پژوهش حاضر، در نظر دارد جنبه های مختلف « حسد» و تا حدی مفاهیم وابسته به آن را به عنوان یک رذیلت اخلاقی در آثار نظم و نثر مولوی بکاود. از آنجا که علما و عارفان قبل از او این رذیلت اخلاقی را نکوهش کرده و در رساله های خود مطرح کرده اند، تا حد امکان سعی شده به این آثار نیز توجه شود. در میان آنها تأکید ما بیشتر برروی آثار امام محمد غزالی است. حسد، مقوله ای است که در دو حوزه ی اخلاق و روانشناسی قابل...

بی تردید ملت ها طی قرن های متمادی به مقتضای وضع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی فراز و فرودهایی بسیار را تجربه کرده اند. قرآن کریم به سقوط و سر در نشیب آمدن ملل و اقوام گوناگون چنین اشاره کرده: «و هنگامی که خواستیم ملتی را نابود کنیم به ثروت مندان و خوش گذرانشان فرمان می دهیم (وقتی که آن ها تمرّد کردند) و به فسق و فجور سرگرم شدند، حکم قطعی خداوند در حقشان نفوذ یافته، نابودشان خواهیم کرد.» (اسراء /...

نعت در اصل برای توضیح و تخصیص منعوت می آید، ولی گاهی از غرض اصلی خود خارج شده و مجازآ در اغراضی چون مدح و ثنا، ذم و نکوهش، ترحم، تعمیم، ابهام، تفصیل، بیان حقیقت و ماهیت موصوف، کشف و تأکید بکار می رود. نگارنده در این مقاله، کوشیده است با استفاده از منابم معتبر نحوی و بلاغی، اغراض مجازی و بلاغی نعت رامورد بررسی قرار دهد.

هنر موسیقی در ایران سابقه ای طولانی دارد. در اوایل دورة اسلامی، هنر موسیقی نکوهش شد. در دورة امویان، موسیقی همچنان با مخالفت برخی از فقیهان و گروهی از عموم مسلمانان روبه رو شد. اما در سده های بعد، با توجه به استقبال حکومت های متعدد و نگرش عالمانة بسیاری از بزرگان و دانشمندان آن دوران، این هنر مورد توجه عموم واقع شد. به کار بردن نقش زنان نوازنده روی سفالینه ها، در دوره های سلجوقی و ایلخانی، به د...

متنبی در رثا، موضع شخصی حکیم دارد و عقلش بر عاطفه اش می چربد، نگاه او به مرگ، نگاه شخصی دردمند و اندیشمند است، در دردمندی بر مرگ نمی تازد بلکه بر روزگاری می تازد که آزا گان را می گیرد و بر حسودانی خشم می گیرد که فضای صاف زندگی را تیره و تار می سازند. مرثیه های متنبی به حسب شخص فقید با هم اختلاف دارند، شاعرگاهی ناچار می شودکسی را رثا گویدکه مصیبت او را غمگین نساخته است، بنابراین شعرش دارای عاطفه...

سبّ (دشنام) پیامبر و سایر معصومین در فرهنگ اسلامى مورد نهى و نکوهش اکید است. در این خصوص سبّ پیگرد قانونى خاصى دارد. در فقه اسلامى، انسان دشنام‌گوى اعم از مرد، زن را در صورتى که به انسان‌هاى معصوم دشنام داده باشند اعدام مى‌کنند یعنى حدّ سبّ، اعدام است ولى در باب دشنام افراد معمولى (غیر معصوم) طبق نظر حاکم شرع عمل مى‌شود که هشتاد تازیانه است و گاهى به تعزیر منجر مى‌گردد. نکته قابل ذکر آن است که دشنا...

چکیده ندارد.

چکیده شرایط و مقتضیات دوران امام علی ( ×) نسبت به هم? معصومان متفاوت است. نهج البلاغ? امام علی ( ×) که عمدتاً فرمایشات دوران پایانی عمر با برکت آن امام را در بر دارد سرشار از مسائل و نکاتی است که به صورت مستقیم به جامعه, حکومت, و حقوق مردم باز می گردد. از جمله مباحثی که به دلیل شرایط و مقتضیات زمانی امام (×) بیشتر مد نظر قرار گرفته و جای تأمل و تحقیق دارد شاخصه های جوامع نکوهیده از نگاه امام عل...

متنبی در رثا، موضع شخصی حکیم دارد و عقلش بر عاطفه اش می چربد، نگاه او به مرگ، نگاه شخصی دردمند و اندیشمند است، در دردمندی بر مرگ نمی تازد بلکه بر روزگاری می تازد که آزا گان را می گیرد و بر حسودانی خشم می گیرد که فضای صاف زندگی را تیره و تار می سازند. مرثیه های متنبی به حسب شخص فقید با هم اختلاف دارند، شاعرگاهی ناچار می شودکسی را رثا گویدکه مصیبت او را غمگین نساخته است، بنابراین شعرش دارای عاطفه...

آیات 224-226 سورة شعراء به شاعرانی پرداخته که پیروی گمراهان از آنان، سرگردانی در هر کوی و برزن و سخن بدون عمل را از ویژگی­های آنان برشمرده است. این آیات شریفه برای برخی، این شبهه را به وجود آورده است که در قرآن شاعران نکوهش شده­اند و با شعر و شاعری مخالفت شده است. این پژوهش، به بررسی و نقد این شبهه و پاسخ به این سؤال می­پردازد که نظر صحیح قرآن در مورد شاعران چیست؟ توجه به تخصیص آیة پایانی سورة ...