پژوهش حاضر در موضوع مبانی فقهی احکام حکومتی و دامنه ی آن، با تبیین کارآمدی آن در نظام سیاسی اسلام، با رویکرد فقهی با تکیه بر فقه فریقین، به این مسئله پرداخته، اساساً رمز پویایی فقه اسلامی در این است که با ظرافت و ظرفیت خاصی هم? ابعاد زندگی انسان ها را اعم از فردی و اجتماعی پوشش داده و در قبال رخدادهای مختلفی حیات بشری توان پاسخگویی دارد؛ در بعد سیاسی اجتماعی، احکام حکومتی به عنوان راهکار اساسی ب...

در جوامع انسانی، قوانین بر پایه قصد و غرض مخصوص وضع شده اند. کلمات در حقوق دارای معانی خاص خود می باشد. یکی از کلماتی که داری آثار و پیام خاص می باشد، "مصلحت " است . این واژه در مواد قانونی بکار رفته است . از آنجا که کلمات و مفاهیم در قانون جزا باید مشخص باشد تا تاب تفاسیر مختلف و گاه متضاد را نداشته باشد لذا عناصیر که این منفهوم در بر می گیرد باید شناسایی گردد، عناصر کلی چون نظم عمومی، عدالت و...

جلب منفعت خصوصی بزرگرترین انگیزه رفتاری انسان است و چون انسان ها ذاتا اجتماعی و وابسته به یکدگیر هستند، ناگزیرند منافع فردی خود را در جمع جستجو کنند درنتیجه، هم زمان با جلب منافع فردی، حیات جمعی خود را نیز حفظ نموده و سامان می دهند. سامان دادن به حیات جمعی در عین حال که امکان عادلانه جلب منفعت را برای همه فراهم می کند، می تواند فعالیت های خصوصی افراد را محدود سازد. زیرا منافع عمومی همیشه با منا...

چکیده همراه با تشکیل و تکامل جوامع و حکومت ها در طول تاریخ، حریم خصوصی بعنوان یکی از اساسی ترین نیازهای روحی و ذهنی بشری و بستر رشد سایر اهداف وی، بسیار مورد مناقشه قرار گرفته است؛ چرا که عموماً برای اشخاص، گسترش دایره حریم خصوصی مطلوبیت داشته ولی تحدید مرزهای این مفهوم و دست یافتن به مجوزهایی برای ورود و نقض این حق از سوی سایرین از جمله حکومت ها از رجحان خاصی برخوردار بوده است. از آنجایی که در...

در این مقاله بر آن شدیم تا پس از بیان مفهوم مصلحت، بیابیم چه ضرورتی باعث شد تا نهادی به عنوان مجمع تشخیص مصلحت نظام در قانون اساسی تاسیس شود؟ این مقاله در سه گفتار سامان دهی شده است.در گفتار اول، به بررسی تعاریف و رویکردها که شامل معنای لغوی و اصطلاحی و جایگاه مصلحت که شامل رابطه مصلحت با احکام اولیه، ثانویه و حکومتی است می پردازیم. در گفتار دوم به واکاوی مجمع تشخیص مصلحت نظام، سیر و سابقه تشکی...

یکی از مهمترین مسائلی که در بین بزرگان از علمای فریقین وجود دارد موضوع مصلحت است که دارای مباحث گسترده ای می باشد و با در نظر گرفتن آن بسیاری از چالش های فقهی برطرف می گردد. مصلحت به معنای خیر و صلاح و منفعت است که در کلام برخی از علما در مقابل مفسده آمده است و یکی از مسائل مهمی که در این بحث وجود دارد این است که احکام تابع مصالح و مفاسد می باشند. مصلحت دارای مباحث گسترده ای است که در این تحقی...

پس از تأسیس جمهوری اسلامی و ورود آن به جمع بازیگران سیاسی و بین المللی، حوزه اندیشه و عمل سیاسی با موضوعات و شرایط جدیدی مواجه شد؛ که توأمان فرصت ها و چالش هایی را برای حکومت پدید آوردند. از آنجا که مصلحت در راستای تحقق اهداف شرع و با هدف رعایت منافع مادی و معنوی فرد و جامعه اسلامی مطرح شده است؛ لذا دارای دامنه و قلمرویی وسیع است که ظرفیت ها و چشم انداز های نوینی را فراروی حکومت قرار می دهد اما...

شکی نیست که دروغگویی یک عمل غیر اخلاقی است. اما هم عقل و هم شرع دروغگویی را در برخی مواقع مانند جائی که موجب نجات جان بی گناهی می شود، جایز می داند. در عرف مردم دروغی که گفتن آن جایز است را «دروغ مصلحت آمیز» گفته می شود. اما این اصطلاح دست خوش تفسیرهای شخصی از سوی افراد است. در نتیجه، بسیاری از دروغ های غیر مجاز به لحاظ عقلی و شرعی، به خاطر تفسیری که گوینده دروغ از مصلحت در نزد خود دارد، جایز ش...