چکیده هزار و یک شب ـ الف لیله و لیله ـ کتابی چند رگه است که ریشه های اصلی آن، هزار افسان فارسی و برخی داستان های هندی است؛ اما پس از انتقال به جامعه ی عربی و اسلامی، بسیاری از عناصر فرهنگ عربی به آن وارد شده است. هزار و یک شب تا سال 1704 میلادی در جهان ناشناخته بود. نخستین بار کتاب شناسی فرانسوی نسخه ای از آن را یافت و با ترجمه ی آن به فرانسه، کتاب را به جهانیان معرفی کرد. صد و پنجاه سال بعد، ...

افسانه ها و قصه های عامیانه تجلیگاه فرهنگ ها و سنت های فراموش شده ی جوامع بشری است. گروهی از پژوهشگران با تکیه بر آثار مکتوب و به جا مانده از اسطوره ها و افسانه های کهن به تحلیل ریشه ها و علل شکل گیری آن ها پرداختند تا این که در قرن بیستم و با گرایش پژوهشگران به بررسی ریخت شناسی آثار ادبی، متون معاصر وکهن با نگاهی جدید مورد بررسی قرارگرفت. ولادیمیر پراپ که از فولکلورشناسان برجسته ی روسی است، با...

این پژوهش ضمن بررسی اجمالی مکتب فرمالیسم و دیدگاه های نظریه پردازان آن درباره اصول تحلیل متن، الگوی ریخت شناسی ولادیمیر پراپ را که هم اکنون زیربنای اصلی بسیاری از الگوهای تحلیل ساختاری، ریخت شناسی و روایت شناسی را تشکیل می دهد، تشریح می نماید. الگوی پراپ بر « کارکرد » یا عمل شخصیتی استوار است واجزای یک داستان با توجه به کارکرد هر شخصیت و حوزه عمل او مشخص می گردد. پس از تبیین الگوی پراپ و تعریف ...

قصه گویی و داستان پردازی از دیر باز بهترین وسیله برای انتقال مفاهیم بوده است، زیرا لطافت و شیرینی که در داستان وجود دارد می تواند بهترین وسیله برای القاء هدف باشد. هزار و یک شب نیز از جمله ی این گونه داستان ها است. زیرا شهرزاد قصه گو که راوی داستان های آن است نیز هدفی خطیر را بر عهده گرفته است و بین مرگ و زندگی دست و پنجه نرم می کند. بنابراین برای عملی ساختن هدف خویش از روایت قصه کمک گرفته است ...

افسانه شهرزاد، مشهورترین افسانه هزار و یک شب ، الهام بخش آثار ادبی فراوانی در ادبیات عرب بوده است. توفیق حکیم با الهام از این اثر، نمایش نامه زیبای خود را با نام شهرزاد آفرید که نقادان ادبی آن را شاهکاری در نمایشنامه نویسی دانسته اند. توفیق حکیم ،شخصیت شهرزاد را ژرف ساخت نمایش نامه خود قرار داده و با تصرفی ادیبانه در آن، به نمایش نامه خود صورت نمادین بخشیده و هزار و یک شب را در حد اعتلای عظمت ف...