چکیده «رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان» یکی از روش­های کیفی در حوزه مباحث اجتماعی و فرهنگی است. بر مبنای این گرایش زبان انعکاس­دهندۀ شفاف و آینه­واری از واقعیت نیست، بلکه ابزاری است تنیده در روابط قدرت که موجب برساخت اجتماعی واقعیت می­شود. خود این رویکرد از دو گرایش عمده تشکیل شده است که عبارتند از: الف) تحلیل گفتمان فوکویی؛ ب) تحلیل گفتمان انتقادی. برای شناخت بهتر این رویکرد، می­بایست به ت...

نظریه گفتمان انتقادی، بافت متنی رادر کنارعوامل بیرونی دخیل در تولید متن(بافت موقعیتی) تحلیل می‌کند. در این میان چگونگی بازنمایی تقابلهای گفتمانی در متون تاریخی یکی از مهمترین مباحث نظریه تحلیل گفتمان انتقادی است. خطبهها با تولید شفاهی و انعکاس واقعی ارزشهای حاکم بر جامعه نقش مهمی در تقویت یا تضعیف گفتمان ایفا میکنند. بررسی خطبههای علی(ع) در جریان بیعت عمومی مردم با ایشان، به عنوان نمادتسلط قدرت...

ناصرالدین شاهو گفتمان تجدد نگرشی گفتمانی به تجدد در عصر قاجار است، که با اتکای به روش تحلیل انتقادی گفتمان ، بنیان های اجتماعی توجه ناصرالدین شاه به تجدد در آن بررسی شده است . در این رساله از رهگذر تبیین شاخصههای تجدد عصر ناصری ، وجوه تمایز آن با ماهیت تجدد در دوره های قبل، همچنین، تفاوت منطق حاکم بر تجدد ایرانی با نوع اروپایی آن مورد تاکید قرار گرفته است. پردازش شاخصه های مذکور بر اساس نحوه ی ...

بازنمایی تفکر انتقادی از طریق نوشتار، گفتار، یا شیوه های دیگر انجام می شود. با این وجود، با توجه به این مطلب که در روش های آموزش انتقادی، همواره بر نقش مهم عمل انتقادی در رابطه ی دیالکتیک با تفکر انتقادی تاکید شده است، اگر این بازنمایی به عمل و تغییر منجر نشود، بی فایده خواهد بود. در مطالعه ی حاضر، ترغیب در نگارش به عنوان عملی که از بازنمایی تفکر انتقادی بر می آید و می تواند منجر به تفکر انتقاد...

رویکرد گفتمانی برخلاف نگرش متن محور،همه عوامل مؤثر در شکل گیری معنا در متن را مورد توجه قرار می دهد و علاوه بر جنبه های زبانی متن، بافت موقعیتی و در کل فرازبان را نیز در نظر می گیرد و در نوع انتقادی آن به ایدئولوژی و روابط قدرت به عنوان عامل جهت دهنده به متن توجه می شود؛ چنین رویکردی بر خلاف نگرش جزئی نگر متن محور، شناختی همه جانبه از متن به مترجم می دهد. بر این اساس، نگارنده در مقاله حاضر برآن...

تحقیق حاضر به بررسی هم زمانی تاثیر قدرت و ایدئولوژی در فرایند تولید و دریافت دو فیلم اقتباسی سارا (1371) و پری (1373) از کارنامه ی سینمایی داریوش مهرجویی می پردازد؛ هر دو اثر که در اینجا عنوان پسامتن را برخود دارند در ارتباط با پیشامتنهای خود مورد بحث و تحلیل قرار گرفته اند؛ این پیشامتنها عبارتند از نمایشنامه خانه ی عروسک ([1879]1943) اثر هنریک ایبسن، داستان کوتاه یک روز خوش برای موز ماهی ([194...

بررسی نشانه­ای- فرهنگی و تغییر ایدئولوژی در ترجمه (بر اساس تحلیل گفتمان انتقادی)   مطالعة موردی: پیرمرد و دریا، اثر ارنست همینگوی   آناهیتا امیرشجاعی[1] محمد حسین قریشی[2]   تاریخ دریافت: 18/11/91                                                                                                                    تاریخ تصویب: 26/11/92   چکیده در این مقاله به اهمیت تحلیل گفتمان انتقادی د...

بررسی انتقادی کتاب های درسی این امکان را به فرد می دهد تا بیشتر و بهتر به نکات پنهان زبان توجه نماید و معنا و منظور واقعی مؤلفان را دریابد. هدف کلی از انجام این پژوهش، بررسی و تحلیل مؤلفه های گفتمان مدار کتاب فارسی ششم دبستان بر اساس الگوی تحلیل انتقادی گفتمان بود. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی و از نوع کمّی بود. جامعه مورد نظر کتاب فارسی پایه ششم ابتدایی در سال تحصیلی 92-91 است که بر اس...

نگاهی به روند مطالعات اخیر در تاریخچه ی آموزش زبان دوم، حاکی از فاصله گرفتن آنها از روش های آموزش سنتی بوده که در آن هیچ گونه تبادل و گفت و شنود متقابلی میان دانش آموز و معلم به چشم نمی خورد، و هم چنین تمایل آنها به سمت آموزش انتقادی را نشان می دهد. آموزش انتقادی در تاریخچه ی آموزش زبان دوم، الگوی نسبتاً جدیدی است که کلاس های آموزشی را به حیطه ی وسیع اجتماعی مربوط می سازد و از این رو در کانون تو...

در این مقاله با بررسی قوانین و مقررات تبلیغات بازرگانی و شرایط سیاسی -اجتماعی حاکم بر صنعت تبلیغات در ایران دو گفتمان حاکم براین صنعت از همدیگر متمایز می شود. گفتمان اول، گفتمان اطلاعاتی - امنیتی قبل از انقلاب ۵۷ و گفتمان دوم گفتمان مذهبی - ایدیولوژیک بعد از انقلاب ۵۷ است. در گفتمان بعد از انقلاب دو نگاه انتقادی و آسیب شناسانه قابل مشاهده است. نگاه انتقادی از سال ۵۷ تا پایان جنگ و شروع دوران سا...