در این مقاله مطالب رسالۀ هرون و نسخه‌های جرثقیل فارسی بررسی می‌شود تا زمینۀ مقایسۀ نسخه‌های فارسی با یکدیگر و با رسالۀ هرون فراهم آید و بتوان از این طریق میزان اصالت نسخه‌های فارسی را سنجید. نسخه‌های فارسی که به تعداد 22 عدد در کتاب‌خانه‌های ایران نگهداری می‌شوند در بازۀ زمانی سده‌های 9 تا 13ق نوشته شده‌اند و تاکنون بررسی نشده‌اند. برخی از این نسخه‌ها به نام معیار العقول منسوب به ابن سینا هستند...

با مطالعه ی دیوان جمال الدّین اصفهانی در می یابیم که وی توانسته بسیاری از آداب و رسوم، قصص قرآنی، اعتقادات طبّی و نجومی و باورهای مردمی مربوط به روزگار خود را همراه با تصویرپردازی های خیالی به سلک نظم بیاراید و بدین وسیله میزان تأثیرپذیری خویش را از اندیشه های اجتماعی و بهره گیری از دانش های روزگار نشان دهد. این پایان نامه درقالب چهار فصل تهیه و تنظیم شده است:

چکیده شمس الدین محمّدبن یحیی بن علی گیلانی لاهیجی،متخلص به « اسیری» یکی از عارفان و شیوخِ بزرگ بود. وی قرن نهم هجری، سال 840 هـ . ق، در شهر لاهیجان به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی را در شهر لاهیجان فرا گرفت، پس از آن برای ادامه تحصیل حدود 9 سال سن داشت. به شهر ری رفت و در خانقاه «نوربخشیه» شاگرد و مرید « سید محمّد نوربخش» گردید. وی بعد از توبه کردن وگرفتن تلقین ذکر و با داشتن شرایط خدمت و عزلت و...

ملاّعبدالرزّاق لاهیجی (م 1072 ق) متخلّص به فیّاض، یکی از بزرگترین متکلّمان در طول تاریخ کلام اسلامی و برجسته ترین متکلّم شیعی در دوران متأخّر بوده است. او با نگارش آثار ارزشمند کلامی، نقش بسیار مهمّی در دفاع از عقاید تشیّع و تقویت ایمان دینی مردم ایفا نمود. بررسی های انجام شده در آثار کلامی وی نشان می دهد که اگر چه نظرها و دیدگاه های لاهیجی در بسیاری از موضوعات کلامی مطابق و موافق دیدگاه های عرف متکلّما...

شاعران پارسی گوی اصفهان در طول تاریخ چندین صد ساله ادب فارسی درخششی خاص داشته اند. شاعر نام آور قرن ششم هجری، جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی را همه شعر شناسان و ادب دوستان می شناسند و منزلتش را می دانند، اما آیا تا قبل از قرن ششم نیز در اصفهان شاعران پارسی گوی بوده‌اند؟ ! بیت زیر از جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی، بیانگر آن است که او خود و معاصرانش را باقی ماندگان نسلی از شاعران بزرگ می داند که در ...

از کمال‌الدین ملّا عبدالرزاق اسحاق کاشی (کاشانی) در مدرسة عالی سپه سالار (شهید مطهری) یک نسخه خطی در 505 صفحه موجود است که مجموعه‌ای است از رسایل او در باب حکمت، عرفان، مظاهر وجود حضرت باری، علم استدلالی و علم شهودی. از صفحة 100 تا 126 این رساله اختصاص دارد به رسالة عرفانی و کلامی ملّا عبدالرزاق کاشی (در گذشته 730 هـ.ق) در باب مباحث مذکور. به دلیل اهمیّت موضوع و شخصیّت مؤلف، لازم آمد به تصحیح این...

درباره محمدعلی حزین لاهیجی و آثارش پژوهش هایی صورت گرفته است. اما، هنوز جای تحقیق دربارۀ زوایای ناشناختۀ حیات وی وجود دارد. در مقاله حاضر به مسایلی چون چگونگی اوضاع زمانه او، وضع اجتماعی و اقتصادیش، تأثیر آن بر زندگانی و مهاجرتش، و نیز افکارش درباره هند (1180- 1146 ق) پرداخته شده است. یافته های اساسی این تحقیق که به روش تاریخی صورت گرفته است، مدلل می دارد که حزین از چهره های فرهنگی عصر خود بوده...

چکیده بیانات حضرت علی (ع) در نهج البلاغه ، سرشار از دلایل روشن، منطقی و بدیهی در خصوص مسائل گوناگون برای هدایت مردم به سوی حقایق می باشد. در زمینه های موضوعات کلامی نیز از این دلایل در نهج البلاغه به وفور یافت می شود که در این رساله از آن ها با نام «برهان» یاد شده است و هدف از این تحقیق، گردآوری و مقایسه ی آن براهین با براهین مشابه در کتاب های کشف المراد و شوارق الالهام است و روشی که با استفا...

اختلاف روش بحث میان متکلمین و فلاسفه و نی موارد اتفاق هر دو گروه در مسئله عدل الهی موضوع این رساله است . عناوین رساله عبارتند از : مسیر تاریخی طرح مسئله عدل الهی ، بررسی ریشه لغوی و اصطلاحی عدل ، مسئله حسن و قبح عقلی از دیدگاه متکلمین و فلاسفه در نظام آفرینش و عدل الهی در قیامت . رساله حاوی ضمائمی به شرح زیر است 1- ترجمه رساله « انفاذ البشر من الجبر و القدر » از سید مرتضی در تفکیک فعل عید و خ...

جمال الدین از بزرگان شعرای عراق و سخن سرایان نامور قرن ششم است و اشعارش حاوی عمده ی فنون نظم از غزل و مدح و حکمت و رعظ می باشد و غالباً لطیف و دلکش است و گاهی نیز مضامین دلپسند دارد و با آنکه نتایج طبعش آب روان را ماند و آثار تکلف در آنها کمتر محسوس است از تأثیر قواعد بلاغت و صناعت سازی فکر هم عاطل نیست و ب آن همه دقایق به سهولت عبارت و سادگی ترکیب ممتاز است. او در فن قصیده سبک خاص ندارد و بیشتر...