکتورهای تعیین کننده آشیان بوم شناختی این گونه بخش اصلی برنامه های حفاظتی را برای این گونه به خود اختصاص می دهد. در مورد انتخاب زیستگاه برای این گونه در ایران اطلاعات اندکی موجود است. در این مطالعه یک مدل، مبتنی بر سامانه اطلاعات جغرافیایی با استفاده از داده های...

در این مقاله به چهار نظریه در تحلیل «حقیقت مجاز» اشاره شده است. سکاکی ــ بنابر تقریر صحیح از آن ــ با مشهور همراه شده و استعمال لفظ را در معنای موضوع له می‌داند؛ با این تفاوت که برای بالا بردن معنای بلاغی مجاز، از نظریه «ادعا» نیز بهره جسته است. از سویی دیگر مرحوم شیخ محمدرضا اصفهانی و مرحوم میرزای قمی با تأکید بر استعمال لفظ در موضوع له در حقیقت و مجاز، تفاوت این دو را در وجود «ادعا» در مع...

اصفهان نامی آشنا در تاریخ و فرهنگ و ادبیات عربی است زیرا بزرگان و نام آوران بسیاری که از آنان، کتابها و آثار پر بها و ارزشمند باقی مانده منسوب به این شهر می باشند. زبان و ادبیات عربی در این خطه از قرن چهارم هجری شکل می گیرد و و در سده های پنجم و ششم به اوج خود می رسد به طوری که در سده چهارم هجری، اصفهان، بعداد ثانی لقب یافت. اصفهان سرزمین طبیعت زیبا و سر سبز و حاصلخیزی است که خداوند انواع مواهب...