یونـگ در مکتـب روان شناسی خود،  محتوا و درون مایه ناخودآگاه جمعی  را کهـنالگـو می داند . عشق یکی ازبرجسته ترین کهن الگوهای  روان بشر  است که از دیرباز، ذهن انسان را به خود مشغول ساخته است، اساطیر و متون ادب فارسی ، عرصـۀ وسـیعی از جلـوههـای کهن الگو ی عشق به شمارمیآیند؛ نمایشنامه سلطان مار اثر بهرام بیضایی که  یک اثر اسطوره ای و عاشقانه  است، داستان  عشق  خانم نگار و سلطان مار را  روایت می...

کهن الگوها از ناخودآگاه جمعیِ افراد در دوره های اوّلیّه نشأت گرفته است. در نظر یونگ (روانکاو سوئیسی) و پیروانش، کهن الگوها قالب ها و ظرف های از پیش تعیین شده ای دارند که در رؤیاها و اسطوره ها نمود می یابند. در پهنة ادبیّات فارسی، شاهنامة فردوسی در بر دارندة بخش عظیمی از این نمادها و کهن الگوهاست که مبتنی بر ناخوداگاه جمعی اقوامی، در طول سالیان متمادی بوده است. مقالة حاضر، کوششی برای یافتن ارتباط بی...

چکیده نویسندگان هر جامعه ای بی شک تحت تأثیر پیشینه ی تاریخی و فرهنگی کشورشان هستند. این پیشینه ی فرهنگی و تاریخی گاه در آثار ادبی، گاه در یک بنای تاریخی و گاهی در اسطوره ها و کهن-الگوهای آن فرهنگ مستتر است. می توان گفت نویسنده ی جامعه امروزی نیز نمی تواند بدون تأثیرپذیری از اسطوره ها و کهن الگوهای فرهنگی که در آن زیسته، دست به آفرینش بزند. آن گونه که اسطوره شناسان و پژوهشگران نقد اسطوره ای ...

یکی از رویکردهای نقد ادبی معاصر، نقد روانشناختی است. امروزه می توان شخصیت های آثار ادبی را مانند انسان های واقعی روانکاوی کرد؛ این امر به درک بهتر اثر و تعالی ادبیات کمک شایانی می کند. نقد روانشناسانه امروزی با آرای فروید آغاز شد و شاگرد وی، یونگ، آن را هرچه بیشتر گسترش داد. یونگ با به کارگیری اصطلاح کهن الگو، محتویات ناخودآگاه جمعی را بنا بر الگوهای از پیش تعیین شده، سازماندهی کرد؛ از جمله این...

آنیما در واقع جنب? ناخوآگاه زنان? ذهنی یک مرد است که از ناهشیار جمعی سرچشمه می گیرد.این کهن الگو از مهم ترین کهن الگوهایی می باشدکه یونگ-روان شناس شهیر سوئیسی-آن رابررسی کرده است. هدف اصلی از نوشتار حاضر بررسی نمود آنیما در اشعار بدر شاکر السیاب واحمد شاملو می باشد.سیاب به عنوان نامدارترین پیشگامان شعر نو عربی وآغازگر جنبش شعرآزاد ،از نظر ادبی در تاریخ ادبیات عراق وهم? کشورهای عربی دارای اهم...

منظومۀ بانوگشسب­نامه، ریشه در ناخودآگاه جمعی ملّت ایران دارد. این اثر را می­توان از دیدگاه­های مختلف مورد بررسی قرار داد. یکی از این دیدگاه­ها، دیدگاه روان‌شناسی تحلیلی یونگ است که از موضوعات عمده در نقد ادبی بشمار می­رود. این پژوهش درصدد است تا دو عنصر آنیما و آنیموس را در روان شخصیّت­های منظومه مورد تحلیل قرار دهد. این دو عامل، ﺗﺄثیری شگرف در ایجاد حوادث و روی‌دادهای داستان دارد و زمینه­های کشم...

براساس نظریات روان­شناس سوییسی، کارل گوستاو یونگ، ضمیر ناخودآگاه جمعی، میراثی است بازمانده از دوره­ های نخستین نیاکان بشر که در ذهن هر انسانی وجود دارد. در این ناخودآگاه جمعی، تصاویر ازلی و مفاهیم مشترک جهانی وجود دارند که یونگ، آنها را «کهن­ الگو» می­نامد. مهم­ترین کهن­ الگوها از نظر او، سایه، نقاب، آنیما و آنیموس هستند. آنیما شاید مهم ­ترین این کهن ­الگوها باشد که به شخصیت زن پنهان در وجود هر...

کهن الگوها از ناخودآگاه جمعیِ افراد در دوره های اوّلیّه نشأت گرفته است. در نظر یونگ (روانکاو سوئیسی) و پیروانش، کهن الگوها قالب ها و ظرف های از پیش تعیین شده ای دارند که در رؤیاها و اسطوره ها نمود می یابند. در پهنه ادبیّات فارسی، شاهنامه فردوسی در بر دارنده بخش عظیمی از این نمادها و کهن الگوهاست که مبتنی بر ناخوداگاه جمعی اقوامی، در طول سالیان متمادی بوده است. مقاله حاضر، کوششی برای یافتن ارتباط بی...

کهن الگو تمایل ساختاری نهفته ای است که بیانگر محتویات و فرایندهای پویای ناخودآگاه جمعی در سیمای تصاویر ابتدایی است و در همه دوران ها و نژادها مشترک است. کهن الگوها در اشکال نمادین در رؤیا و اساطیر و دین و ادبیات، موضوع مطالعه اند. معنای کاربردشناختی،بخشی از معنا است که فوق العاده متغیر است و در بافت کلامی مشخص می شود و به عوامل زیادی وابسته است. در این مقاله، برجسته ترین کهن الگوها در شعر شاملو...

ادبیّات و شعر یکی از اصیل­ترین نمودهای تمدّن بشر و در عین حال عرصۀ بروز لایه­های عمیق ناهشیاری اوست که همواره به بهانه­های مختلف حضور خود را به آگاهی و هشیاری بشر یاد­آوری کرده و در گستره­های مختلف رخ نمایانده است. از جملۀ این عرصه­ها که هرگز نمی­توان بدون نظر داشتن به این لایه­های عمیق ناهشیاری، درباره آن سخن گفت؛ هنر و جهان شاعرانه است. در دیدگاه­های ملهم از روان­تحلیلگری، هنر و هر آنچه که در ا...