اعتبار روایات از جمله مباحث بنیادینی است که عموم مسلمانان به رغم مذاهب گوناگونشان، گرچه در گستر? آن اختلاف دارند، اما اصل آن را با ادل? گوناگون مسلم می دانند. تعیین اعتبار روایات و پذیرش اصالت تاریخی آنها، زیر بنای همه مباحثی تلقی می شود که به نوعی بر حدیث مبتنی است و موضوعات متنوعی را از سیره گرفته تا فقه و تاریخ و عقاید در بر می گیرد. اعتبار روایات و اصالت تاریخی آنها از جمله مباحثی است که ...

چکیده در مباحث قرآن پژوهی یکی از موضوعاتی که با نص قرآن کریم ارتباطی مستحکم دارد، موضوع قراءات و اختلاف در آن بوده که دارای سابقه ای طولانی و اهمیتی خاص در تاریخ قرآن کریم است. با توجه به اهمیت و ارتباط موضوع اختلاف قراءات با تغییر و تحریف الفاظ قرآن مستشرقان به تحقیق و طرح شبهات در این زمینه پرداخته اند. حاصل این تحقیقات شبهاتی همچون : نسبت دادن تمامی قراءات به پیامبر اکرم(ص)، قول به ارتباط ...

یکی از مهم ترین و بحث برانگیزترین مسائل علوم قرآنی، مسئله تحریف قرآن می باشد . مستشرقان طی قرنهای اخیر، تلاشهای فراوان و متنوعی برای نشان دادن ناکارآمدی اسلام و غیروحیانی بودن قرآن کریم انجام داده اند که این تحقیق به بخشی از تلاشهای آنان که وجود نسخ و اختلاف قرائات را دلیلی بر محرف بودن قرآن دانسته اند، اشاره می کند. آنان با تکیه بر نسخ ، قرآن را کتابی بشری می دانند هم چنین با استناد به آ...

مستشرقان از دیرباز تحت تأثیر مذهب حاکم در سرزمین پهناور اسلامی، گمان کردند عقائد مسلمانان را تنها از طریق مکتب خلفا می¬توان شناخت، غافل از آنکه، آیینه¬ای که در آن عقائد مسلمانان را به نظاره نشسته¬اند، قطعه کوچک از آیینه¬ای بسیار باعظمت است که با جانشینی جعلی خلیفه اول شکسته شد، و آنان اسلام حقیقی را در قطعه کوچکی جستجو می¬کنند، که در منعکس نمودن اسلام ناتوان است. پس ناخواسته و چه¬بسا به عمد در ...

امّی بودن پیامبر اکرم(ص) در معنای ناتوانی در خواندن و نوشتن، یکی از مباحثی است که قرآن کریم  بر آن تصریح دارد. آیات، روایات و اسناد تاریخی این مطلب را به طور حتم اثبات می کنند که پیامبر اکرم(ص) تا زمان بعثت توانایی خواندن و نوشتن نداشت. این مهم مورد اتّفاق اندیشمندان اسلامی فریقین می باشد. امّا با وجود این، شبهات فراوانی در این باره از سوی برخی از مستشرقان مطرح گردیده که معتقدند پیامبر اکرم(ص) قبل...

هدف: این مقاله به بررسی شبهۀ اقتباس در دایره المعارف اسلام پرداخته است. دایره المعارف اسلام در بسیاری از مداخلش تلاش دارد اثبات کند منشأ بسیاری از احکام اسلام، ادیان قبلی مانند یهودیت و مسیحیت است و با اثبات چنین مدّعایی، اصالت احکام و دستورات اسلام را زیر سؤال می برد. روش: در این مقاله بر مبنای روش تحلیل گفتمان، به مداخل مختلف دایره المعارف که به چنین مدّعایی پرداخته اند، رجوع و ادّعای آنها شرح د...

امام حسین­(ع) و عاشورا از مباحثی هستند که هر کدام از خاورشناسان و اسلام­شناسان غربی بدان توجه کرده­اند. مراد از مطالعه آراء مستشرقین در باب عاشورا و امام حسین­(ع) این است که به اهداف و انگیزه­های مستشرقان پی برده و شناخت کافی حاصل نماییم. نوشتار حاضر با هدف معرفی و شناخت تحقیقات صورت گرفته در مورد امام حسین­(ع) و عاشورا پژوهی مستشرقین فرانسوی نگارش یافته است. ای...

کتابت قرآن کریم در زمان پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان از مباحث مهم تاریخ قرآن است که همواره مورد توجه مسلمانان و مستشرقان قرار گرفته است. در میان کاتبان وحی، «زید بن ثابت» از اهمیت خاصی برخوردار است، به نحوی که شناسایی شخصیت او در رفع برخی ابهامات تاریخ صدر اسلام و موضوع کتابت وحی، نقش تعیین کننده ای دارد. برخی از مستشرقان تلاش دارند با اثبات تعلیم زید بن ثابت توسط یهودیان مدینه، تحولات ایجاد ...

شرق شناسی«orientalism» نوعی از مطالعات غربیان (کشورهای واقع در قاره اروپا و آمریکای شمالی) است که بمدت طولانی دنیایی شرق (کشورهای واقع در شرق اروپا) را مورد مطالعه قرار داده است؛ شرق شناسی آنان به حوزه ها و بخش های گوناگون تقسیم بندی می شود؛ محققانی که در مطالعات شرق شناسی مشارکت دارند را مستشرق «orientalist» می نامند. ایران شناسی، از جمله حوزه های مهم مطالعاتی مستشرقان است، که سیر مراحل تحقی...

اعجاز قرآن در دانش علوم قرآن از جایگاه ویژه ای برخوردار است، چراکه بودن قرآن از سوی خدا، از رهگذر اعجاز آن اثبات می شود. یکی از وجوه اعجاز قرآن که از صدر اسلام تاکنون مورد توجّه دانشمندان بوده است، اعجاز آن در پیراستگی از اختلاف است. اثبات اعجاز قرآن در پیراستگی از اختلاف، بر پیش فرض ها و مقدّماتی استوار است. یکی از آن مقدّمات، پاسخگویی به شبهات و آیات موهِم اختلاف و تناقض است. لذا شناخت دقیق آرای ...