عدم توجه به ویژگی‌های خاص مکانی و فرهنگی و ارزش‌های بومی و محلی در فرآیندهای توسعه شهری منجر به یکنواختی سیما و ظاهر شهرها شده است و محلات شهری به‌عنوان مکان تبلور فرهنگ جایگاه و هویت خود را ازدست‌داده و همچنین جذابیت‌های ناشی از تمایزات مکانی و فرهنگی در این راستا کم‌رنگ شده است. در این راستا لزوم بازنگری در اقدامات مربوط به بازآفرینی در بافت‌های تاریخی به‌منظور استفاده از امکانات و پتانسیل‌ها...

در دهه های اخیر موضوع هویت ملی و قومی به یکی از مسایل مهم ـ خصوصاً در کشورهای دارای تنوع قومی و فرهنگی ـ تبدیل شده است. در برجسته شدن این موضوع عوامل گوناگونی مؤثر بوده اند که در این میان بر روند جهانی شدن اتفاق نظر زیادی هست. گروهی بر این باورند که گسترش و تعمیق فرآیند جهانی شدن باعث تشدید و برجسته شدن وفاداری های قومی و محلی و در نتیجه تضعیف هویت و انسجام ملی گردیده است. در مقابل، گروهی دیگر م...

بعد از دهۀ 1970 نوعی چرخش مطالعاتی از تمرکز صرف بر وجوه تولید به وجوه مصرف به‏ویژه مصرف فرهنگی و نوعی چرخش تبیینی از تأکید بر متغیرهای به‌اصطلاح «سخت» مانند طبقه، به تأکید و توجه به متغیرهای به اصطلاح «نرم» مانند هویت اتفاق افتاد. بر اساس این، پژوهشگران به مصرف موسیقیایی که یکی از مهم‌ترین گونه‏های مصرف فرهنگی است و تبیین آن بر اساس هویت جمعی توجه کردند. با وجود این، جامعه‌شناسان جامعۀ ما به هر...

مقالة حاضر به مطالعة نحوة تعامل عناصر محلی و جهانی در تحول هویت فرهنگی در کردستان ایران، منطقة هورامان‌تخت، پرداخته است. ورود عناصر مربوط به جهانی‌شدن به ساختار فرهنگیِ هورامان مشروعیت عناصر سنتیِ هویت‌ساز را زیر سؤال برده است. در چنین وضعیتی، مطالعة نحوة ساختارزدایی و بازسازی عناصر هویت فرهنگی حائز اهمیت است. روش تحقیق کیفی با استفاده از نظریة زمینه‌ای است. داده‌ها به‌یاری تکنیک‌های مصاحبة عمیق ...

تاکنون دیدگاه‌های متنوعی در رابطه با نقش محله مطرح شده‌اند. اگرچه با توجه به ویژگی‌های زندگی امروز، وابستگی افراد به قلمرو سکونتی آن‌ها و خدمات آن کاهش یافته، لیکن نیاز به ارتباط چهره به‌چهره هنوز زوال نیافته و اهمیت طراحی محله و توانایی آن برای ارتقاء تعامل اجتماعی و تعلق خاطر به محیط زندگی همچنان در نظریات توسعه پایدار مورد توجه است. یکی از مؤثرترین روش‌های مطالعه ویژگی‌های محله از طریق مطالع...

جهانی شدن پدیده ای است که زوایای مختلف زندگی امروزی ما از قبیل سازمان ها، اجتماعات و هویت های فرهنگی را در برگرفته است. شدت و حدت جهانی شدن در سال های اخیر به مراتب بیشتر شده است. شهرستان هرسین نیز در سال هایی از این تأثیرات بی نصیب نبوده است. فشردگی زمان ـ فضا و از جا کندگی از ویژگی های مهم جهانی شدن هستند.از طرف دیگر، زمان، فضا و فرهنگ پایه های اساسی هر نوع هویت فرهنگی هستند به همین خاطر بیشت...

در این مقاله در بحث از چگونگی رسانه ها و فرهنگ های بومی در عصر جهانی شدن، سعی شده است به این پرسش پاسخی روشن داده شود که آیا جهانی شدن سبب بحران در هویت فرهنگی و از بین رفتن فرهنگ های بومی و استحاله آنها در فرهنگ جهانی خواهد شد؟ پاسخ این پرسش با استفاده از روش تحقیقی کتابخانه ای و اسنادی و استفاده از دیدگاه های مختلف اندیشه گران و نظریه پردازان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و مطالبی با عناوین ز...

فرهنگ، به سبب پویایی ذاتی، جوهر و اساس تجربیات تازه ای است که آرام آرام در حافظۀ جمعی نقش می بندد و تغییر آن به نحوی است که پدید آمدن هر ذهنیت جدید به معنی فراموش کردن پیشینۀ آن نیست. این ویژگیْ از فرهنگ مجموعه ای می سازد که، در گذر از گذشته به سوی آینده، پیوسته به غنای آن افزوده می شود و ریشۀ سرزمین عمیق تری به دست می آورد. در برشمردن خصلت های فرهنگ لازم است، بیش از هر چیز، به نقش هماهنگ کنندۀ ...

فرایند جهانی شدن موضوعی بحث برانگیز و در عین حال مبهم است و از دیدگاه های متفاوت و گاه متضاد بدان پرداخته شده است. یکی از بحث های مهم مربوط به این فرایند، مسئله بقا یا تداوم هویت های محلی در جریان این حرکت است. در این رابطه دیدگاه های متفاوتی ارائه شده است؛ از آن جمله برخی ادعا می کنند جهانی شدن تأثیر منفی بر هویت های محلی داشته و از بین برنده تفاوت هاست و عده ای نیز خلاف این نظر را بیان می کنن...

مناظر فرهنگی در مناطق شهری فضای قابل توجهی را اشغال می کنند که در شکل گیری شخصیت یک شهر نقش بسزایی دارد. ارتباط با منظر آشنا هویت فرهنگی ـ سیاسی مردم یک جامعه را تقویت می کند و موجب احساس تعلق خاطر نسبت به مکان می شود. مؤلفه های هویت ساز در منظر فرهنگی عبارت از مؤلفه های جغرافیایی، تاریخی و انسانی است. چنانچه این مؤلفه ها دارای ویژگی های خاص و برجسته ای باشند، نقش شاخص هویتی را ایفا می کنند. ا...