نگارنده در این مختصر پس از تبیین مفهوم «سبک‌ شخصی» و مختصات سبکی شعر یک صدساله پیش تاجیک، به بررسی مختصات سبک‌شناختی شعر استاد لائق شیرعلی، تواناترین شاعر نیمه‌ی دوم سده‌ی بیست تاجیک، می‌پردازد. با توجه به اشعار شاعر معلوم می‌شود که استاد لائق شیرعلی از جمله‌ی شاعرانی محسوب می‌شود که دارای سبک شخصی یا فردی می‌باشند. اما مختصات سبک فردی استاد لائق شیرعلی به چه قرار است؟ در بخش اصلی این مقاله به ...

میرزا محمد علی خان سدهی اصفهانی، متخلّص به سروش (1285-1228 ه.ق)، از شاعران بنام دوره بازگشت ادبی است؛ که قصایدش تقلیدی از قصیده سرایان نامی دوره غزنوی است؛ تا آنجا که به فرّخی قرن سیزده ملقّب شده است. وی در قصاید خود، ریزه کاری های زبانی سبک خراسانی را به کار برده است. از وی‍‍ژگی های فکری سبک خراسانی سروش می توان به بهره گیری از اسطوره های ایرانی، عشق مجازی و زمینی، واقع گرایی، روحیه شاد باشی و ...

کاربرد پر بسامد زبان گفتاری در آثار گروهی از شاعران معاصر، یک جریان شعری را به نام شعر گفتاری پدید آورده است. غزل گفتاری شاخه ای از جریان شعر گفتاری و نمودی برجسته از جریان شعر معاصر در خط سیر شعر کلاسیک فارسی است که پیکره ای گفتارین، الفاظی زنده و شکسته، قالبی متنوع و مضمونی تلفیقی از موضوعات کهنه و نو با رویکردی بی پروا در صراحت گویی، بیان عواطف شخصی و خصوصی گوینده با مخاطب و غنای احساسی مضاع...

چکیده جمال الدین محمد بن محمد مصری، معروف به ابن نباته مصری، شاعر و نویسنده ی قرن هفتم هجری از جمله شاعرانی است که در عصر مملوکی می زیست؛ از این رو شعرش از خصوصیت و ویژگی های آن دوره برخوردار است. او در دیوانش بیش از هر چیز به مدح پرداخته است و مدح دولتمردان در شعر او بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، این انتخاب ریشه در فقر و فلاکتی داشته که شاعر با آن دست به گریبان بوده است. این پژوهش به بررسی...

برای کسی که اندک اطّلاعِ سبک‏شناختی از ادوار شعر فارسی دارد، مسلّم است که قصاید ناصرخسرو هم از نظر فنّی و هم از لحاظ محتوایی به‏کلی با قصاید سایر شاعران قرن پنجم هجری متفاوت است. این تفاوت حتی در حوزه‏هایی از شعر او به چشم می‏خورد که شاعر برای ایجاد تنوّع و نوآوری با محدودیّت روبه‏روست. در این مقاله، سعی شده است از طریق مقایسة قصاید ناصرخسرو با سه تن از معروف‏ترین معاصرانش (عنصری، فرخی و منوچهری) در ...

سهراب سپهری، هنرمندی جستجوگر، فکور و صاحب سبک است و «هشت­کتاب»، حاصل اندیشه، تفکر و سیر درونی و بیرونی اوست. از آن جا که سبک شناسی هر اثر راهی است برای پی بردن به لایه های درونی اندیشه خالق اثر، در این مقاله با تأکید بر مطالعات کتابخانه­ای و استناد به روش استقرایی مبتنی بر توصیف و تحلیل، به تبیین مؤلّفه­های سبکی «حجم سبز» سپهری در لایه های مختلف آوایی، واژگانی، نحوی و بلاغی و فکری پرداخته شده اس...

پژوهش حاضر به تحلیل نگاشت های مفهومی در دو شعر از مهدی اخوان ثالث با رویکرد شعر شناسی شناختی در چارچوب نظریات مارگریت فریمن (2000)، فوکونیه (2002) و ترنر (2002) می­پردازد. در رویکرد شعر شناسی شناختی، امکان بررسی متون ادبی به واسطة ابزارهای زبان شناسی شناختی امکان پذیر است. از جملۀ این ابزارها که بررسی ساختار کلی اثر و چینش واحدهای زبانی را ممکن می سازند، می توان به نگاشت های مفهومیِ ویژگی، رابطه...

خصوصیات مشترک فراوانی را می توان میان شعر مولانا جلال الدین و شعر امروز ایران پیدا کرد که تا امروز برای منتقدان و شعرشناسان پنهان مانده و فرصتی برای بررسی آنها برای جامعه ادبی دست نداده است. یکی از این خصوصیات نهفته نو اندیشی و نوگفتاری شعر معاصر با پاره ای از اشعار شاعران گذشته و به ویژه با شعر مولانا است. توجه به این مقوله نه تنها به شناخت بیشتر شعر کمک می کند بل که باعث ایجاد نشاط و تازگی رو...

هنجارگریزی یکی از ویژگی های سبکی مولانا جلال الدین محمد بلخی است. گاهی این هنجارگریزی ها جنبه ای بسیار هنرمندانه به سخن وی می دهد. در این زمینه پژوهش پیش رو تلاش داشته است تا به بررسی ترکیب های وصفی و اضافی در مثنوی مولانا بپردازد؛ ترکیب هایی که به صورت دل خواه مولانا، دچار تغییر در سطح ساخت و معنا شده است. البته این تغییرات در جهت هنری زبان صورت گرفته و آن را از زبان هنجار جدا ساخته است. تعبیر...