از کهن ترین زمان ها تا دوران اسلامی ایران، حکمای کهن و عارفان بزرگ ایرانی همچون شیخ اشراق، علاءالدوله سمنانی، نجم رازی و نجم کبری، و غیره در گزارش طی طریق های عرفانی خود، مقامات رمزی برای مراتب سیر و سلوک قائلند و به گفته آنها در مرتبه هر کدام از این مقامات، انواری به رنگ های گوناگون بر سالک افاضه می شود که نشانگر حالات و مراتب سلوک اوست. مقاله حاضر به دنبال آن است که با اساس قرار دادن آرا و نظ...

امروزه نقش فضای معماری در انتقال مفهومِ قداستِ مکان کم­رنگ و منقطع است. در این بحث به تحلیل این انقطاع پرداخته‌ شده است. روش تحلیل این پژوهش به مباحث هرمنوتیکِ مدرن وابسته است که بر نقش مخاطب در فهم و آفرینش معنا تأکیددارند. در این راستا پس از دسته‌بندی انواع بناهای مقدس با توجه به اراده خداوندی یا میل استعلایی بشر، در مسیر تحلیل فهم انسانی از مکان مقدس، از مفهوم «مکالمه» استفاده شده است که از مفا...

علیرغم رشد و توسعه کمی پرشتاب در چند سال اخیر، توجه چندانی به کیفیت محیط های آموزشی معاصر در دانشگاه های کشور نشده است. دیدگاه کمی نگر به مقوله آموزش باعث شده است فضای یادگیری در دانشگاه ها صرفاً محدود به کلاس درس شده و در پی آن رشد و ارتقا در دانشگاه ها بصورت تک بعدی وصرفاً در یک رشته ی تحصیلی تخصصی برای دانشجویان انجام گیرد. عدم توجه به نیازهای روانشناختی انسان و رویکرد یک سویه به مقوله آموزش (...

این پژوهش تلاشی است جهت شناسایی و تشکیل پالت رنگ در خانه های دورة قاجار قزوین؛ آخرین حلقه از آداب و رسوم ساخت و ساز در شهری که یکی از دروازه های اصلی ورود زندگی مدرن به ایران بوده، در مکانی که بازتاب مستقیم زندگی در مکان است و در فرهنگی که صاحب یکی از رنگین ترین معماری های جهان است. بازسازی رنگی از حیاتی ترین بخش های بازسازی مکان های تاریخی است و نیازمند تشخیص دقیق پالت های رنگی. کاربرد دیگر ای...

نگرش معناگرایانه به فضای معماری و واکاوی لایه‌های مختلف ذهنی و عینی آن از موضوعات حایز اهمیت در حوزه مطالعات معماری است. از میان روش‌های فکری و فلسفی موجود با قابلیت بررسی عمیق معنامندی فضای معماری، رویکرد پدیدارشناسانه به مکان با گستره‌ای وسیع در شناخت پدیده‌ها است که با در نظر داشتن مفهوم مکان و محوریت نقش انسان و تجارب او در درک فضای معماری، تأثیر بسزایی در خوانش صحیح مکان دارد. بدین‌ترتیب د...

علیرغم آنکه از چند دهه پیش با توسعه علوم محیطی، جنبه‌های ذهنی فضاهای معماری در محافل علمی مورد توجه قرار گرفت، بیشتر تجارب کنونی در زمینه حفاظت میراث معماری ایران گویای کم‌توجهی به این مقوله و توجه زیاد به کالبد و عملکرد در برنامه‌‌ریزی‌های مربوطه است. مفهوم حس مکان به عنوان یکی از مفاهیم علوم محیطی، متخصصان و طراحان را در شناخت ویژگی‌های ذهنی فضاهای طبیعی و مصنوع یاری کرده است. مقاله حاضر معتق...

بررسی روند تحول یک عنصر معماری بدون تحول جزئیات آن امکان پذیر نیست و بازگشت به زمان و مکان تولید اثر زمینه کافی را در درک از اثر بدست می دهد. در این متن تلاش بر آن است مراحل شکل گیری گنبد و معناهای دیروزین عین دیروز درک شوند. نگرش بر عنصری چون گنبد در چارچوب دانش معماری به طور عام و دانش مرمت به گونه خاص با زمینه و ابعاد مختلف روبرو می گردد، در بعد معماری فهم سویه های شکل و معنای این عنصر بر ح...

معماری تجسم فرهنگ یک جامعه است که در قالب کالبد مادی بیان و مورد قضاوت قرار می‌گیرد. امروزه یکی از مهمترین مسائلی که نظر معماران را به خود جلب نموده، مسئله‌ی لزوم ماندگاری معماری و احیای آن است. در این راستا پارادایم پدیدارشناسی با رویکرد تفسیری با تأکید بر روح و حس مکان به دنبال شناخت عوامل مؤثر بر تداوم و ماندگاری مکان، مشروط به تجربه‌ی انسان و تفسیر او است که پژوهشگر از طریق تعامل با موضوع م...

کریستین نوربرگ شولتز در تبیین نظریات خود در رابطه با پدیدارشناسی معماری، وامدار اندیشه‌های مارتین هایدگر بوده و یکی از راهکارهای هویت‌بخشی به مکان را ایجاد محیط‌های واجد معنا دانسته است. شولتز را می‌توان از جمله نظریه‌پردازانی به‌شمار آورد که پس از گیدئون، به ایجاد نگرش‌های نوین در معماری پرداخت و توجه به دیگر زمینه‌های علمی را لازمه دستیابی به ماهیت واقعی معماری دانست. در واقع رویکرد پدیدارشنا...