در مقاله ی حاضر با برگزیدن یازده فیلم نامه و نمایشنامه از آثار محسن مخملباف، به بررسی 120 جمله ی نشاندار حاصل از عملکرد دو فرآیند مبتداسازی و مجهول سازی پرداخته ایم. در این پژوهش سعی بر آن است تا شأن اطلاعی عنصر پیشایند شده در هر یک از این دو فرآیند تعیین گردد. همچنین نقش اطلاعی دو فرایند مذکور در بافت زبانی خود براساس انواع ساخت اطلاع کانونی و نیز عوامل مؤثر در تعیین نقش اطلاعی دو فرایند فوق م...

از مقایسه گروه اسمی ـ بدلی در فارسی و ترکیب بدلی ـ اسمی در عربی از لحاظ تعریف و ساختمان و موارد کاربرد و تقسیمات و ترتیب و آرایش اجزاء و نقش نحوی و معرفگی و نکرگی و ... همسانی ها و ناهمسانی هایی ملاحظه می شود. گروه اسمی ـ بدلی در فارسی و ترکیب بدلی ـ اسمی در عربی در داشتن دو جزء، یعنی مبدّلٌ­منه و بدل و در مبهم بودن مبدّلٌ­منه و ابهام زدایی بدل از آن و در نبودن واسطه میان دو جزء، نیز در این که ه...

با توجه به تنوعات زبانی موجود در گویش­های خراسان در این مقاله به بررسی کارکرد ضمایر واژه­بستی در شماری از گویش­های فارسی خراسان­های رضوی و جنوبی پرداخته می­شود. ضمایر واژه­بستی از گذشته­های دور، یعنی از دوره باستان تاکنون در زبان فارسی به­کار می­رفته­اند، اما گذر زمان کارکردها و بسامد این ضمایر را هم در زبان فارسی و هم در گویش­های ایرانی دستخوش تغییراتی کرده است. از آنجا که تغییرات زبانی گویش­ه...

  دربارۀ وند / u ـ / در گونۀ زبانی کرمانی     آزاده شریفی مقدم [1]   تاریخ دریافت: 27/9/89   تاریخ تصویب: 19/4/91   چکیده   گونه‏های زبانی از‏نظر ویژگی‏های مختلف آوایی- واجی، صرفی- نحوی و واژگانی با یکدیگر تفاوت دارند. از‏جمله ویژگی‏های صرفی گونۀ کرمانی، پسوند / u - / است که در این گونۀ زبانی، کاربرد و حوزۀ عمل‏کردی گسترده دارد. این وند با پیوستن به عناصر قاموسی مختلف، مجموعه‏ای متنوع از مفاهیم...

چکیده پژوهش حاضر به بررسی ساخت واژه در گویش سمنانی می پردازد. بررسی و شناخت واژه های هر زبان و گویش نشان دهنده ی فرهنگ و تمدن و دیگر خصایص اجتماعی است، و از طرف دیگر آن چه ممکن است جوامع را از انحطاط و نابودی در مقابل برخی تهاجمات فرهنگی حفظ کند، زبان آن جامعه است که مهم ترین بخش آن واژه ها هستند. هدف این پژوهش توصیف و ثبت جنبه هایی از یک نظام زبانی زنده می باشد. دیدگاه مورد نظر در این پژوهش س...

هدف از انجام این تحقیق بررسی وضعیت مقوله های بی آوا موجود در گفتار ناخودآگاه کودک فارسی زبان می باشد. در راستای این تحقیق گفتار نُه کودک فارسی زبان در رده سنی 5/2-5/3 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابتدا مقدمه ای در مورد کلیات تحقیق در فصل اول ارائه شده است. در فصل دوم پیشینه پژوهش های انجام شده در زمینه فراگیری زبان و مقولات تهی در چارچوب برنامه کمینه گرا ارائه می گردد. رویکرد کمینه گرا و مقولات...

الف. موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف) هدف اصلی این تحقیق، ارائۀ توصیف و تحلیلی از شیوۀ عملکرد ارجاع در زبان فارسی با تکیه بر نظرات فیلسوفان زبان و معنی شناسان صوری است. از سوی دیگر، سعی بر آن است که انگاره ای یکپارچه از عملکرد ارجاع در زبان فارسی ارائه گردد. نظر بر این است که شناخت عملکرد ارجاع، به شناخت هرچه بیشترِ عملکرد زبان انسان و نظریه پردازی بهتر دربارۀ آن منجر خواهد شد. ب. مبان...

رساله حاضر به بررسی خطا¬های دستوری بیماران زبان پریش بروکا (دستورپریش) در تولید مقولات دستوری فعل (وجه، مطابقه، زمان، نمود و گذرایی) و مقولات دستوری اسم (شمار، معرفگی و حالت) می پردازد. به این منظور از آزمون گفتار خودانگیخته استفاده شده است. در این آزمون از بیماران خواسته شد تا در مورد کارهای روزمره، سفر، ترافیک و خاطراتشان صحبت کنند. داده¬های این پژوهش بصورت گفتاری جمع آوری شده اند و نمونه گفت...

نمایه‏سازی مفعول اشاره به پدیده‏ای دارد که همزمان با حضور گروه اسمی آشکار مفعول در بند، نمایه‏ای هم‏مرجع با آن بر روی فعل قرار می‏گیرد. اختیاری بودن این ساخت دستوری در زبان فارسی نشان از این واقعیت دارد که عوامل کاربردشناختی در نمایه‏سازی مفعول تأثیرگذارند. مطالعه حاضر به بررسی نقش سلسله‏مراتب رده‏شناختی در نمایه‏سازی مفعول در زبان فارسی می‏پردازد. پس از ارزیابی شواهد زبان فارسی در چارچوب هر یک...

در این تحقیق هدف اصلی بررسی رابطه بین مبتدای جمله (نهاد جمله) و ساخت اطلاعی جمله از نظر ترتیب قرار گرفتن اطلاع کهنه (مفروض) و اطلاع نو می باشد . مطالعه حاضر که درباره ساخت اطلاعی جملات نوشتاری زبان فارسی انجام می گیرد بر اساس درجه بندیی از میزان آشنایی گروه های اسمی برای شنونده است که پرینس (1981) در مقاله خود به آن پرداخته است و او با آوردن شواهد گفتاری و نوشتاری از زبان انگلیسی به تجزیه و تحل...