جهانی شدن، با فروپاشی نظام دو قطبی و پایان جنگ سرد به صورت روزافزون جهان را درنوردید و تغییرات تأثیرگذاری را در حوزه‌های مختلف به‌ویژه در حوزه هویت ایجاد کرد. برخی اندیشمندان این پدیده را به‌نوعی عامل یکسان‌سازی هویت جهانی و برخی دیگر آن را موجب پراکندگی هویت و مقاومت و بازیابی هویت‌های بومی ارزیابی می‌کنند. لذا به نظر می‌رسد جهانی‌شدن از منظر هویتی، در اکثر جوامع به‌خصوص در جامعه ایرانی معضلات...

چکیده با اوج گرفتن مباحثات و مجادلات ناشی از چرخش پسامدرن و رواج رهیافت‌های پساساختارگرایی و پسامارکسیم در ادبیات علوم اجتماعی، مفاهیم ایدئولوژی، هژمونی، گفتمان، سوژه، قدرت و مقاومت به پرکاربردترین و مناقشه‌برانگیزترین مفاهیم در حوزه مطالعات سیاسی و اجتماعی بدل شدند. دستاورد این منازعات فکری شکل‌گیری طیف وسیعی از نظریات و تفاسیر در مورد این مفاهیم بود. به فراخور، در سال‌های اخیر نیز گرایش و علا...

در این مقاله کوشش خواهد شد با کاوش در اندیشه‌های 6 اندیشمند، رابطه چند مفهوم پایه‌ای در عرصه اندیشه سیاسی و نظریه بین‌المللی مورد بررسی قرار گیرد. کوشش ما بر این است دریابیم آیا برداشت خاص اندیشمندان از جامعه مدنی و دولت، به‌گونه خاصی از نظریه بین‌المللی می انجامد؟ آنچه به‌عنوان فرضیه در این بحث مورد نظر قرار گرفته این است که کل‌گرایی در تعریف از جامعه مدنی و دولت و اصالت بخشیدن به کلیت جامعه د...

در سه مقالهء پیشین که در شماره‌های 2 و 3و 4 و 6 مجلهء پژوهش حقوق و سیاست در زمینهء انسان‌شناسی فرهنگی-سیاسی به چاپ رسید،یادآوری شد که هستهء مرکزی بحث‌ مارکس،انسان است و آفرینش انسان در گرو آزادی است.هستهء یادشده،به‌ویژه پس از انقلاب اکتبر 1917 روسیه و پس از آن در کشورهای بلوک شرق به دست فراموشی‌ سپرده شد و انسان در خدمت تولید،هرچه بیشتر مدنظر قرار گرفت.نیز تلویحا اشاره شد که گرچه روابط تولیدی،ن...

جهانی شدن نظام سرمایه داری منجر به گسترش، نهادینه شدن و باز تولید به ارزش های فرهنگی - اجتماعی این نظام در عرصه جهانی شده، که یکی از نتایج آن رسوخ و هنجار شدن مولفه های «زندگی روزمره» و «سبک زندگی» براساس اصول و جامعه مطلوب نظام سرمایه داری است. به عبارت دیگر، نظام مذکور، صرفاً در یک مکانیسم تولید و شیوه مدیریت اقتصاد جامعه، تعریف و خلاصه نمی شود، بلکه به مثابه یک نظام فراگیر، شامل هستی شناسی، م...

ایدئولوژی به دلیل پیوستگی ناگزیر با عقاید و افکار افراد، همیشه در روند تصمیم‌گیری‌ها و جریانات زندگی مردم نقشی انکار ناپذیر داشته و دارد. نویسندگان آثار ادبی نیز از این امر مستثنی نبوده و بی تردید آن‌ها نیز متأثر از ایدئولوژی‌های خود هستند؛ علاوه بر آن گاهی نیز ایدئولوژی‌های نظام آموزشی مسلط بر جامعه را تبلیغ می‌کنند. از این رو، پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی رمان «بابایار» نوشتة محمدرضا یوسف...

درک صحیح از مفاهیم قدرت و هژمونی امری ضروری است. این درک و فهم به‌ویژه در ارتباط با ایالات متحده امریکا اهمیت بیشتری دارد زیرا این کشور تأثیرات بسیار مهمی بر روند تحولات نظام اقتصاد سیاسی جهانی برجای گذارده و همچنان تأثیرگذارترین کشور است. فرضیه‌های متعددی در پی شناخت و معرفی هژمون جدید، یعنی هژمونی فراملیتی جهانی سرمایه و یا بازگشت به هژمونی امریکا برآمده‌اند؛ بازگشتی که تحت عناوینی همچون هژمو...

طبق آمارهای رسمی حداقل یک مورد از هر چهار خانواده ایرانی دارای تجهیزات دسترسی مستقیم به امواج ماهواره‎ای هستند. همین گزارش‎ها افزایش سالیانه در این دسترسی و بهره‎برداری را نشان می‎دهد. علی‎رغم برخی موضع‎گیری‎های رسانه‎ای و بعضا تبلیغاتی، آنچه که کمتر بدان پرداخته‎شده، تحلیل علمی اثرگذاری‏های ضمنی و تدریجی برنامه‎های مذکور بر فرهنگ و حیات اجتماعی مخاطبان بوده‎است. برای دریافت چنین تصویری باید پر...