ابن رشد انتقاداتی را بر ابن سینا در مسئلۀ اثبات واجب الوجود و تقسیم وجوب به وجوب بالذات و بالغیر و علم باری تعالی و عدم جسمانیت وی و معجزۀ انبیاء مطرح می کند. عمدۀ نقد وی در دو مسئله خلاصه می شود: یکی آنکه سخنان شیخ از ابداعات وی است و ریشه در آثار ارسطو ندارد و دوم اینکه شیخ دچار تهافت گویی و تناقض بوده است. البته از آنجا که مباحث الهیات بالمعنی الاخص سابقه ای تحت همین مفهوم در آثار ارسطو نداش...

کتاب چهارجلدی یادداشت های صدرالدین عینی بدون شک اثری بسیار باارزش در سطح دایره المعارف تاجیکستان در قرن بیستم است. هرچند عمر عینی وفا نکرد و این کتاب طبق برنامۀ او به پایان نرسید، بسیاری از صفحات روزگار محنت دیدۀ مردم تاجیک در آن ثبت است. کتاب تاریخ انقلاب فکری در بخارا نیز که بنابه وصیت مؤلف جلد پنجم یادداشت هاست، روند تاریخ تاجیکستان را از سال های ۱۹۰۰م تا انقلاب اکتبر نشان می دهد. شیوۀ یاددا...

چکیده یکی از مباحثی که دانشمندان علم اصول از دیرباز به بحث و برّرسی آن پرداخته اند، بحث از «واجب» و تقسیمات آن است. واجب در اصطلاح یکی از احکام تکلیفی است که قانون گذار الزاماً انجام متعلّق آن را از مکلّف خواسته است. از آن جا که تا به امروز در ارتباط با تقسیمات واجب هیچ تحقیق مستقلّی صورت نگرفته است، ما در صدد آن برآمدیم که در این رساله تقسیمات مختلف واجب را به نحوی کاملاً منسجم و مستقلّ مورد بحث و ب...

نفقه عبارت است از تأمین مخارج شخصی مانند غذا، لباس، مسکن و امثال آن.نفقه در مورد زوجیت و قرابت مطرح می‌شود؛ نفقه در زوجیت، به معنی وجوب پرداخت نفقة زوجه توسط زوج و در قرابت، به معنی وجوب پرداخت نفقة اقارب از ارحام توسط اقارب می‌باشد. برای وجوب نفقة زوجه به کتاب، سنت، اجماع و قیاس استناد شده است.از کتاب به آیة «وعلی المولود له رزقهن و کسوتهن بالمعروف» بقره/ 233.استناد شده که منظور، وجوب نفقة زوج...

چکیده ندارد.

در مقدمه اطلاعاتی مربوط به طرح تحقیق قرار دارد. فصل اول: در کلیات و مفاهیم می باشد. که در آن لغات مرتبط با موضوع مانند: تصاب، انعام ثلاثه، غلات اربعه و ... و زکات آمده است. فصل دوم: در وجوب زکات و دلایل آن می باشد، آیات قرآن کریم، روایات معصومین علیهم السلام و فتاوای فقهای اسلام گویای آن است که زکات امر واجبی است که شرایطی برای آن قرار داده شده و در پرداخت آن بیت واجب می باشد. زکات به دلیل آیات...

در بابِ وجوب خمس اموال غیر غنائم جنگی، به‌ویژه ارباح مکاسب، میان فقهای مسلمان اختلاف نظر وجود دارد. فقهای امامیه بر وجوب آن اجماع دارند و فقهای اهل‌سنت بر عدم وجوب آن به جز در رکاز- یعنی دفینه‌های زیر زمین-، فتوا داده‌اند. ریشۀ این اختلاف نظر را علاوه بر تفسیر متفاوت فریقین از واژۀ «غنمتم» در آیه چهل‌و‌یکم سورۀ مبارکه أنفال، باید در ادلّه غیر قرآنی وجوب خمس«ارباح مکاسب» جُست. سایر مذاهب فقهی در خم...

متکلمین قدرت را «صحه الفعل و الترک» معنا کرده اند، اما فلاسفه معتقدند که این تعریف، ملازم با امکان و نقص است و لذا در مورد خدای متعال ـ که بر اساس مبانی فلسفی، واجب الوجود من جمیع الجهات و تام الفاعلیه است ـ راه ندارد. در این تحقیق کوشش شده است تا علاوه بر بیان ایراد فلاسفه به این تعریف، مبنا و خاستگاه این اشکال روشن شود. در ادامه سعی شده تا برمبنای اصول روشنِ بدیهی، عقلی و وجدانی، و همچنین ادله...

قاعده وجوب دفع ضرر محتمل یکی از قواعد عقلی است که به موجب آن هرگاه انسان، احتمال ضرر در چیزی بدهد و یا عملی را موجب ضرر بداند به حکم عقل باید از آن اجتناب نماید تا از وقوع در ضرر وزیان محتمل، ایمن گردد، برهمین اساس چنانچه شخص به این احتمال اعتنا نکند و برعمل مزبور اقدام نماید و نهایتاً دچار ضررگردد، مورد مذمت عقلا واقع می شود لذا گفته می شود دفع ضرر محتمل واجب است، تبیین و تشریح قاعدۀ فوق، مستلز...