حکمت یکی از فنون شعری عربی محسوب می شود؛ بدین بیان که حکمت در نزد اعراب جاهلی نتیجه ی تجارب زندگی است که با ظهور اسلام بدان رونق بیشتری داده شد و در قصاید عصر جاهلی آن را در شعر زهیر و امثال آن و در صدر اسلام این فن از شعر از طریق قرآن کریم و سخنان پیامبر اکرم (ص) و امام علی(ع) گردآوری شده است. همچنین در شعر بسیاری از شعرای دیگر همچون متنبی و شریف رضی شاهد آن هستیم. هدف از حکمت هدفی انسانی مانن...

اسطوره ها باورهای انسان کهن از مفاهیمی هستند که برخی از شاعران برای بیان افکار و عقاید خود به ایراد آن می پردازند. محمدتقی بهار در زمره ی شاعرانی است که در قصیده هایش با بسامد بالا از اسطوره های قوم ایرانی بهره برده است. در این پایان نامه جهت شناساندن اسطوره های ایران باستان و عناصر آن در قصیده های بهار، نخست با استناد به منابع و مآخذ معتبر، اسطوره ها معرفی گردیده سپس با آگاهی از پشتوانه ی فره...

دنیا و چگونگی آن در آثار خاقانی شروانی، سخنور بلند پایة ادب فارسی، بازتاب چشمگیری دارد. وی چون حکیمی ژرف اندیش، چهرة راستین دنیا را درسروده ها و نوشته های خود به تصویر کشیده است. خاقانی در بیان این دیدگاه، از باور آیین ایرانی و اندیشة مکتب عرفان و تصوّف و دیدگاهی نشأت گرفته از شریعت بهره جسته است. خاقانی با بهره جستن از چهرة اهریمنی زروان چگونگی سرای دنیا و طبیعت آن را با صفاتی چون: دنیای سنگدل ...

در مقاله ضمن معرفی کانستانتین بالمونت شاعر سمبولیست سدۀ بیستم روسیه معروف به ملک­الشعرا و شمس­الشعرا در ادبیات روسی، به آن­دسته از اشعار با مضامین شرقی وی که همسو با اساس مکتب سمبولیست روسی بود، پرداخته شده است. بالمونت یکی از بنیانگذاران مکتب سمبولیست روسی است. این ایدۀ ادیان الهی که با مرگ انسان تنها جسم او از بین می­رود و بازگشت انسان به سوی خداست، اساس سمبولیسم روسی نیز می­باشد که در اشعار ...

  ادبیات تعلیمی، یکی از مهم‌ترین انواع ادبی است که در فرهنگ و ادبیات هر کشوری یافت می‌شود و سعی در پرورش قوای روحی و صفات نیک اخلاقی انسان‌ها دارد. این نوع ادبی در بسیاری از آثار شاعران ایرانی وجود دارد. آثاری که به شیوه‌های گوناگون به تعلیم مردم و آموزه‌های اخلاقی ایشان اشاره دارد. شعرا با استفاده از صنایع مختلف ادبی، کلامی پر از پند و اندرز می‌سرایند و با استفاده از تمثیل‌ها...

کهن فرهنگ و ملت­ها آموزه­های اخلاقی فراوانی را در کوله­بار خود دارند. حکمت ایرانی سرشار از آموزه و پندهای اخلاقی است. ارجمندی آن­ها را همین بس که بر تاج شاهان و کارنامه­های آنان جای گرفته­اند، همچون صد پند انوشیروان، کارنامه ی اردشیر بابکان و اندرزنامه ی بزرگ­مهر. حکمت باستانی ایران و یونان پس از ظهور اسلام در پرتو فرهنگ قرآن رنگ باخت و با فرهنگ اسلام درآمیخت. نخستین سرایندگان فارسی دری مانند...

  ادبیات تعلیمی، یکی از مهم‌ترین انواع ادبی است که در فرهنگ و ادبیات هر کشوری یافت می‌شود و سعی در پرورش قوای روحی و صفات نیک اخلاقی انسان‌ها دارد. این نوع ادبی در بسیاری از آثار شاعران ایرانی وجود دارد. آثاری که به شیوه‌های گوناگون به تعلیم مردم و آموزه‌های اخلاقی ایشان اشاره دارد. شعرا با استفاده از صنایع مختلف ادبی، کلامی پر از پند و اندرز می‌سرایند و با استفاده از تمثیل‌ها...

ادبیات شاخصه‌های محتوایی و صوری خاصی دارد. ادبیات تعلیمی نیز از این قاعده مستثنی نیست و از شاخصه‌های برجسته آن آموزش نکات اخلاقی و تربیتی به شیوه پند و اندرز است که در دایره اهداف رشد و تعالی انسان، خود یکی از حوزه‌های اخلاقی و تربیتی مهم و وسیع به شمار می‌آید. از سوی دیگر درون‌مایه‌های تعلیمی و اخلاقی چنان با انواع شعر و ادب فارسی درآمیخته است که هیچ یک از انواع ادبی را نمی‌توان یافت که از این...

در شعر فارسی و عربی ـ اعمّ از کلاسیک و نوـ کاربرد علوم بلاغی برای ابلاغ مفاهیم و معانی مورد نظر شاعر بسیار ملموس و محسوس است؛ زیرا آنچه باعث ادبیت و شعریت یک متن می‌شود، بیشتر جنبه‌های بلاغی متن است. نیما و نازک‌الملائکه به عنوان بنیانگذاران شعر آزاد در ادب فارسی و عربی، از عناصر بلاغی برای برجسته‌سازی مضمون و تأثیرگذاری بیشتر بهره برده‌اند. این دو شاعر گاهی به مناسبت، در اشعار خود از دَرِ پند و ا...