در یکی از شماره های پیشین فصلنامۀ نقد کتاب میراث، مقاله ای باعنوان «معرفی و نقد کتاب مصباح الارواح» منشر شد. این نقد را مسعود طالبی نوشته است و در آن ادعاها و استدلال های فراوانی را بیان کرده تا مطالبی را اثبات کند. در این مقاله، علاوه سعی خواهیم کرد نشان دهیم بسیاری از استدلال ها و ادعاهای نویسنده خدشه پذیر است است و بالتبع، نباید نتایجی که برپایۀ این استدلال ها گرفته شده و دعاوی ای که در آن م...

عقاید و افکار بنیادی پایه و اساس هر نظام ارزشی و هر ایدئولوژی منسجم را تشکیل می دهد و در شکل گیری رفتار انسانها اثر می گذارد. بهمین جهت دانشمندان اسلامی در طول تاریخ برای تبیین عقائد اسلامی در شکلهای گوناگون و به شیوه های مختلف پرداخته اند. در عصر جدید هم با توجه به شبهات نوظهور کتابهای عقیدتی مختلفی نوشته و در دسترس همگان قرار داده شده است. بخش اول کتاب مشتمل بر دروس خداشناسی است که مشتمل بر 2...

موضوع وحدت و کثرت وجود در بین عرفا و فلاسفه از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است. وحدت وجود با ظهور ابن‏عربی و ارائه اصول و مبانی عرفان به سبک نظری، جلوه تازه‏ای پیدا کرد و پس از او به یکی از مهم‌ترین ارکان هستی‌شناسی عرفانی تبدیل شد. ابن‏عربی صراحتاً در کتب مختلف خود علی‏الخصوص در دو اثر مهم خود، فتوحات مکیهو فصوص‏الحکم، مفصلاً ب...

اهل ملامت(ملامتیه)از خراسان و به خصوص از نیشابور بودند.اندیشه ملامتی،شامل فتوت و ترک ریا و قبول ملامت،عکس العملی بود در برابر اهل رسم و ظاهر و نیمه های قرن سوم هجری که مبلغان و مروجانی مانند حمدون قصار(متوفی به 271ه ق )ابو حفص حداد(متوفی به 264یا265ه ق .یا 266یا 267 ه ق )و ابوعثمان حیری پیدا کرد.سلمی توجه ویژه ای به ملامتیه دارد و رساله ای جامع درباره آنها به نام «رساله ملامتیه»نوشته است.اختصاص...

رساله «خاستگاه عرفان امام خمینی» به نحو تاریخی درباره اتصال امام به طریقه ها و مکاتب عرفانی و معنوی شیعه بحث و محتوای آثار و آرای او را با طرق و مکاتب اصلی شیعه مقایسه می کند. امام خمینی به واسطه استادانش از دو جریان عرفانی تشیع در دوران معاصر یعنی طریقه اخلاقیون نجف و مکتب تهران بهره برده است. اشتراکات فراوانی در کلیات میان روش سلوکی و آرای امام با مکتب اخلاقیون وجود دارد، اما این اشتراکات به ...

مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة کتابی است با مضمون اخلاقی و عرفانی و منسوب به امام‌ صادق (ع) که در برهه‌های مختلف تاریخی موردتوجه عرفا و صوفیان بوده است و برخی صوفیان شروحی بر آن نگاشته‌اند. سبک نگارش کتاب نیز ازجهت چینش باب‌ها و محتوا بسیار شبیه به آثار صوفیانه است. درستی انتساب این کتاب به امام‌ صادق (ع) همواره میان دانشمندان چالش‌برانگیز بوده است. بررسی بهانه‌ها و دستاویزهای مخالفان و موافقان ...

چکیده مهم ترین أثر صدرالمتألّهین، اسفار أربعه اوست که افکار و آرای نو و مکاشفات عرفانی و شواهد ربوبی و واردات قلبی اش را در آن آورده است. با توجّه به این که ملاصدرا در اسفار گاهی بر اساس مبانی پیشینیان بحث کرده و بدون آن که تصریح نماید دو دیدگاه وجود شناختیِ وحدت تشکیکی و وحدت شخصی وجود را در آن طرح کرده و همین وضعیتی را به وجود آورده است که فهم درست آن مستلزم راهنمایی استاد مسلّم و یا احاطه ی عل...

مکتب تفکیک به عنوان یک جریان جدید در فضای شیعی ایرانی پا به عرصه وجود گذاشته و تفکر و شیوه خود را به قدمت اسلام می داند. این مکتب نگاه انتقادی به پاره ای از جریان های اسلامی و شیعی دارد و نگاه ویژه ای به قرآن و احادیث می کند. نگاه و رهیافت این مکتب بر عدم مزج منابع شناختی ـ وحی، فلسفه و عرفان ـ است و دریافت معرفت از منبع وحی ـ که همان ثقلین است ـ را یگانه راه درست معرفی می کند. تفکیکیان با این ...

هدف: هدف نوشتار حاضر، بررسی اصالت و کارایی شیوه‌های رفع تعارض ادعایی علم و دین، ارائه شده توسط مصباح یزدی بوده است. روش: پژوهش پیش‌رو در گردآوری اطلاعات، از روش کتابخانه‌ای و در مقام داوری ابتدا از روش توصیفی، در ارائۀ شیوه‌های رفع تعارض علم و دین از دیدگاه اندیشمندان غربی و مصباح یزدی بهره برده و سپس با روش تطبیقی، شیوه‌های اندیشمندان غربی و مصباح یزدی را با یکدیگر مقایسه و با روش تحلیلی، اصال...