چکیده شهاب ترشیزی از شعرای دوره قاجار (1176-1215) است. وی منظومه های متعددی دارد که از جمله ی آن ها مثنوی یوسف و زلیخاست. این منظومه در بحر هزج مسدس محذوف سروده شده است و حدود1200بیت دارد و ظاهراَ به تقلید از منظومه ی یوسف و زلیخای جامی به نظم در آمده است. داستان یوسف و زلیخا قصه ای قرآنی است و قصص گوناگون نیز بر اساس قرآن کریم به شرح ماجرا پرداخته اند، برای بررسی تطبیقی، این منظومه با قصص ق...

در شماره 30 مجله مطالعات تفسیری مقاله ای با عنوان "گوینده و تناسب آیات"أَنِّی لَمْ أَخُنْهُ بِالْغَیْبِ ..... وَ ما أُبَرِّئُ نَفْسی‏ إِنَّ النَّفْسَ ..... "در تفاسیر امامیه" منتشر شده است. در این مقاله سعی شده است دو رویکرد از گوینده آیات 52 و 53 سوره یوسف ارائه گردد. در رویکرد اول حضرت یوسف(ع) گوینده است و در رویکرد دوم گوینده زلیخا است. نویسنده با ذکر دلایلی رویکرد اول را پذیرفته و رویکرد دوم را رد کرده است. با نقد دلای...

در منظومه‏های عاشقانه‏ای که به نام یوسف و زلیخا سروده شده است و نیز ابیاتی که به این موضوع تلمیح دارند، شاعران ضمن الهام گرفتن از یک واقعیت بیرونی و با تکیه بر نیروی تخیل خویش، این داستان را ابزاری برای بیان مقصود و تأثیر بر مخاطب قرار داده‌اند. در این مقاله علاوه بر پرداختن به بیان تفاوت‏های موجود در روایت قرآن و تورات از ماجرای زلیخا، توصیف شاعران از شخصیت وی و تلمیحات شعری آنان مورد بررسی قر...

شخصیّت یکی از مباحث مهم در حوزة انسان شناسی است که در داستان نویسی اهمیّتی بسیار دارد. قرآن کریم به تصویرپردازی شخصیّت ها اهمیّت ویژه ای داده است. بیان قرآن در توصیف شخصیّت ها، هنری و ادبی است؛ از این رو، در بسیاری از موارد از قصّه برای توصیف شخصیّت ها استفاده کرده است. سورة یوسف، یکی از مهمترین سوره های قرآن کریم از نظر تصویرپردازی شخصیّت هاست. یوسف(ع)، یعقوب(ع)، زلیخا، فرزندان یعقوب، عزیز مصر، کاروان...

مثنوی "یوسف و زلیخا" یکی از سروده های "ملّاحاذق هروی" از شاعران قرن 12 و 13 ه . ق. است. این دیوان در مجموعه ای بالغ بر4000 بیت در قالب مثنوی سروده شده که در اثر حاضر، حدود 2000 بیت از آن تصحیح شده است و شیوه ی تصحیح، روش التقاطی بوده است. نسخه دارای 65 عنوان می باشد و بعضی از عناوین، تمثیل هایی است که شاعر برای روشن شدن مفهوم در میان داستان ها ذکر کرده است. موضوع نسخه، داستان عشق زلیخا، همسر ع...

بررسی تطبیقی الگوهای عشق ممنوع (سودابه و سیاوش، زلیخا و یوسف و فدر و هیپولیت)* دکتر محمدرضا روزبه1 دانشیار دانشگاه لرستان فریبا ایازی دانش آموخته ادبیّات فارسی چکیده قصّه­های «سودابه و سیاوش»، «زلیخا و یوسف»، «فدر و هیپولیت» مشهورترین الگوهای عشق ممنوع نامادری به ناپسری در ادبیّات جهان هستند که از دل سه فرهنـگ گوناگون پدید آمده­اند. بررســی شبـاهت­ها و تفاوت­های این سه قصّه در حوزۀ ادبیّات تطب...

این مقاله داستان حضرت یوسف و زلیخا را در ادبیات اسلامی مورد بررسی قـرار دادهاست . قصه یوسف و زلیخا یکی از داستĥن های عشق صوفیانه است که از قرآن کریم به ادبپارسی راه یافته است . حکیم ابوالقاسم نخستین کسی است که در ادبیات اسلامی این قصهرا به شعر درآورده است و منظومه او اکنون در دسترس ماست . پیش از او، ابوالمؤید بلخی وبختیاری این داستان را به نظم درآورده اند، اما از منظومه های آنان اثری در دست نیس...

سیاق و توجه به قرائن متصل و منفصل از جمله مهم‌ترین معیارهای تفسیر روشمند آیات قرآن کریم است که با تأمل در آنها می‌توان صحت و سقم دیدگاه‌های مفسران قرآن را ارزیابی نمود. از نمونه آیات قرآنی که مفسران و مترجمان قرآن در فهم و تحلیل آن اختلاف‌نظر جدی دارند آیات 52 و 53 سوره یوسف است که گروهی از مفسران این دو آیه را سخن حضرت یوسف× دانسته و سعی در توجیه آن نموده‌اند و گروه دیگر آن را ادامه سخن زلیخا ...