هدف این مقاله تبیین نظری انگارۀ اکوتوریسم شهری از طریق بررسی مباحث نظری توسعۀ پایدار و ریشه‌‌های شکل‌گیری مفهوم اکوتوریسم است. همچنین، این مقاله درصدد است به این پرسش پاسخ دهد که تا چه میزان مفهوم اکوتوریسم قابلیت تطابق با محیط‌‌های شهری (محیط انسان‌ساخت) را دارد؟ گروهی از اندیشمندان حوزۀ طبیعت‌‌گردی، واژۀ ترکیبی «اکوتوریسم شهری» را، در تضاد و مخالفت با اصول بنیادین معنای اکوتوریسم می‌‌دانند. ا...

این مقاله ابتدا به اهمیت تعاونی‌ها در جامعه امروزی جهانی و جایگاه آنها می‌پردازد و سپس مقولۀ توسعۀ پایدار را بطور خلاصه موشکافی می‌کند. توسعۀ پایدار در تعریف کلان خود زمینه‌ای است برای حفظ محیط زیست و منابع مصرفی برای تولید که در ارتباط تنگاتنگ با شرایط اجتماعی مطلوب، کاهش فقر و نابرابری و اختلاف درآمدی بین اقشار گوناگون اجتماعی و مناطق گوناگون جهانی قرار دارد. عواملی  که زمینه ساز بهبود وضعیت ...

توسعه در کشور ما با فراز و نشیب‌های زیادی روبه‌رو بوده است. احساس عمومی و تجربۀ تاریخی ایرانیان بیانگر آن است که توسعۀ ملی با چالش‌های اساسی مواجه است. از گذشته و در حال حاضر این سؤال در اذهان عمومی و بین نخبگان مطرح بوده است که «چرا ایران آن‌گونه که باید از توسعه، به‌ویژه از توسعۀ پایدار، برخوردار نیست و مانع اصلی پیشرفت آن چیست». در پاسخ به پرسش بالا این مقاله می‌کوشد نشان دهد که عمده‌ترین ما...

گردشگری، منشور کثیرالوجهی است که هر وجه آن جنبه هایی از زندگی و نیازهای جامعۀ انسانی را متأثر و مرتفع می سازد و بنا به ماهیت خود این صنعت نه تنها کارکرد های متعددی دارد؛ بلکه از اشکال متنوعی نیز برخوردار است. این صنعت به رغم جاذبه های بسیار زیاد آن در ایران سهم اندکی از درآمدهای جهانی گردشگری را به خود اختصاص داده است. امروزه گردشگری یکی از صنایع در حال رشد جهان بوده و عموم کشورها در تمام مراحل...

به طورکلی، آنچه در ادبیات علمی داخل و خارج کشور مغفول مانده است، نقش سازمان های ایمان محور در مدیریت و توسعۀ پایدار محله های شهری است. این سازمان ها که به دو دستۀ قدسی و غیرقدسی تقسیم می شوند، به دلیل ظرفیت ایمانی شان دارای اثربخشی مضاعف نسبت به دیگر سازمان ها هستند. از یک طرف این سازمان ها همواره زمینه ساز و تقویت کنندۀ هویت، خاطره های معنوی و حس تعلق به مکان، مشارکت و تقسیم کار در شهرها و محل...

رشد شتابان و فزایندۀ شهرنشینی و در پی آن، افزایش جمعیت شهرها، پیامدهای مختلفی را در زمینه های گوناگون به دنبال داشته است. از جمله مهمترین این پیامدها می توان به افزایش مصرف و تقاضا برای منابع انرژی اشاره نمود، که خود از دو جنبۀ محدود بودن منابع انرژی مورد مصرف و آلودگی های زیست محیطی ناشی از مصرف سوخت های فسیلی قابل تأمل است. در همین راستا، فراگیر شدن آگاهی های عمومی نسبت به جنبه های یاد شده و ...

فضای ویژۀ درمان بر پایۀ نوع کاربری و قرارگیری در گروه فضاهای آلایندۀ محیط، واجد اثرگذاری مستقیم بر زیست بوم منطقۀ پیرامونی خویش ارزیابی می شود. چنین فضایی در مسیر دستیابی به هدف توسعۀ پایدار شهری، در ردیف مهم ترین کاربری هایی قرار دارد که هم سویی معماری و مبانی پایداری محیطی را طلب می کند. استفاده از رویکرد معماری سبز بر پایۀ اصول استاندارد جهانی از اثربخش ترین گام ها در این زمینه است. پژوهش پی...

سکونتگاه غیر رسمی از عوامل عمدۀ ایجاد ناپایداری در مناسبات شهری، بویژه در کشورهای در حال توسعه است. اسکان غیر رسمی به طور عمده با تصرف و ساخت غیر رسمی زمین و مسکن، عدم رعایت ضوابط و مقررات رسمی و متعارف شهرسازی، کمبود شدید خدمات زیرساختی، رشد سریع کالبدی و جمعیتی، اشتغال غالب غیر رسمی، ناپایداری سازه ای و تأسیساتی، ناپایداری درآمد، بستر کالبدی مناسب برای رشد آسیب های اجتماعی و شکل گیری خرده فره...

گردشگری روستایی در استان قم که قابلیت ویژه‎ای در گردشگری مذهبی دارد، پدیده‎ای نامتعارف جلوه می‎کند، اما این استان با داشتن 88/93 درصد شهرنشینی، دارای آلودگی‎های هوا و حاشیه‎نشینی و اسکان غیر رسمی در شهر قم است که در گرایش شهروندان به گردشگری روستایی مؤثر است. بخش کهک قم با روستاهای ییلاقی، از مقاصد شهرنشینان برای گردشگری روزانه و گاه موقت چندروزه است. روستاهای مورد بررسی با وجود جاذبه‎های طبیعی...