نظام نوین جهانی از همان آغاز با ناامنی ، هرج و مرج ، بحران و جنگ روبه رو بوده است . بسیاری از گروههای قومی ، نژادی ، مذهبی و غیره که در سالهای گذشته در چارچوبهای سیاسی ـ اجتماعی نسبتاً آرامی در کنار یکدیگر زندگی می کردند، اکنون پس از پایان جنگ سرد، نزاع جدیدی را بخاطر هویت جویی در سراسر جهان تجربه می کنند. آنها که فکر می کردند با پایان جنگ سرد و رقابتهای تسلیحاتی ، نظامی و ایدئولوژیک افسار گسیخت...

در جنگ جهانی ‌اول، مناطق غربی ایران به علت موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود به محل رویارویی و برخوردهای نظامی و سیاسی دولت‌های متفق و متحد تبدیل شدند؛ این مناطق با امپراتوری عثمانی هم‌مرز بودند و در منطقه نفوذ دولت روسیه قرار داشتند. در پژوهش حاضر، پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جنگ ‌جهانی‌ اول بر این منطقه بررسی شد. براساس یافته‌های این پژوهش، جمعیت بسیاری از این منطقه بر اثر برخوردهای نظامی،...

چکیده جنگ عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، یکی از بزرگ‏ترین رویدادهای منطقه و طولانی ترین جنگ در بین دو کشور جهان سومی پس از جنگ جهانی دوم به شمار می‏آید. این جنگ عوارض و تبعات بسیاری از خود بر جای گذاشت که از میان آنها آنچه درخور توجه و تأمل بیشتری است پیامدهای اقتصادی آن می‏باشد. جنگ، شرایط خاصی را براقتصاد نفتی ایران تحمیل کرد، که بسیار قابل توجه می‏باشد. هدف پژوهش حاضر، پرداختن به تأثیرات جنگ...

دو کشور ایران و عراق از سال 1359 تا 1367 درگیر یک جنگ همه جانبه منطقه ای بودند و می کوشیدند از همه توان خود برای تأمین اهداف و کاربست راهبردها استفاده کنند. آنها علاوه بر جنگ زمینی، جنگ دریایی نسبتاً وسیعی را تدارک دیدند که در سرانجام جنگ بسیار مؤثر بود. در شکل گیری جنگ دریایی ایران و عراق عوامل گوناگون نقش داشتند. این جنگ در بستری شکل گرفت و بر چگونگی پایان جنگ اثر گذاشت. مقاله حاضر تلاش می کند...

صاحب نظران مسایل نفت و سیاست بر این باورند که در هر کشوری که جنگی رخ دهد و ذخایر نفتی در آنجا وجود داشته باشد، جنگ مذکور را نم یتوان با نفت مرتبط ندانست. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران میان دو کشور عمد هی صادرکنند هی نفت در منطقه خلیج فارس که به مخزن انرژی جهان شهرت دارد، رخ داد. با این حساب می توان از پیوند این جنگ با ثروت و درآمدهای نفت هر دو کشور و حتی نفت منطقه خلیج فارس سخن گفت. مقاله ی حاضر ک...

چکیده غلامعلی رشید یکی از فرماندهان بزرگ دوران جنگ با عراق است. نقش و تاثیر تفکرات ایشان در طراحی و تصمیم گیری های سرنوشت ساز، بسیار مؤثر برجسته است. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، درگیر تحرکات ضدانقلاب و اقدامات نفوذی و خرابکارانة عراق در شمال خوزستان شد و با آغاز تهاجم عراق، از مهرماه 1359 تا مهرماه 1360 درکنار رحیم صفوی و شهید حسن باقری در بالاترین سطح فرماندهی جنگ حضور موثر داشت. پس از انت...

این مقاله به بررسی عملکرد ایران در جریان جنگ ایران و عراق در پرتو دو اصل بنیادین حقوق بشر دوستانه اختصاص دارد:اصل تفکیک بین اهداف نظامی و غیر نظامی و اصل منع رنج بیهوده؛ دو اصلی که ستون های اصلی پروتکل اول ژنو 1977 را تشکیل می دهد. در قسمت اول این مقاله مشاهده میکنیم که ایران در طول جنگ هشت ساله خود با عراق همواره معتقد بود که اهداف مشروع نظامی ‘ نظامیان در جبهه های جنگ می باشند و نه غیر نظامیا...

زمانی برخی از صاحب نظران بر این باور بودند که جنگ و تخاصم، پایان ملاحظه و رعایت هر قانون و قاعده حقوقی است و با وقوع جنگ بین دو دولت دیگر نمی توان از آنها انتظار داشت که به قوانین و مقرراتی که در زمان صلح از راه توافق پدید آمده است، پای بند باشند،(1) اما امروز، دیگر این نظر و باور پذیرفته نیست و سمت و سوی تحولات جامعه بین المللی در جهتی حرکت کرده است که جنگ ها و مخاصمات مسلحانه را نیز به نظم و ...

جنگ هشت ساله حادثه تأثیرگذاری در مسیر تحولات سیاسی تاریخ جمهوری اسلامی ایران به شمار می رود و هنوز با وجود گذشت بیش از چهارده سال از پایان جنگ، ناگفته های زیادی درباره مسائل سیاسی و نظامی آن وجود دارد. هر چند فاصله زمانی لازم برای بررسی جنگ ایران و عراق به عنوان یک واقعه تاریخی هنوز فرا نرسیده و هنوز بسیاری از مطالب آن از نظر نظامی و امنیتی، محرمانه تلقی می شوند، اما از نظر زمانی هر چه از پایان...

صاحب نظران مسایل نفت و سیاست بر این باورند که در هر کشوری که جنگی رخ دهد و ذخایر نفتی در آنجا وجود داشته باشد، جنگ مذکور را نم یتوان با نفت مرتبط ندانست. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران میان دو کشور عمد هی صادرکنند هی نفت در منطقه خلیج فارس که به مخزن انرژی جهان شهرت دارد، رخ داد. با این حساب می توان از پیوند این جنگ با ثروت و درآمدهای نفت هر دو کشور و حتی نفت منطقه خلیج فارس سخن گفت. مقاله ی حاضر ک...