هدف از انجام این تحقیق بررسی وضعیت مقوله های بی آوا موجود در گفتار ناخودآگاه کودک فارسی زبان می باشد. در راستای این تحقیق گفتار نُه کودک فارسی زبان در رده سنی 5/2-5/3 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابتدا مقدمه ای در مورد کلیات تحقیق در فصل اول ارائه شده است. در فصل دوم پیشینه پژوهش های انجام شده در زمینه فراگیری زبان و مقولات تهی در چارچوب برنامه کمینه گرا ارائه می گردد. رویکرد کمینه گرا و مقولات...

لغت­نامه­ها از اساسی ترین معیارها در آموزش و پژوهش زبانند، لذا انتظار می­رود عاری از هرگونه اشکال باشند. با این وجود به نظر می­رسد که در تعیین مقوله های واژگانی تعداد قابل توجّهی از واژه های موجود در لغت­نامه­های فعلی، تناقض و ناهماهنگی­هایی وجود دارد. در این مقاله به بررسی بحث اتباع در مدخل­های واژگانی لغت­نامة دهخدا می­پردازیم؛ بدین منظور، پس از تعریف فرایند اتباع و مشخصه­های آن در زبان فارسی،...

در این پژوهش مقوله دستوری «قمر» بررسی شده است که توسط تالمی در پژوهش های معناشناختی و رده شناسی اش معرفی شده است. او قمر را مقوله دستوری بسته ای می داند که شامل هر سازه ای غیر از متمم اسمی یا گروه حرف اضافه ای همراه فعل می شود که با ریشه فعل رابطه خواهری داشته باشد در این نوشتار نمودهای صوری این مقوله در زبان فارسی و مقولات معنایی که توسط آن بیان می شوند را بررسی کرده ایم. نمود اصلی قمر در زبان...

در دستورهای سنتی زبان فارسی در کنار مصدر، دو مقولة اسم مصدر و حاصل مصدر نیز مطرح شده‌اند. اختلاف نظرهای زیادی در مورد تعلق مصدر به فعل یا اسم در میان دستورنویسان و زبان­شناسان وجود دارد. در مورد اسم مصدر و حاصل مصدر نیز دیدگاه‌های متفاوتی به چشم می‌خورد. در این مقاله این مقوله‌ها بر اساس سرنمون رده‌شناختی مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. بر اساس رویکرد کرافت (2003) طبقة معنایی واژگان به تنهایی قادر...

کلام معصومان علیهم السلام منبع سرشاری از حکمت، معرفت و ادب تعلیمی است که از ظرفیت لفظی ومعنایی بالایی برخوردار است. یکی از مهمترین بخش­های صحیفه رضویه، «حرزیات» امام رضا (ع)  است که علاوه بر معارف والا و ارزشمند، از نظر انسجام واژگانی در حدّ اعلاست. در این مقاله سعی شده است در راستای کشف معانی نهفته در حرزیات این صحیفه وزین، مسأله‌ی باهم آیی واژگان بررسی و تحلیل گردد. نگارنده ابتدا با استفاده ا...

چکیده یکی از فرایندهای واژه سازی در ساختواژة اشتقاقی، فرایند تغییر نقشی یا تغییر مقوله است که در آن،مقوله­ای بدون تغییر صوری، به مقوله ای دیگر تبدیل می شود که از جمله این تغییر نقش­ها، تغییر مقولاتی چون اسم و صفت به فعل تبدیلی است. در این مقاله، سعی بر آن است که با بررسی انواع مختلف تغییر نقشی، توجیهی ساختواژی از سبک خاص طرزی افشار، شاعر قرن یازدهم، در واژه­سازی به دست داده شود تا روشن گردد ک...

پیشرفت­های حاصله در حوزه فناوری و کاربرد آنها در زمینه­های مختلف از جمله حوزه آموزش مزایای بزرگی را برای انسان به ارمغان آورده است. یکی از برجسته­ترین دستاوردها در این عرصه ابداع در حوزه نرم­افزارهای رایانه­ای نظیر نرم­افزار نیمرخ بسامد واژگانی (lfp) و کاربردهای آموزشی آن در تدریس و سنجش بوده است. در این راستا و در جهت حصول اطمینان از برخورداری این ابزار از ویژگی­های لازم سنجش، این مقاله در صدد...

مقاله حاضر نگاهی است به نمود واژگانی (lexical aspect) و انواع آن که به صورت مشخصة معنایی در فعل موجود است و روند انجام فعل را از لحاظ استمرار، تکرار، تداوم و غیره نشان میدهد. اگرچه نمود مقوله ای مستقل در تصریف فعل بشمار می آید، امّا بازتاب نحوی حاصل از آن تنها به نمود دستوری مربوط نمیشود بلکه نمود واژگانی را نیز دربر میگیرد. در این مقاله نمود واژگانی از نمود دستوری جدا و متمایز شده و انواع آن مو...

رده‌شناسی زبان­شناختی، به صورت هم‏زمان در پیِ بررسی شباهت‏ها و تمایزهای زبانی است. رده‌شناسی واژگانی نیز بر بررسی تنوع واژگانی تأکید دارد. بر این اساس، مقاله حاضر می­کوشد تا نشان دهد که هر یک از زبان­های فارسی، انگلیسی، فرانسه و آلمانی، واژه ­های موجود در قالبِ ادراکی-دیداری را چگونه مقوله ­بندی کرده­اند و چه شباهت­ها و تفاوت­هایی بین واژه­ های معادل در هر یک از این زبان­ها وجود دارد. در این راست...

مقامات حمیدی اثر قاضی حمیدالدین بلخی است که در قرن ششم به نثر فنّی و مصنوع نوشته شده است. این اثر هرچند به شیوه بدیع الزمان همدانی و مقامات حریری ره سپرده است، از این منظر که نخستین مقامه به زبان فارسی است، حائز اهمیت است. موضوع این رساله تحلیل دستوری مقامات حمیدی بر مبنای دستور امروز و دستور تاریخی است که در آن ساختار دستوری قسمت اعظمی از کتاب بررسی شده است. اهداف و کاربرد این پایان نامه ترسیم ...