یکی از راه های انتقال معانی از سوی شاعران و نویسندگان ، بهره گیری مطلوب و مفید از فرهنگ عامه و باورهای عامیانه است. باورهای عامیانه بیانگر عادات ، عقایدو اعتقادات و طریقه زندگی توده مردم است. از جمله شاعران توانایی که اشعارشان مشحون از فرهنگ عامیانه می باشد امیرخسرو دهلوی و حکیم نظامی گنجوی است که سنت ها ، آداب و رسوم باورها و معتقدات مردم زمان خود را با بهترین الفاظ و عالی ترین شیوه کلامی پرور...

بخشی از کتاب بیاض و سواد1 تألیف خواجه ابوالحسن علی بن حسن سیرجانی در سفینة تبریز موجود است. این بخش باقی مانده ای از یک تلخیص البیاض و السواد است و بیش تر دربرگیرندة اقوال کوتاه آن است. بررسی این باقی مانده نشان می دهد که ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، کاتب سفینه، در کتابت این بخش اغلاط و تصحیفات فراوانی مرتکب شده است. نادرستی های کتابتی او را می توان در چند بخش دسته بندی کرد: تصحیف در عناوین ا...

داستان سرایی منظوم با نظامی گنجوی به اوج رسید و شیوه جدیدی که او در داستان پردازی بویژه داستانهای منظوم عاشقانه بوجود آورد، سبب تحولی عظیم در داستانسرایی فارسی گردید. داستانسرایی بعد از نظامی تا حدی متاثر و یا دنباله کار نظامی است و شاعران بسیاری بعد از نظامی، گوی نظیره پردازی در برابر پنج گنج وی به میدان افکندند. نظیره پردازی چون امیرخسرو دهلوی، خواجوی کرمانی، جامی، وحشی بافقی، طالب آملی و میر...

حکیم جمال الدین ابومحمدالیاس بن یوسف بن زکی بن موید نظامی گنجه یی از استادان بزرگ و از ارکان شعر فارسی است ... مولد شاعر را همه تذکره نویسان گنجه دانسته اند تاریخ ولادت او معلوم نیست لکن با دقت در بعضی از اشعار او می توان آن را حدود سال 530 دانست . تاریخ وفات نظامی هم بصورتهای گوناگون ذکر شده است اما سال 614 صحیح تر به نظر می رسد. "مدفن نظامی در گنجه تا اواسط عهد قاجاری باقی بود، بعد از آن رو ب...

نظامی شاعر قرن ششم در گنجه، زادگاه خویش زیسته و پنج گنج خود را در همان جا به شعر درآورده است. خسرو و شیرین یکی از مثنویهای پنجگانه ی اوست که شامل 6500 بیت است و در بحر هزج مسدس مقصور یا محذوف سروده شده است. در ادب فارسی باید منظومه ی خسرو و شیرین نظامی را در اوج قله ادب غنایی قرار داد که پس از اینکه نظامی آن را سرود مورد تقلید و نظیره گویی های بسیاری قرار گرفت از آن جمله منظومه ی شیرین و خسرو ا...

بخشی از کتاب بیاض و سواد1 تألیف خواجه ابوالحسن علی بن حسن سیرجانی در سفینه تبریز موجود است. این بخش باقی مانده ای از یک تلخیص البیاض و السواد است و بیش تر دربرگیرنده اقوال کوتاه آن است. بررسی این باقی مانده نشان می دهد که ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، کاتب سفینه، در کتابت این بخش اغلاط و تصحیفات فراوانی مرتکب شده است. نادرستی های کتابتی او را می توان در چند بخش دسته بندی کرد: تصحیف در عناوین ا...

این پژوهش برآن است که با معرفی یکی از چهره های ادب فارسی ، حکیم نظامی گنجوی و بررسی آثار او ، بویژه منظومه داستانی خسرو و شیرین ، به جستجوی این مساله بپردازد که این اثر دارای جنبه های نمایشی است یا خیر؟ چرا و چگونه؟ به همین خاطر ابتدا اشاره شده است که مقصود از جنبه های نمایشی چیست. سپس با معرفی منظومه خسرو و شیرین به بررسی ویژگیهای یاد شده در آن پرداخته و برای روشن شدن جنبه های نمایشی این اثر ب...

در اکثر موارد شناخت عمر از بین محتوای اشعارش کاریست دشوار، زیرا ممکن است که شاعر شخصیت خود را در بین اشعارش مخفی کرده باشد و به آسانی نتواند عقاید وی را دریافت . حتی گاه شاعر نعل وارونه می زند تا به آسانی شناخته نشود. در بررسی شعر نظامی نیز این مطلب صدق می کند. ما در بین بعضی از اشعارش او را فردی مدیحه گوی می بینیم که برای دریافت صله به سرودن اشعار می پردازد لیکن در عین حال در بعضی از ابیات هما...

فرهنگ، نمودهای متفاوتی دارد. این نمودها می تواند مکتوب به صورت شعر، داستان، آثار ادبی و مقولات دیگر باشد یا شفاهی باشد مثل افسانه ها، مثل ها و آوازها و ترانه ها یا می تواند در رفتارها نفوذ کند مثل موسیقی بومی، رقص، آیین های شادی و سوگواری، آداب زیارتی، آداب سنّتی و.... ما می توانیم تأثیرات و بازتاب های آن را در رویکردهای ذهنی، رفتاری، نوشتاری و واکنش های عمومی فردی یا جمعی ملاحظه کنیم. «هنجارهای...

در طول زندگی گاهی مشکلات انسان شدت می­یابند و روح و روان او را تحت تأثیر قرار می­دهند وممکن است وی را به بدبینی دچار سازند. از آنجا که شعراء دارای روحی لطیف تر و احساسی قوی­تر هستند نسبت به مشکلات، بیشتر واکنش نشان می­دهند، شاید بتوان گفت همین امر امکان بروز بدبینی را در نزد آنها افزایش می دهد، ما در دوره­های مختلف شعرایی را شاهدیم که به بدبینی دچار بوده اند، اما این پدیده در دوره معاصر در مقای...