مرصاد العباد یکی از آثار با شکوه نثر فارسی در قرن هفتم است. دوره ای که ادب فارسی از حیث تأثیر پذیری از قرآن و حدیث و ادب عربی در اوج است. نویسنده کتاب، توانسته است با استفاده هنرمندانه از آیات قرآن و احادیث نبوی و بر اساس سه مرحله شریعت ، طریقت و حقیقت، مسیر سیر و سلوک عرفانی را ترسیم کند . در این مقاله تأثیر کلام وحی بر مرصاد العباد بررسی شده است . این جستار نشان می دهد که نجم الدین رازی ضمن ح...

حکمت خسروانی منشوری بی بدیل و میراثی عظیم از آموزه‌های ایران باستان است که گستره‌ای فراگیر از حکمت و فلسفه، شعر و ادبیات و حتی عرفان و تصوف را در یک قاب به نمایش می‌گذارد. این پژوهش بر آن است تا با مقایسه آرای سه اندیشمند بزرگ ایرانی فردوسی حکیم، شیخ اشراق و نجم الدین رازی به این پرسش بنیادین پاسخ دهد که اسطوره‌های جاودان حکمت خسروانی در اندیشه‌های شیخ اشراق،...

استفاده ی هنری از آیات قرآن در ادب فارسی، پیشینه ای دراز دامن دارد . مولوی ونجم رازی به عنوان دو عارف شاعر ونویسنده ،به شیوه های گونه گون از آیات کلام الله مجید بهره جسته اند. شاعرعارف ما (مولانا) درکاربرد آیات ، در انواع تقسیماتی که درکتاب «تجلی قرآن و حدیث در شعر فارسی» آمده ، ابتکار وخلاقیت شاعرانه را از دست نداده و ازآیات ترکیبات وکنایات و تشبیهات و استعارات بدیع وابتکاری ایجاد کرده است ....

نجم الدین رازی یکی از عارفان قرن هفتم هجری است.مهمترین کتاب او مرصادالعباد ، به زبان فارسی و در مورد تصوف و سلوک است. این کتاب از نظر سبکی به آثار قرن ششم ماننده تر است. عرفان نجم الدین رازی مابین دو مکتب تصوف عابدانه و تصوف عاشقانه می باشد.او راه رسیدن به حقیقت را شریعت و طریقت می داند.عقیده او بر این است که شناخت خدا با شناخت نفس حاصل می شود.آفرینش انسان از سایر موجودات و حتی فرشتگان متمایز ا...

«ولایت» از موضوعات اصلی شیعه و زیربنای سلوک تمامی عرفا و سلسله های صوفیّه است. در این پایان نامه نظریّات نجم رازی و لاهیجی به عنوان دو نویسنده و عارف اهل تسنّن با نظریّات شیعه مقایسه شده است. در ضمن این که نظریّات دیگر عرفا و دانشمندان شیعه نیز در لابلای آن گنجانده شده است. ابتدا به شرح حال مختصر دو نویسنده و آثار آن ها پرداخته، سپس در مورد ولایت و موضوعات زیرمجموعه ی آن به تفصیل سخن رانده شده است. ...

شرح احوال و افکار منطقی و فلسفی و کلامی نجم الدین دبیران کاتبی قزوینی و معرفی آثار وی موضوع رساله است. کاتبی تحت تأثیر افکار امام فخر رازی بوده و از اینرو به شرح کتابهای محصل و ملخص وی می پردازد. کتاب « المفصّل فی شرح المحصل » در مبحث الهیات و تصحیح آن بخش دوم رساله را تشکیل می دهد و در آن به طرح مباحثی چون امور عامه ، علت و معلول ، مقولات ، اثبات واجب الوجود و احکام نفس ناطقه می پردازد. نگارند...

وجه بارز اندیشه صوفیان، اعتقاد به تکامل است؛ هرچند زمینه این نظریه در دستگاه های مختلف فلسفی و عرفانی وجود دارد، لیکن نوع تبیین آن فرق می کند. در قلمرو اسلام با پیدایش اخوان الصفا که مشربشان آمیزه¬ای از اندیشه های ارسطویی و نوافلاطونی بود، گامی تازه در فرضیه تکامل برداشته شد. صوفیه که اساس تفکر خود را در خصوص آفرینش بر تعالیم اسلام استوار کرده است، چنین فرضیه هایی را با عقاید اسلامی به گونه ای ...

This study investigates Mersād al-‘Ebād and its contents on the policies of the rulers. Chapter five of this book on “various groups and their policies” deals with policies of different monarch and ministers of the time. It discusses issues such as the legitimacy of the monarchs, the position of kingdom in mysticism, special and ordinary kingdoms, and the superiority of monarchs over prophecy p...

عرفا و صوفیه به تأویل و باطن قرآن توجهبسیار کرده اند. از این رهگذر، برداشت های ویژه ای از آیات قرآن دارند و مبانی نظری و سیروسلوک عرفانی خود را با آن سنجیده‏اند. ازجمله، نظّام نیشابوری -ادیب و عارف سدۀ هشتم یا نهم قمری- در غرائب القرآن و رغائب الفرقان آیاتی از قرآن را، پس از تفسیر، تأویل کرده است؛ گرچه در این کتاب، او از مبانی اعتقادی و روش «تأویلات نجمیه» اثر پذیرفته که نجم‏الدین رازی نگاشته اس...