دیالکتیک الفت و بیگانگی توسط نظریه پردازان هرمنوتیک رمانتیک مطرح شد. ایشان کوشیدند تا با تبیین عناصر مقوم این دیالکتیک، روند وقوع فهم را به تصویر کشند. شلایرماخر در گسترۀ تفسیر دستوری الفت و بیگانگی، هر دو را به زبان و کارکردهای آن ارجاع می دهد. اما در تفسیر فنی یا روان شناختی به گونه ای متافیزیک فردیت روی آورده و آن را بنیان بیگانگی قلمداد می کند. او بر این باور است که با رهیافت به ذهنیت مؤلف ...

غزلیات حافظ بازتاب اندیشه ها و شخصیت حافظ و ره آورد دانش و داشته های ذاتی و اکتسابی او در بستری از تاریخ و فرهنگ است. بنابراین برای نزدیک شدن به نیت حافظ در غزل هایش، شناسایی مولفه های زبانی و شخصیتی و بسترهای تاریخی زندگی او بسیار مهم و ضروری است. شلایر ماخر، نظریه پرداز هرمنوتیکی مولف محوری است که در الگوی تحلیلی- هرمنوتیکی خویش مولفه های متعدد زبانی، فکری، شخصیتی و تاریخی را به کار گرفته ا...

چکیده موضوع این رساله بررسی تأثیر اندیشه های هرمنوتیکی غربی بر دیدگاه های محمد مجتهد شبستری است؛ هدف از بررسی چنین موضوعی مسائل جدیدی است که امروزه برای متکلمان پیش می آید و نیازمند پاسخ هایی جدید است. از یک سو دین که به عنوان یکی از نیازهای اساسی بشر و برای بهبود زندگی انسان ها آمده در عصر جدید نیازمند قرائتی جدید است و از دیگر سو هرمنوتیک به عنوان فن تفسیر متون تعاریف مختلفی داشته و کاربرد آ...

قالب بومی شدة هرمنوتیک فلسفی غربی در فضای اندیشة اسلامی معاصر بر فهم و تفسیر نصوص دینی متمرکز شده است و این تأملات هرمنوتیکی در دو عرصة سازوکار و نحوة فهم متون وحیانی و نیز تأمل در ماهیت وحی و نسبت نصّ دینی با پیامبر و واقعیات تاریخی و فرهنگی عصر نزول سامان یافته است. برخی روشنفکران معاصر با تمرکز بر نصّ دینی برداشت های هرمنوتیکی غیرمتعارف و گاه کاملاً افراطی را ارائه کرده اند که در تقابل آشکار و...

یکی از رویکردهای پیشرو در حوزه روایت شناسی، رویکرد رمزگان های رولان بارت است که از طریق پنج رمز ـ کنشی، هرمنوتیکی، دالی، نمادین و ارجاعی ـ به روایت شناسی و تفسیر متن می پردازد. در این تحقیق تلاش شده است با به کارگیری نظریه رمزگان های بارت به روایت شناسی برخی از داستان های معاصر فارسی ـ رمان های بوف کور، همسایه ها، شازده احتجاب، ملکوت، سمفونی مردگان، چراغ ها را من خاموش می کنم و اسفار کاتبان ـ پ...

بحث­ها و نوآوری های کلامی ملاصدرا، هر چند در قالب­های رایج کلامی صورت نپذیرفته، اما تحوّلی عظیم در مسائل کلامی به وجود آورد. گذشته از آن، می توان گفت مهم­تر از دست­آوردهای کلامی صدرالمتألهین، روش وی در دست­یابی به این نتایج است؛ هر چند که توجّه بسیارِ خوانندگان آثار ملاصدرا به دست­آوردهای محتوایی اندیشة او، مانع گردید که روش او در دست­یابی به این نتایج، به نحو شایسته­ای مورد عنایت و الگوبرداری قرا...

مطالعه اندیشه های سیاسی در ایران خصوصا اندیشه های معاصر کمتر با دستاوردهای نظری نوین همراه بوده است. سوژه محوری و تأکید بر ذهنیّت، سنّتی غالب در مواجهه با اندیشه های سیاسی به شمار می آید. این پژوهش"نظریه هرمنوتیکی گفتگو"را به منزله ی تجربه ای جدید در خوانش اندیشه های سیاسی معاصر در ایران مطرح می سازد."نظریه هرمنوتیکی گفتگو"برآنست که عقلانیت، آزادی و رهایی و به طورکلی دموکراسی در تعامل اجتماعی یعن...

اهمیت مطالعه و آشنایی با تفکرات عرفانی و معنوی مولانا بر هیچ خواننده ای پوشیده نیست. مثنوی معنوی، یکی از آثار پر مغز مولانا، با زیبایی چشم گیری تفکرات عمیق وی را منعکس می کند و از این حیث بسیار مورد توجه است. این اثر، در طول زمان از نظرگاه های مختلفی واکاوی و برداشت ها و دریافت های گاه متفاوت و مختلفی از آن آشکار شده است. اما از آن رو که این گنجینه ی معنوی، گاه از عالم هشیاری و گاه از دریای متل...

عنوان داستان، آستانه ی ورود به دنیای متن محسوب می شود و نقش دوگانه ای دارد، که چون رمزگان هرمنوتیکی عمل می نماید، گاه نوری بر دنیای متن می تاباند و گوشه ای از محتوای کلی آن را به نمایش می گذارد و با پوشاندن دیگر حقایق متن همچون حجابی بر جهان داستان قرار می گیرد و در ذهن مخاطب تنشی ایجاد می نماید که مخاطب را به منظور کشف آن به سوی متن می کشاند تا او خود، بتواند به زوایای پنهان جهان ذهنی نویسنده ...