در این مقاله به بهینه‌یابی شکل گنبد­های تاریخی آجری ایرانی با شکل‌های هندسی مختلف و تحت فشار یکنواخت، تعیین بار شکست تحت بار متمرکز و بار کمانش تحت فشار یکنواخت گنبد‌های دارای مقطع بهینه پرداخته شده است. گنبد­های مورد مطالعه، دارای مقطع نیم دایره، شاخ بزی و پنج او هفت می­باشند. گنبد­های شاخ بزی و پنج او هفت هر کدام شامل سه نوع کند، معمولی و تند هستند. هفت نمونه گنبد مورد مطالعه در سه دهانه m 12...

پیوند نزدیک میان دین، مذهب و معماری تدفینی و همچنین احترام خاص مسلمانان نسبت به امامزاده ها سبب شکل گیری معماری آرامگاهی شده است که به سبب آن گنبد این گونه بناها ازلحاظ محتوایی و شکل ی از یک سو با جنبه تقدس و نمادین بنا مرتبط می شود و از سوی دیگر متأثر از هویت مذهبی و سیاسی فرد متوفی می باشد. گنبدهای مختلفی از قبیل رک، نار و دوپوسته و نمونه های دیگر در زمینه شیوه های گنبدسازی، شیو ههای ترسیم، س...

گنبد مساجد چشم و دل را به بالا هدایت کرده و یادآور تعالی است. مرکز گنبد نماد وحدت و دیوارهای هشت وجهی که بر آن تکیه می­زند، نماد نظمی آسمانی و پایه­های چهار وجهی نماد جهان خاکی است. در این مقاله کوشش شده است تبیینی از گنبد بر اساس حکمت صدرایی ارائه گردد. در این حکمت عوالم به حس و خیال و عقل تقسیم می­شود و گنبد مساجد تداعی کنندۀ این عوالم است. مصالح فناپذیر گنبد که با چشم حس درک می­شود یادآور عا...

گنبد جبلیه که در شرق شهر کرمان قرار دارد یکی از آثار تاریخی به جامانده از دوره ساسانیان است که به صورت هشت وجهی منتظم از سنگ ساخته شده است و در 1200 متری غرب کوه مسجد صاحب الزمان قرار دارد. روی هر وجه این بنا دو دریچه در بالای هم قرار دارند و بر بالای آن گنبدی هلالی شکل از آجر ساخته شده است. در کتب تاریخی برای این گنبد کاربردهایی ذکر شده است اما درستی هیچ کدام به اثبات نرسیده و گاه این کاربردها...

گستره مورد مطالعه در جنوب شرقی کمربند رورانده- چین خورده زاگرس مجاور ناحیه ساحلی خلیج فارس قرار دارد. در منطقه نامبرده، رویداد های لرز ه ای ناشی از همگرایی صفحه عربی موید تکتونیک فعال در این ناحیه است. وجود لایه های جدا کننده تبخیری مانند افق نمک هرمز و فراوانی گنبد های نمکی بر پیچیدگی تحولات ژئودینامیکی منطقه افزوده است. پوشیده شدن پی سنگ توسط توالی ضخیم رسوبی (بیش از 10 کیلومتر) و وجود لایه ه...

منطقه مورد مطالعه در جنوب غرب شهر فیروز آباد استان فارس واقع در جنوب غرب ایران جای دارد و از  نظر تقسیمات زمین شناسی در زون زاگرس قرار گرفته است. این ناحیه از نظر تکتونیکی فعال بوده و گنبد های نمکی متعددی در آن قرار دارد. وجود لایه های ضخیم نمک دار در سازند هرمز و به تبع آن ظهور گنبد نمک در ناحیه تاثیر زیادی در پارینه رسوب گذاری و شکل محیط رسوبی منطقه داشته است.بالا آمدن نمک از یک سو و فرونشست ...

. در اثر صعود این گنبد نمکی ساختارهای بسیار متنوعی همچون گسل های معکوس حاشیه ای، گسل های نرمال شعاعی، چین ها و کارست ها توسعه یافته اند. در بخش شمالی گسل تبریز زنجیره ای از ساختارهای حوضه مانند و گنبدها وجود دارد که همگی دارای کشیدگی با روند شمال غربی – جنوب شرقی هستند. گنبد نمکی خواجه نیز در حاشیه جنوبی یکی از همین حوضه ها تشکیل شده است. عوامل مختلفی در صعود این گنبد موثر بوده اند که از مهمتری...

در مناطق گرم و خشک یکی از روش های تهیه آب آشامیدنی در فصل گرم استفاده از آب انبار می باشد. در تابستان زمانی که دمای هوای بیرون 42 درجه باشد آب خنک با دمای 12 درجه به آسانی از منبع آب زیرزمینی قابل دسترسی می باشد. از این رو عملکرد سیستم آب انبار مورد توجه است. موضوع مورد مطالعه در تحقیق حاضر شبیه سازی عددی یک آب انبار زیرزمینی می باشد. این شبیه سازی توسط نرم افزار فلوئنت انجام شده است. آب انبا...

در صدر اسلام، نقش کالبدی مساجد اهمیت زیادی نداشت، لیکن با گذشت زمان مسجد توانست از منظر کالبدی نیز به عنوان یک عنصر تأثیرگذار در شهرهای اسلامی عمل کند. تأثیر کالبدی مساجد به مرور به گونه ای خاص و پراهمیت شد که در مقاطعی از تاریخ، مسجد به شهر اسلامی هویت می بخشید و به محیط شهری معنا می داد و موجب خوانایی و جهت دهی آن می شد. در نگاه به آنچه از فرم مسجد به ذهن می آید، گنبد جایگاه ویژه ای به خود اخ...

در ایران استفاده از سازه گنبد، برای پوشش دهنه های بزرگ، پیشینه ای دیرین دارد. کمبود چوب های استوار و کشیده که در حقیقت عنصر اصلی پوشش تخت است، سبب شده است که پوشش طاق و گنبد رواج پیدا کند. گنبد در معماری ایران از جایگاه بالایی برخوردار است. معمار مسلمان ایرانی نهایت ذوق و استعداد خود را در بنای مساجد به کار گرفته و علاوه بر لحاظ کردن مسائل ساختاری و سازه ای به ابعاد زیبایی شناسانه گنبد نیز پردا...