گرچه روزگاری، خانه تلفیقی بود از فضاهای متنوع با کیفیت های مختلف مانند؛ اتاق، حیاط، ایوان، رواق و مهتابی، که می توانستند به خوبی جوابگوی نیازهای عملکردی و روانی آدمی بوده و بر غنای معماری بیفزایند. اما امروزه با حذف حیاط و ایوان در طراحی واحدهای آپارتمانی و جایگزین کردن آنها با تراس های نامناسب، کارایی کیفی مسکن کاهش یافته است. هدف این پژوهش احیای ایوان های پیشین، در قالب تراس است. این پژوهش کی...

بیان مساله: حیاط از یک سو به عنوان فضای بازی که در ارتباط با پوسته و فضاهای اصلی قابل سکونت بنا در جهت تامین نور روز مناسب بوده و از سوی دیگر به عنوان یکی از عناصر پایه به لحاظ پایداری، از دیرباز در معماری سنتی ایران مورد توجه بوده است. سوال تحقیق: این پژوهش به دو پرسش پاسخ می گوید: اول، ساختار حاکم بر حیاط و جداره های شفاف رو به آن در خانه های تاریخی شهر...

استفاده از حیاط الگوی بسیار کهنی در ساخت و ساز مسکن بوده و به طور قابل ملاحظه‌ای در شهرهای مختلف ایران مورد استفاده قرار گرفته است، فضاهای سکونتی با بهره‌گیری از تدابیر مختلفی در اطراف حیاط‌ها شکل گرفته‌اند نتیجه این نگرش، به حیاط جایگاه ویژه‌ای به آن داده است. در این پژوهش ساختار فضایی چند نمونه خانه‌های ایرانی بررسی، وجه اشتراک و مولفه هایی از خانه‌ها که بیانگر بیشترین ویژگی حیاط در فضا...

عوامل متعددی در شکل گیری فضاهای مسکونی وجود دارند1 که در تمامی آنها حفظ روابط فضایی مهم و تأثیرگذار است. این پژوهش برآن است که در یکصد خانه از دوران قاجار در کاشان, روابط فضاهای باز، بسته و نیمه باز را با استفاده از دستور زبان شکل شناسایی کرده و براساس این روابط بتواند به طراحی های متنوع دست یابد. دستورزبان های شکلی نظام های تولیدکننده ای هستند که برپایه مجموعه ای از قاعده های شکلی به زایش طراح...

محدودیت های موجود در شهرهای بزرگ، منجر به گسترش ساخت مجتمع های مسکونی و کاهش سهم حیاط خصوصی در معماری معاصر گردیده است. فضای باز مسکونی علاوه بر تأمین نور و روشنایی فضاهای داخلی و تهویۀ طبیعی، به عنوان فرصتی برای ارتباط بیشتر با طبیعت و مکانی برای تعاملات اجتماعی است. با توجه به محدودیت فضای داخلی واحدهای مسکونی و سابقۀ سنتی حضور حیاط در زندگی ایرانی، فضای باز مجالی برای گسترش عملکرد فضای داخلی...

در جهان مدرن نیازهای سرمایشی و گرمایشی ساختمان­ها به واسطه پیشرفت­های تکنولوژیکی مرتفع شد. رفته رفته روش های بومی سازگار با طبیعت فراموش شدند و بناهایی وابسته به تکنولوژی، بدون توجّه به انسان محوری و همساز با طبیعت خلق شدند. در این میان، معماری سهم بسزایی در مخاطره انداختن محیط زیست بازی کرد و آگاهی به همین مسئله معماری پایدار را در مجموعه مباحث توسعه پایدار حائز اهمّیّت کرد.  با مطالعه و تعمق در ...

بنا به روایت کاوش‌های باستان‌شناسی، معبد از قدیمی‌ترین نمونه‌های معماری انسان‌ها بوده که بر شکل‌گیری بناهای دیگر انسان‌ساخت همچون خانه و کاخ اثر گذاشته است. انسان‌های دوران باستان، که فهم ویژه خود از جهان و هستی را داشتند، برای ایجاد «رابطه» با آن، به تجسم اعتقاد خود می‌پرداختند. اشیاء و عناصری را به عنوان نماد قدسیت، جهان والا و خیر مطلق انتخاب می‌کردند و آنها را در صحنه زندگی خود به کار می‌گر...

چهارصفه یکی از کهن­ترین الگوهای به کاررفته در معماری ایران است که در گونه­های مختلف معماری به اشکال متفاوت بروز کرده است. به دلیل فراوانی و تنوع خانه­ های ایرانی، کاربرد الگوی چهارصفه در این گونه معماری، بسیار بیش­تر از سایر گونه­هاست که این مسئله، ضرورت انجام پژوهش حاضر را تبیین می­­کند. هدف از تألیف این مقاله، آشنایی با گونه­های متنوع الگوی چهارصفه در طرح خانه­های ایرانی به روش توصیفی  تحلیلی...

آنچه از ابتدای شکل گیری بنای آقابزرگ می توان گفت این است که این بنا بر بستری شکل گرفته که از دوران قبل از آن نیز محلی با بناهای مذهبی چون مسجد و مدرسه و در واقع مرکزی برای تجمع بناهای عمومی بوده است. بدین ترتیب مکان یابی ساخت این بنا بر اساس یک منطق شهری صورت گرفته است. با وجود مکان مناسب انتخاب شده، زمین موجود زمینی کشیده و نسبتا کم عرض بوده است. همچنین وجود آثار شبستانی قدیمی تر در بخش شمالی...