منطقة غرب آسیا و شمال افریقا در طول تاریخ همواره شاهد حوادث و تحولات بزرگی بوده که صرف‌نظر از ریشه‌های آن، با مداخلة قدرت‌های بزرگ فرامنطقه‌ای همراه بوده است. مداخلاتی که در اغلب موارد منجر به تغییر مسیر آن تحولات و انحراف در جریان حوادث منطقه شده است. تحولاتی که از ابتدای سال 2011 تا کنون در کشورهای عربی قارة آسیا و شمال افریقا شاهد آن هستیم به‌خوبی گویای این امر است. نوشتار حاضر در صدد تحلیل ...

جمهوری اسلامی ایران مانند هر کشور دیگری به دنبال رسیدن به موقعیتی است که از توان دفاعی خود در قبال تهدیدات نظامی تا حد قابل قبولی اطمینان حاصل کند. این اطمینان خاطر، ممکن است موجب شود دیگر کشورها، به ویژه کشورهای پیرامونی احساس خطر کرده و متقابلاً سعی در جبران وضعیت دفاعی خود کنند. این وضعیت به معمای امنیتی در مطالعات راهبردی معروف است. حال چه باید کرد تا ضمن اینکه کشور توان دفاعی را به حد قابل ...

بهره‌وری به عنوان یکی از منابع رشد اقتصادی، همواره مورد توجه برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران کلان اقتصادی است. بررسی وضعیت اقتصاد ایران نشان می‌دهد که بخشی از عدم تحقق‌های رشد اقتصادی در برنامه‌های توسعه ناشی از عدم تحقق رشد بهره‌وری می‌باشد. در این مطالعه شاخص‌های بهره‌وری کار، سرمایه و کل عوامل تولید (TFP) ایران با کشورهای جنوب غرب آسیا، عضو APO و عضو OECD برای دوره 2009-1996، مورد سنجش، مقایسه و...

چالش‌های نوین جهانی از جمله میل شدید به توسعه‌یافتگی و تغییر اقلیم سبب پررنگ شدن پیوند آب،سیاست و امنیت شده به گونه‌ای که منابع آبی به یک ابزار نرم برای پیشبرد اهداف و نفوذ سیاسی تبدیل شده است. ازاین‌رو،توجه به اندرکنش پویا و درهم‌تنیده آب و سیاست درکنار عواملی همچون تغییرات اقلیمی در نقاط مختلف دنیا،بویژه درمنطقه بشدت پرتنش غرب آسیا،ازاهمیت بسیار زیادی برخوردار شده است. درمیان کشورهای غرب آسیا...

غرب آسیا، از همان آغاز شکل‌گیری نظام دولت در این منطقه، همواره بحران‌آلودترین منطقه در ژئوپولیتیک جهانی بوده است. این وضعیت به‌ویژه در هزاره جدید میلادی در اثر دخالت‌های فرا منطقه‌ای، اشغالگری نامشروع، جنگ‌های داخلی و منطقه‌ای بیش‌ازپیش تشدید شده‌اند. در حال حاضر کشورهای این منطقه یا میدان خشونت‌بارترین منازعات نظامی هستند یا به‌طور مستقیم و غیر‌مستقیم در آن‌ها درگیرند. از طرفی کنشگران فرا منطق...

«قلمروسازی» یکی از مقوله های مهم جغرافیای سیاسی است و محور فلسفی و مبنای نظری آن را تشکیل می دهد. بحث قلمروسازی گفتمانی و فرایند شکل گیری آن، هرچند در جغرافیای سیاسی پیشینه ندارد، اغلب توسط سیاستمداران و سیاست سازان برای بهره برداری از اهداف سیاسی به کار گرفته شده است. آنچه در این نوشتار شایان توجه است، چگونگی فرایند قلمروسازی گفتمانی با بهره گیری از مدل تحلیل گفتمانی است. قلمروسازی گفتمانی، فر...

مجموعه کتاب های جهان اسلام به مطالعه تغییر و تحولات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشورهای جهان اسلام به ویژه مناطق استراتژیکی همچون شمال آفریقا، غرب آسیا، آسیای مرکزی و جنوب شرق آسیا در سال‌های 2010 به بعد، پرداخته است. هم اکنون، بیش از یک سال از نهضت‌های بیداری اسلامی ملت‌های مسلمان و شجاع و کهن مصر، لیبی، یمن و بحرین می‌گذرد و عموم مردم جهان، اطلاعات کاملی از خصوصیات  نظام سیاسی و مسائل فرهنگی، اق...

«قلمروسازی» یکی از مقوله‌های مهم جغرافیای سیاسی است و محور فلسفی و مبنای نظری آن را تشکیل می‌دهد. بحث قلمروسازی گفتمانی و فرایند شکل‌گیری آن، هرچند در جغرافیای سیاسی پیشینه ندارد، اغلب توسط سیاستمداران و سیاست‌سازان برای بهره‌برداری از اهداف سیاسی به‌کار گرفته ‌شده است. آنچه در این نوشتار شایان ‌توجه است، چگونگی فرایند قلمروسازی گفتمانی با بهره‌گیری از مدل تحلیل گفتمانی است. قلمروسازی گفتمانی، ...

مقایسه و جایگاه قدرت نرم کشورها در نظام ژئوپلیتیک جهانی، دغدغه­ا­ی برای دانشمندان حوزه های مختلف علوم انسانی، نظیر جغرافیای سیاسی، ژئوپلیتیک، روابط بین الملل و علوم سیاسی، در عصر حاضر تبدیل شده است. با این همه، به دلیل کیفی بودن و غیر قابل اندازه گیری بودن مولفه های قدرت نرم ادبیات موثر و مسلطی در زمینه اندازه گیری قدرت نرم کشورها فراهم نیامده است؛ هم چنان که الگوهای تطبیقی و مقایسه­ای قابل توج...

در منطقه جنوب غرب آسیا تعارضات ایدئولوژیک و ژئوپلیتیک همواره از نمود بالایی برخوردار بوده است؛ به گونه ای که این منطقه بیش از آنکه شاهد شکل گیری ائتلاف های منطقه ای و همگرایی باشد، حول محور چالش های امنیتی درون منطقه ای شکل گرفته است. در این میان ایران و ترکیه در طول تاریخ و به ویژه از زمان به رسمیت شناخته شدن مذهب شیعه توسط صفویان، وارد چالش های فراوانی ازجمله جنگ های ارضی و مرزی شدند و مسائل ...