مفهوم «کلمه» یکی از مهمترین مفاهیم و در عین حال پیچیده ای است که از دیرباز مورد توجه مکاتب بشری و الهی بوده است. «کلمه» در قرآن کریم نیز جایگاهی ویژه دارد و تکرار این واژه در کتاب تدوین (قرآن)، نماد اهمیت آن است. این پژوهش، با استفاده از برخی روش های نوین معناشناختی به تبیین مفهوم «کلمه» و استخراج مولفه های معنایی آن از قرآن کریم پرداخته است؛ زیرا معناشناسی به دلیل به کارگیری نگاهی تحلیلی و موش...

موضوع صفات در زبانهای روسی و فارسی در برابر زبان شناسان و متخصصان علم فیلولوژی طیف وسیع و متنوعی را باز مینماید.مهمترین وظیفه در این کار پیش رو، مطلعه این بخش از زبان از لحاظ گرامری بصورت کلی و از لحاظ معناشناسی بصورت جزئی و بخصوص در ارتباط با صفات دارای چند معنا، صفات متشابه و صفات هم ریشه به تفصیل میباشد. با مطالعه این موضوع میتوان ویژگیهای ذیل را مشخص کرد: 1) تنوع در استفاده از کلمات چند مع...

عدل مفهومی است که به دلیل انطباق آن بر فطرت نوع بشر، همواره در طول تاریخ موضوع مباحث مختلف الهی و انسانی بوده و از زوایای گوناگون بررسی شده است. در این مقاله با استفاده از روش معناشناسی ایزوتسو، ساختار معنایی این واژه بر اساس گزاره های حاصل از آیات قرآن بررسی می شود. در دستگاه معناشناختی قرآن، واژۀ عدل ـ با حفظ معنای اصلی که ذاتی کلمه است - با برخی دیگر از مفاهیم اخلاقی و دینی از قبیل قسط، حق، ...

واژگان به کار رفته در قرآن کریم اغلب همان واژگان متعارف در میان عرب جاهلی بوده و در قبایل و محافل شعری خاص استعمال می شده است. کلمه ی «حکمت» مانند بسیاری دیگر از واژگان پس از ورود به قرآن تحت تأثیر نظامجهان شناختی آن واقع شده است و در میدان های معنایی جدید به کار گرفته شده و همراهی آنها با کلمات خاص، تلازم ها و تنافرهای موجود در آیات قرآن با حفظ هسته ی معنایی خود تعیّن خاص پیدا کرد و به اصطلاح د...

ایهام یکی از مهم­ترین صنایع معنوی بدیع در ادبیات فارسی است، اما علی رغم اهمیتش در تعریف و انواع آن در کتب بدیع و بلاغت دقت کافی نشده است. یکی از اهداف مقالۀ   حاضر بازتعریف ایهام است. در این مقاله با بررسی تعریف ایهام در کتب گوناگون قدیم و جدید، سعی می­شود تعریف دقیق­تری از ایهام به دست داده شود. همچنین انواع ایهام در     کتاب­های قدیم و جدید بلاغی فارسی و عربی- مانند ایهام مجرده، ایهام مرشحه، ...

ایهام پر رمز و رازترین و زیباترین شگرد شاعرانه ای است که شاعران هنرور با به کارگیری آن، هنری ترین و پرورده ترین سروده های خود را پرداخته اند و از آن برای ساخت و پرداخت سخنانی توی در توی و رازناک و به همین دلیل شگفت انگیز و ذهن انگیز بهره ها برده اند. ایهام در بلاغت فارسی و عربی جایگاهی ویژه دارد و دارای ارزش زیباشناختی قابل توجهی است. بیشتر کتاب های بلاغی فارسی و عربی ایهام را آوردن کلمه ای در ...

هدف از این مقاله بررسی رویکردهای واسازی یا دیکانستراکشن ژاک دریدا (به عنوان یکی از مهمترین رویکردهای پسا ساخت گرا) با تکیه به متن های پسامدرن دونلد بارتلمی است. در اینجا قدم های مشخصی را که یک منتقد یا به طور عام یک خواننده در خوانش واساز متن برمی دارد بر شمرده و در نتیجه مسیرهایی که منتقد پسا ساخت گرا دنبال می کند مشخص می نماییم.در همین راستا متن خوانش خود را با بازیهای زبانیش در دنیایی به نام...

تئوری های معناداری را می توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد: نخست تئوری های سمانتیکی معناداری که در صدد روشن کردن ماهیت معنا هستند و دوم، تئوری های زیربنایی معناداری که مسئله اصلی آنها این است که «چرا عبارات زبانی دارای معنایی هستند که اکنون دارند». تئوری ارائه شده در این رساله، تئوری است که در زمره تئوری های زیربنایی قرار می گیرد و در این تحقیق، به دنبال آراء پل هورویچ، برای پاسخگویی به مسئله چرای...

چکیده در باب ترادف در زبان عربی و قرآن، اختلاف نظرهایی وجود دارد. بعضی ترادف را در زبان عربی و قرآن پذیرفته اند و بعضی به انکار آن پرداخته اند و گروهی، تفکیک قائل شده اند.به این معنا که ترادف در زبان عربی را پذیرفته اند ولی به انکار آن در قرآن کریم پرداخته اند . بنت الشاطی از گروه اخیر است. موافقان ترادف، تداخل گویش ها و لهجه ها، وام گیری از زبان های دیگر و تطور زبانی را از عوامل ترادف می دان...

شعر امروز می‌کوشد بی‌آنکه محدودیت غلبۀ وزن و قافیه را متحمل شود، امتیازاتی بیش از آنچه این دو عنصر به شعر گذشته می‌بخشند، برای خویش کسب کند؛ بر همین اساس از سازِکارهای مختلفی سود می‌جوید که عمده‌ترینش استفاده از ظرفیت‌های آوایی و معنایی کلام در مسیر تکرار است؛ این پدیدۀ زبانی با کارکرد خاص خود تأثیر بسزایی در غنای اثر هنری و کمک به خلق زیبایی دارد. این جستار با تکیه بر روش توصیفی ـ تحلیلی، جدا ا...