یکی از ویژگی های شعر دوره مشروطه، بهره برداری شاعران از عناصر اسطوره ای است. شاعران با اشاره به نام و وقایع زندگی شاهان و پهلوانان ایران باستان، کوشیده اند مخاطبان خویش را به تحرک وادارند. هر چند شاعران برجسته عصر مشروطیت کمابیش به این امر توجه داشته اند، اما شیوه برخورد آنها با عناصر اسطوره ای یکسان نیست. در این میان، شاعرانی چون ادیب الممالک و بهار با برداشتی کلاسیک گونه و معتدل در معرفی اساط...

رمانتیسم، جنبشی ادبی است که در اواخر قرن هجدهم از انگلستان آغاز شد. این مکتب، در میان سرزمین‌های عربی بعد از وقوع فاجعة فلسطین و در ایران در اوایل دورة مشروطه، تغییر یافت و به تدریج، از حالت فردگرایانه به سمت اجتماع سوق یافت. از جمله شاعران مصری که هنرمندانه در این وادی گام نهاده‎اند؛ حلمی سالم است که رمانتیسم وی در کنار عناصر عاشقانه و فردی، بیشتر صبغة اجتماعی و سیاسی دارد؛ از سوی دیگر، این رو...

در این مقاله به شکل‏گیری کنسرت و تحولات پس از آن در دوران قاجار می‏پردازیم. محدوده‏ی زمانی مورد مطالعه از دوران ناصری تا انقراض قاجار و روش تحقیق روش اسنادی و تحلیل داده‏هاست. ساختار مقاله بر اساس تغییرات مهم مکانی است که الویت زمانی را در هر دوره مد نظر قرار می‏دهد. آشنایی ایرانیان با کنسرت در غرب نخستین گام ‏پیدایش کنسرت در ایران بود. انجمن اخوت نیز در برگزاری کنسرت نقش مهمی ایفا کرد. همزمانی...

یکی از ویژگی های شعر دورة مشروطه، بهره برداری شاعران از عناصر اسطوره ای است. شاعران با اشاره به نام و وقایع زندگی شاهان و پهلوانان ایران باستان، کوشیده اند مخاطبان خویش را به تحرک وادارند. هر چند شاعران برجستة عصر مشروطیت کمابیش به این امر توجه داشته اند، اما شیوة برخورد آنها با عناصر اسطوره ای یکسان نیست. در این میان، شاعرانی چون ادیب الممالک و بهار با برداشتی کلاسیک گونه و معتدل در معرفی اساط...

یکی از ویژگی‌های شعر دورة مشروطه، بهره‌برداری شاعران از عناصر اسطوره‌ای است. شاعران با اشاره به نام و وقایع زندگی شاهان و پهلوانان ایران باستان، کوشیده‌اند مخاطبان خویش را به تحرک وادارند. هر چند شاعران برجستة عصر مشروطیت کمابیش به این امر توجه داشته‌اند، اما شیوة برخورد آنها با عناصر اسطوره‌ای یکسان نیست. در این میان، شاعرانی چون ادیب‌الممالک و بهار با برداشتی کلاسیک‌گونه و معتدل در معرفی اساط...

مثنوی معنوی از مواریث عرفانی و ادبی پیش از خود بهره ‌برده ‌است. در این پژوهش «داستان جزع ناکردن شیخی بر مرگ فرزندان خود» از مثنوی با ترجمۀ رسالۀ قشیریه و تذکرة‌الاولیا بر اساس رویکرد نورمن ‌فرکلاف مورد مقایسه و تحلیل انتقادی گفتمان قرار‌گرفته‌ است. در سه اثر مذکور به بیان احوال عارفانه پرداخته شده ‌است. گفتمان غالب در بستر عرفان در حکایت مثنوی، «ولی و عارف واصل»، در رسالۀ قشیریه «مقام رضا» و در...

ادبیات و به خصوص شعر، در ایجاد، توسعه و پیروزی یکی از بزرگ‌ترین تحولات اجتماعی و سیاسی ایران یعنی نهضت مشروطه، نقش اساسی و انکار ناپذیری ایفا نموده است و آنچه به عنوان شعر دوره مشروطه شناخته شده است، تأکید بر آگاهی بخشیدن و برانگیختن غیرت وطنی دارد؛ مفاهیمی که پیش از تکوین نهضت مشروطه خواهی، در ادب فارسی سابقه نداشته است. در این پژوهش به بررسی جایگاه علم و دانش در شعر شعرای برجسته مشروطه (ملک ا...

ادبیات و به خصوص شعر، در ایجاد، توسعه و پیروزی یکی از بزرگ‌ترین تحولات اجتماعی و سیاسی ایران یعنی نهضت مشروطه، نقش اساسی و انکار ناپذیری ایفا نموده است و آنچه به عنوان شعر دوره مشروطه شناخته شده است، تأکید بر آگاهی بخشیدن و برانگیختن غیرت وطنی دارد؛ مفاهیمی که پیش از تکوین نهضت مشروطه خواهی، در ادب فارسی سابقه نداشته است. در این پژوهش به بررسی جایگاه علم و دانش در شعر شعرای برجسته مشروطه (ملک ا...

شعر معاصر ایران، با تحوّلات و تغییرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی معاصر، در دو حوزه ی «لفظ» و «معنا» دگرگون شد. تجدّدگرایی و مدرنیته، مظاهر فرهنگ دینی از جمله حجاب اسلامی را نشانه گرفت. نسیم شمال، محمّد تقی بهار، پروین اعتصامی، ایرج میرزا، میرزاده ی عشقی، عارف قزوینی، فروغ فرّخزاد، سیمین بهبهانی و فرّخی یزدی، در اشعار خود نگرش متعدّد و بعضاً متناقض خود را درباره ی حجاب زن مطرح نمودند که نشانگر مبانی نظری ...

بی گمان در روزگار بیداری ملّت ها ادبیات از منظر معرفت های انسانی، از چشم اندازی بلند و تأثیر گذار به جریان هستی و تلطیف روح و احساسات بشری می نگرد. این نگرش در شکوفا شدن آرزوها، رنج ها و شادی های آرمان گرایانه، فضای خاصی را در قلمرو کلام، پیش روی انسان امروز می گذارد. در عصر مشروطه و در آستانه ی جنبش های مردمی، کارکرد و وظیفه ادبیات عبور از عرصه های سنتی و نزدیک شدن به سمت فضاهای نوزایی و تجدّد ط...