در جواب این سوال که آیا ممکن است کسانی از غیر مسلمین در آخرت به نجات برسد، سه جواب متفاوت وجود دارد. جواب اول می گوید نه خیر ممکن نیست، جواب دوم می گوید آری ممکن است چون ادیان غیر اسلام هم حق هستنند و جواب سوم می گوید ممکن است ولی نه بخاطر حقانیت ادیان دیگر بلکه بخاطر تعذر کسانی از ادیان دیگر و بخاطر استضعاف و قصور. این سه نظریه به ترتیت انحصارگرائی، تکثرگرائی و شمولگرائی نامیده شده است. انح...

مسئله ارزشهای اخلاقی از عمده ترین مباحث اخلاقی است ‘ آنچه در این مقاله در حد آگاهی نویسنده بر محور این مسئله فراهم آمده ‘ در طی چند فراز است: فراز اول در ماهیت اخلاق و سبب پیدایش صفت اخلاقی است. بعضی آن را تابع طبیعت و مزاج معرفی نموده اند و بعضی دیگر معتقدند که منشأ پیدایش اخلاق عادت است از این رو اخلاق را اکتسابی و قابل تغییر میدانند‘ دلائلی نیز ارائه نموده اند‘ تأدیب و تربیت و پیروی از شرای...

زندگی دنیا مقدمه آخرت و وسیله ای برای کسب سعادت ابدی است و زندگی اخرت ، زندگی نهایی و اصیل است و هریک از ایمان و عمل صالح عامل مستقلی برای سعادت ابدی نیستند بلکه مجموع آنها موجب سعادت می شود. همچنین مجموع کفر و عصیان در شقاوت در شقاوت ابدی انسان نقش دارند. و حق این است که هر گناهی موجب کفر و شقاوت ابدی نمی شود. چنانکه با وجود ایمان ، هر گناهی بخشیده نمی شود. لذا ایمان حالتی قلبی و روانی است که ...

موضوع پژوهش حاضر، مقایسه ی آراء اخلاقی ابن مسکویه(421 ه.ق) و فخر رازی(606 ه.ق) است. ابن مسکویه یک فیلسوف عقل گرا و فخر رازی متکلم اشعری مسلک و مخالف سر سخت فلسفه ی یونان است. از چهار فصل پژوهش حاضر، فصل اول به کلیات و سه فصل پایانی به آراء این دو متفکر و مقایسه ی آنها اختصاص یافته، در فصل دوم، انسان شناسی و نفس شناسی مسکویه به عنوان مدخل علم اخلاق و به دنبال آن مباحثی چون سعادت و شقاوت، اصول تر...

بشر در طول تاریخ همواره سعی کرده است که به شناختی از مرگ برسد. و این ناشناخته بودن مرگ او را دچار اضطراب کرده است. فلسفه، هنر، روانکاوی و ... همواره به این اضطراب پرداخته و بزرگانی نظیر کگور، هایدگر، فروید، لاکان و... بر اهمیت اضطراب به عنوان عاملی اساسی در زندگی بشر که منجر به شناخت او از هستی می شود، تأکید کرده اند. و هر یک در مطالعاتشان به این مطلب اشاره داشته اند که اضطراب وجودی بشر در براب...

این مقاله درباره ی انگاره ی شقاوت آرتوست. واژه ای که معانی آن از حیطه ی کلمه ای معمولی فراتر رفته و تبدیل به نوعی نگاه فلسفی به زندگی می شود. مقاله ی حاضر درصدد بررسی وجوه معنایی و مفهومی این انگاره در سینما است و برآن است تا خوانش جدیدی از آن را در این هنر ارائه دهد. به دستاورد این مقاله؛ انتقال این مفهوم به قالب هنری دیگر (سینما)، با تمام کاستی ها و افزودنی هایش در آثار فیلمساز آوانگارد آمریک...

حکیمان مسلمان عقل یا نفس ناطقه را تشکیل‌دهنده حقیقت و گوهر انسان می‌دانند.آنچه انسان را از دیگر موجودات طبیعی ممتاز می‌کند همین گوهر است. گوهر عقل دو توانایی عمده دارد: توانایی دانستن و توانایی عمل‌کردن. در این مقاله به نقش عقل در سعادت و مراتب سعادت در آخرت براساس مراتب قوۀ عاقلۀ نفس از دیدگاه ابن‌سینا می‌پردازیم. به نظر ابن‌سینا، سعادت و شقاوت انسان‌ها در جهان پس از مرگ وابسته به وضعیت نفس نا...

یکی از آموزه‌های شیعی که در تفاسیر قرآن دربارۀ آن بحث شده، آموزۀ طینت است. این آموزه تفاوت آدمیان را در آفرینش مطرح می‌کند و از پیوند ایمان و کفر با طینت آدمیان سخن می‌گوید. در نگاه اول، این آموزه دال بر سعادت و شقاوت ذاتی انسان و نفی اختیار آدمی در رقم زدن عاقبت خویش و در نتیجه گرایش به جبر است. بسیاری از محدثان و مفسران امامیه به تبیین مفاد این روایات و حل اشکال‌های آنها پرداخته‌اند. علامه طب...

این پژوهش درباره ی انگاره ی شقاوت آرتوست که بسیار مورد بحث توسط متفکران، کارگردانان و نظریه پردازان در حوزه های مختلف فرهنگی و هنری قرار گرفته است . واژه ای که معانی و تفسیرهای آن از حیطهی بیان معمولی فراتر رفته و تبدیل به نوعی نگاه فلسفی به زندگی می شود. این پژوهش در صدد بررسی این مسئله است که آیا می توان این مفهوم را به سینما انتقال داد و خوانش جدیدی از آن در این هنر ارائه کرد و مابه ازایی بر...