پاسخ به این سوال که «اندیشه سیاسی آخوند ملامحمدکاظم خراسانی در عرصه مشروعیتِ حکومت در عصر غیبت چه بود، و این اندیشه چه نسبتی با مشروطه خواهی وی داشت؟»، مبتنی بر توجه به وجود دو مقام و مَنظَر در اندیشه ورزی سیاسی است: نتیجه یک مقام را «اندیشه سیاسی ثابت»، و نتیجه منظر دیگر را «الگوی سیاسی»، بیان می کنیم. «اندیشه سیاسی ثابت»، عبارت است از مجموعه گزاره های انتزاعی، کلی و دائمی در حوزه سیاست که اصالتا...

چکیدة مقاله یکی از مسائل فلسفی که وارد فلسفه اسلام شده است و معرکه آراء میان فلاسفه اسلامی واقع شده است. مسأله اتحاد عاقل و معقول است ابن سینا از چهره های بارز مخالفین اتحاد عاقل و معقول هستند و مرحوم فارابی و صدرالمتألهین از چهره های برجسته و مدافع این اتحاد می باشند، مرحوم آخوند نه تنها در مقام استدلال و برهانی کردن اتحاد عقل و عاقل و معقول برآمده است، بلکه اثبات می کند که جمیع صور ادراکی اعم...

در اساطیر ملل اسطوره ای جهانی دیده می شود که در این نوشته اسطورۀ دوشیزه- مادر نامیده شده است. این اسطوره گزارشگر تولد قهرمانی مذکر از مادری باکره است. بارداری مادر به شیوه ای غیرمعمول و با اراده یا دخالت خدایان آسمانی صورت می گیرد. دوشیزه- مادر و دوشیزه زاده، هر دو با طبیعت و مظاهر آن همچون زمین، آب و روییدنی ها ارتباط مستقیم دارند. به نظر می رسد ارتباط ارکان اسطوره با مظاهر طبیعت، بازماندۀ باو...

انقلاب مشروطه ایران 1905 م. یکی از مهم ترین رخدادهای تاریخ معاصر ایران است که با آن شالوده تاریخ جدید ایران،که با بحران آگاهی ایرانیان به دنبال شکست های ایران در دوره جنگ های ایرن و روس آغاز شده بود، استوار شد. عصر مشروطه عصر انقلاب فکری در ایران است و در این عصر مفاهیم و مباحثی مطرح شد که تا آن زمان سابقه نداشته است. این مباحث از حیث موضوعی، مباحث اجتماعی، سیاسی و فرهنگی می باشد و رویکردی انتق...

چکیده ملکم خان نظام الدوله یکی از تاثیرگذارترین روشنفکران عصر ناصری به شمار می آید. شخصیت فکری و سیاسی او تلفیقی از نظام فکری دو شخصیت هم عصرش، مستشاراالدوله و آخوند زاده بود که از نظر او راه افراط و تفریط را پیموده بودند. از این رو در کار خود شکست خورده بودند و قابلیت اثربخشی مناسبی، در عمق فکری نخبگان حاکم و مردم زمانه خود نداشتند. لذا او سعی داشت با رفع کاستی های متدولوژیک آنان و به کارگیری...

توسعۀ پایدار شهری با به کارگیری تمام عناصر و فضای موجود شهرها قابل پیگیری است. در شهرها فضاهای خالی و بدون استفاده ای وجود دارند که با نداشتن خاصیت ظاهری، دارای قابلیت های فراوانی هستند. فضاهای گمشدۀ شهری به منظور شکوفایی عوامل پایدار و همچنین مناسب برای اهداف توسعۀ پایدار، با داشتن شاخصه ها و توانایی های بالقوه، دارای ارزش بازسازی و همچنین ترمیم هستند. برای بالفعل نمودن ظرفیت تبدیل این فضاها ب...

حکمتی که امروز با نام حکمت متعالیۀ صدرایی شناخته می‌شود و بر بلندای تاریخ فلسفۀ اسلامی می‌درخشد، از آغاز تدوین تاکنون، دارای فراز و نشیب‌هایی بوده که درخور مطالعۀ تاریخی است. بر هیچ‌کس پوشیده نیست که رشد و شکوفایی انواع دانش‌ها مرهون همت بلندِ مردانی است که با فداکاری خود‌، در این راه از هیچ تلاشی فروگذار نکردند‌. آخوند کاشی را می‌توان از مُروّجان و بلکه از احیاگران حکمت متعالیه صدرایی دانست‌. تسل...

انتشار یکی بود، یکی نبود در سال 1300شمسی، جمال زاده را به عنوان بیانگذار داستان کوتاه ایرانی در دورۀ معاصر مطرح کرد و افراد زیادی به پیروی از شیوۀ وی پرداختند؛ رسول پرویزی از جمله کسانی است که به تقلید از سبک جمال زاده، اساس آثار خویش را بر ساده نویسی و طنزپردازی بنا نهاده و بدین طریق به نقد مسائل اجتماعی پرداخته است؛ مسائلی چون عشق، بی عدالتی و ظلم، فساد اخلاقی و خرافه پرستی، درون مایه داستان ...

میرزا تورسون زاده، شاعر خلقی تاجیکستان، از زمرۀ ادیبان و سخنورانی است که احوال و آثار او را تعداد زیادی از محققان و سخنوران تاجیک بررسی کرده اند. در این مقاله، نگارنده پس از بیان شرح حالی مختصر از این ادیب توانمند، به ابعاد سیاسی و اجتماعی زندگی او پرداخته است. طبق اسناد و مدارک موجود، تورسون زاده همیشه در جوش واقعه های سیاسی و اجتماعی قرار داشت و همواره همدم و هم نفس خلق عزیزش بود؛ از همین رو،...