با گذشت نزدیک به هفت دهه از تأسیس نخستین فرهنگستان در ایران، تاکنون بررسی جامعی درباره واژه های مصوب فرهنگستان های متولی امر واژه گزینی در گذشته و حال صورت نگرفته و لذا هنوز بسیاری از مسائل نظری و مشکلات عملی این کار به درستی طرح نگردیده است. هدف این تحقیق نقد علمی اصول و ضوابط واژه گزینی فرهنگستان سوم (فرهنگستان زبان و ادب فارسی) و بررسی دقیق موانع پذیرش واژه های عمومی مصوب آن است. روش اتخاذ ش...

مقاله حاضر به معناشناسی واژگانی تقوا و برخی مشتقات آن با استفاده از نظریه شبکه شعاعی اختصاص دارد. این نظریه که یکی از نظریات مهم در معناشناسی شناختی است، از نتایج مبحث مقوله‏بندی محسوب می‏گردد. با استفاده از نتایج این نظریه می‏توان به یکی از ابزارهای مؤثر معناشناسی شناختی برای تحلیل واژگانی معنا، تحلیل چند معنایی و توسیع معنایی در سیاق‏های مختلف دست یافت. طبقاین نظریه، هر واژه دارا...

خاصیت ترکیب پذیری کلمات از جمله موضوعاتی است که در علم نحو روسی به هنگام بر رسی نحوهء ترکیب کلمات با یکدیگر مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد ویژگی ترکیب پذیری کلمات را می توان در دوسطح متفاوت زبان، یعنی در دو سطح معنا و دستور مشاهده نمود. زباشناسان روس خاصیت ترکیب پذیری کلمات را در درون "گروه واژه های وابستگی " مورد مطالعه و بررسی قرار داده و بر این اساس در درون تمامی گروه واژه های وابستگی، کلم...

پایاننامه حاضر با عنوان «بررسی کاربرد واژههای فارسی در زبان محاورهای جوانان و نوجوانان ارمنی ایرانی»، سعی در بررسی واژههای فارسی در گفتار محاورهای جوانان و نوجوانان ارمنی ساکن شهر تهران دارد، که علی رغم وجود معادل برای آنها، کاربردشان به صورت فارسی جاافتادهتر و مصطلحتر است. به منظور جمعآوری دادهها، پرسشنامهای برگرفته از فهرست موریس سوادش، متشکل از 560 واژه از 29 مقوله مختلف در اختیار 50 گویشور ...

  وجوه و نظایر یکی از ضرورت های اولیه برای مترجمان قرآن کریم است. با توجه به گوناگونی موارد کاربرد واژه ها در زبان عربی، همواره با این مشکل روبه رو هستیم که واژه ای در جمله های معنایی می دهد، اما همان واژه در جمله دیگر معنایی متفاوت و حتی گاهی متضاد دارد و تنها با قرینه های مختلف می توان به مفهوم درست آن پی برد. وجوه و نظایر از دانش هایی است که پیش نیاز فهم  و تفسیر قرآن کریم به شمار می رود و ی...

تحول معنایی یکی از تغییرات زبانی است که در سطح واژه ها رخ می دهد و منظور از آن، حفظ شکل ظاهری واژه و تغییر معنای نخستین و پذیرش معنایی تازه است. وام واژه ها یکی از زمینه های به وجود آمدن تحول معنایی هستند. در این مقاله، به تحول معنایی برخی از وام واژه های عربی کتاب کلیله و دمنة فارسی می پردازیم. ابتدا عوامل و نحوة تحول معنایی را از نظر زبان شناسان مطرح می کنیم و سپس وام واژه های تحول معنایی یاف...

از آنجایی که روند همگرایی گویش های ایرانی به سمت زبان فارسی معیار و نفوذ رسانه های گروهی آنها را به شدت آسیب پذیر کرده است، بررسی و توصیف آنها از جهات مختلف از منظر زبان شناسی بسیار حائز اهمیت است. هدف از انجام این پژوهش ارائه ی توصیفی جامع و منسجم از روابط واژگانی گویش لکی نورآبادی و همچنین بررسی ویژگی های منحصر به فرد هر یک از آنها در قالب رویکرد معنی شناسی ساختگرا است. روش انجام این پژوهش تو...

«تجزیه بر آحاد واژگان» روشی در معنی شناسی است که واژگان یک متن را ـ تا حدّ ممکن ـ به آحاد و اجزای معنایی سازنده آن تجزیه می کند تا از کنار هم گذاشتن آنها مفهوم دقیق و کامل واژه ها به دست آید. این روش معنایابی می تواند در فهم و توصیف تفاوت ها و مشابهت های معنایی واژه های قریب المعنی بسیار به کار آید. توجّه به آحاد معنایی واژگان و تلاش برای بازسازی آنها در زبان مقصد، می تواند به ارائه ترجمه ای کامل...

مطالعة ویژگی های صرفی، نحوی، آوایی و معنایی اسامی مرکب همواره مورد توجه زبان شناسان بوده است. شفافیت و تیرگی معنایی اسامی مرکب از موضوعاتی است که در حوزة معنا شناسی محل مطالعات مختلف است. در پژوهش های انجام شده انواع اسامی مرکب به لحاظ دارا بودن یا نبودن هستة معنایی، شناسایی و توصیف شده اند و با استناد به معیار وجود یا نبود هسته، اسامی مرکب به دو گروه اصلی درون مرکز و برون مرکز تقسیم شده اند. گ...