به موازات ظهور پست مدرنیسم در غرب و فروپاشی آرمان های مدرنیته و عصر روشنگری، متفکران ایرانی نیز در این خصوص نظریه پردازی کردند. یکی از این متفکران تأثیرگذار رضا داوری اردکانی است که با توشه گیری از آرای هایدگر و منابع اسلامی- شیعی به جنگ مدرنیته و تجدد می رود. او با پیروی از سنت پدیدارشناسی، غرب را به مثابه کل یکپارچه معرفی می کند و در این مسیر نقد خود را متوجه کسانی می بیند که حساب علم و تکنیک...

چکیده قرون جدید دربردارندة نوع نگرش و انتخاب روش و تلاش‎های علمی و فلسفی دانشمندان و فیلسوفان و علمای علوم اجتماعی است که در پنج قرن اخیر صورت گرفته و از انباشته شدن آنها، نوعی معرفت‎ در خصوص پدیده‎ها به ‎وجود آمده است. از آنجا که وقوف بر ساختار و عناصر تشکیل‎دهندة این معرفت که در علوم اجتماعی و انسانی متجلی گردیده است، ضروری مطالعات معرفت‎شناسانه برای ادراک هرچه صحیح‎تر علوم مختلف و از جمله عل...

انسان شناسی، علمی است که به جایگاه انسان در هستی، و ارتباط او با طبیعت و جامعه می پردازد. انسان شناسی حقوق بشر به این موضوع می پردازد که فرهنگ های مختلف به حقوق بشر چگونه نگاه می کنند. حقوق بشر به معنای امروزی در اثر تغییر ذهن انسان غربی و حاکم شدن اومانیسم به وجود آمد. رویکرد هر نظام فکری به ماهیت، طبیعت و جایگاه انسان تعیین کننده دیگر اجزای فلسفی آن خواهد بود. مکتب فلسفی اشراق به عنوان پیوندگ...

کارناوال نوعی خرده فرهنگ انتقادی است که آیین ها و آداب آن اخلاق حاکم و هنجارهای رایج را به پرسش می گیرند. اندیشه کارناوال بر پایه ی گریز از هر گونه جزم اندیشی و اقتدارطلبی استوار است. کارناوال زیرساختی اومانیستی دارد. عمده ترین جلوه گاه تمایلات اومانیستی جمال زاده در می توان در گرایش او به کارناوال ادبی مشاهده کرد. در پژوهش حاضر به جنبه های کارناوالی در پنج اثر جمال زاده یعنی یکی بود یکی نبود، ...

اومانیسم به عنوان نگرش حاکم بر دوره مدرنیته، موجودیت خود را تا حدود بسیاری مرهون مبانی و روش معرفت‌شناختی دکارت است. ویژگی اصلی معرفت‌شناسی دکارت اصالت‏دادن به عقلانیت ابزاری است. به عقیدۀ او می‌توان با عقل و بدون هرگونه توسّلی به حواس، به شناختی از واقعیت دست یافت. او با این مبنا خود را به نحوى مطلق به صورت موجودى مى‌شناسد که وجودش یقینى‌تر از همه چیز است. او اگرچه یک اومانیست به معنای امروزی ن...

گرچه از عصرجهان بینی اسطوره ای یعنی عصری که انسان می خواست با نیروی خیال و به زبان اسطوره، خود و جهان را تبیین کند، قرن ها گذشته است؛ اما انسان هرگز نتوانسته است، از جاذبه جادویی اسطوره بی نیاز بماند. هنرآفرینان همواره با انطباق اساطیر کهن با شرایط موجود به باززایی و نوسازی آن دست یازیده و از نیروی عظیم خیالی آن بهره گرفته اند. در عصر حاضر شاعران معاصر شعر فارسی به اقتضای فکر و فرهنگ خویش به با...

فردید با ابداع و بسط مفهوم غربزدگی وتقسیم آن به دو نوع غیر مضاعف و مضاعف که مشمول دوران قدیم وجدید می شود تاثیر زیادی بر جامعه فکری ایران داشته است. فردید رنسانس را آغاز غربزدگی مضاعف می داند،چرا که دوره سلطه موضوعیت نفسانی یا اصالت سوبژکتیویسم منبعث ازاومانیسم است.نصرنیز با طرح گفتمان سنت گرایی و یا حکمت خالده؛سوژه خود محور اومانیستی که زیر بنای مدرنیته بوده را به چالش می گیرد. نصرمنتقد مدرنیت...

اومانیسم شالوده فرهنگ و فلسفه بعد از رنسانس در غرب است که بر اساس آن، انسان میزان کلیه ارزش ها و فضایل از جمله حق و حق گرایی است. در طول چند قرن که اندیشه مزبور در شاهرگ های جوامع غربی جریان دارد تحولاتی اساسی در این نگرش رخ داده است. اومانیسم علاوه بر شمول بر اصولی چون اختیار و آزادی و فردگرایی انسان، به علت وجود اصل مدارای دینی با هر دین و آیینی از توحیدی گرفته تا الحادی قابل جمع است. در تلقی...