مسأله زبان قرآن و بررسی نمادین بودن و واقع انگاری در آن یکی از مباحث مهم فلسفه ی دین است و از دیرزمان مورد بحث پژوهشگران دینی بوده است. شاید، بتوان ادعا کرد که آغاز این بحث به ابتدای شکل گیری ادیان باز می گردد؛ قرآن برای بیان معانی بیشتر ناگزیر از داشتن مهارت هایی است و هر چه از توانایی های ذاتی خود بیشتر سود می جوید بیشتر به پیچیدگی ها می گراید و از مخاطب خود تامل و دقت افزون تری می طلبد یکی ا...

گرایش به کاربرد نماد ، نشانه و رمز همواره با نوع بشر همراه بوده است. دیرپا ترین آنها را در آثار انسان‎های نخستین که به دلایل تکنیکی بیشتر در قالب نقاشی‎های دیواری است دیده‎ایم و در جامعه‎ی امروزی دیگر کمتر بستری را می‎توان یافت که در آن نشانی از نمادها و نشانه ها نباشد زیرا که نماد و نشانه برای بروز و ظهور، بستری جز ذهن خلاق خالق خود نمی طلبد، . اما نشانه نیز به عنوان یکی از اقسام رابطه، برای ب...

هر شاعر یا نویسنده از تمام ظرفیت های زبان برای بیان احساسات خود استفاده می کند و برای گسترش زبان گفتار و نوشتار از صور خیال بهره می جوید.یکی از این صور خیال که بهره گیری از آن به زبان ،عمق بیشتری می دهد که بتوان به دنیای غیر محسوس دیگری دست یافت «نماد» است. نمادها از دیر باز در عرصه شعر ونثر فارسی وجود داشته اند. آنها مفاهیم گوناگون و گاه متضاد و متغیّری را در فرهنگ ها و زمان های مختلف القا...

افلاطون واژۀ نماد را به صورت آشکار در مباحث فلسفی خود به‌کار نبرده است، اما با تدقیق در آثار وی بر اساس اصل حکایت‌گری نماد از امر نمادینه‌شده و نوع نگاه وی به هنر و اثر معرفتی آن، می‌توان به معنای نماد در تفکر فلسفی وی پی برد. اهمیت نظریۀ ایده که مرکز ثقل نظریه‌های هستی‌شناسی افلاطون است، در مفهوم‌شناسی نماد نقش محوری ایفا می‌کند، به‌طوری که رابطۀ نماد و امر نمادینه‌شده بر پایۀ رابطۀ سایه یا تص...

از دورۀ نوسنگی تا به امروز نماد مار، الهه ی مادر و کشاورزی سه نماد اصلی در فرهنگ کردها هستند. در مرکز ساختار این سه نماد، مفهوم کشاورزی و باروری است و در رأس آن نماد مار قرار دارد که محفاظت کننده ی الهه ی مادر و بخشندۀ نمادین دانش کشاورزی به او است. مار خدای-دانشی است که دانش و راه و روش یکجانشینی و کشاورزی را در نظام نمادین به انسان می بخشد. معنای هریک از این نمادها و نیز ساختاری که بین آنها ب...

چکیده: نشانه­شناسی مطالعه نظامند نشانه­ها جهت دریافت لایه­های گوناکون فکری شاعر یا نویسنده است. با علم نشانه­شناسی می­توان به اصلی­ترین وظیفه آن یعنی بررسی انواع دلالت­های معنایی دست یافت. این نوشتار با رویکرد علم نشانه­شناسی نماد حیوانی شیر را در غزلیات شمس تبیین می­کند. در این مقاله سعی نویسندگان بر این است که نماد شیر را از مناظر رمزگان فرهنگی، هنجارشکنی، بازی دال، کنش، جفت­های تقابلی و دگرد...

شارل بودلر، شاعر فرانسوی قرن نوزدهم، همواره در جستجوی آرمان‎شهری بود تا از این دنـیای پر‎رنـج و درد به آنجا سفر کند و این سفر جز با مرگ ممکن نبود. پدر شعر مدرن و پایه­گذار مکتب سمبولیسم با ذهن خلاق خود نمادهایی را وارد شعرش کرد و از این طریق مفاهیم بکر و نمادینی از مرگ به وجود آورد. در واقع، نمادگرایی یا سمبولیسم عبارت است از جای­گزینی یک مفهوم به جای مفهوم دیگر و هم‎چنین استفاده از تصاویر عینی...

هنوز اهمیت نماد در زندگی بشر ناشناخته است. بیان نمادین از آغازشکل گیری زبان، جهان خود را آفریده است. این جهان بدون نماد قابل تصور نیست زیرا آن ها همه جا وجود دارند. به عبارتی هر جا که تصویری در ارتباط مستقیم با مفهومی قرار گیرد، نماد هم آن جاست. در طول تاریخ معنای برخی از نماد ها تغییر کرده و برخی بدون تغییر ادامه پیدا می کنند. یکی از مهم ترین مراحل شناخت و مطالعه آثار هنری بررسی نمادهای تصویری...

نجیب محفوظ (1911 – 2006) یکی از بزرگ ترین نویسندگان جهان عرب، تنها مسلمان برنده نوبل ادبی (1988) است. رمان، داستان کوتاه، اتوبیوگرافی و سناریو از حوزه های نگارش محفوظ به شمار می آیند. داستان کوتاه «خماره القط الأسود» از کارهای ارزشمند نجیب محفوظ است که می توان آن را برشی از برهه های تاریخی زادگاه نویسنده (مصر) دانست. خواننده این داستان، حتی اگر با وضعیت آن زمان و سامان آشنا نباشد، باز هم از خوا...