بررسی فعالیت‌ها و اقدامات دولت‌ها و حکومت‌ها در گسترش یک دین یا مذهب و یا ایجاد و گسترش فرهنگ و تمدن، اهمیت فراوانی دارد. در این میان اهمیت دولت سربداران، از نخستین دولت‌های شیعی امامی در ایران، به‌لحاظ نوع دین و مذهب، مکان جغرافیایی، آرمان‌ها و انگیزه‌های شروع قیام، دو چندان می‌باشد، تا جایی که می‌توان ادعا نمود تشکیل دولت صفویه و تغییر مذهب در ایران، ریشه در دگرگونی‌های مذهبی و فرهنگی داشت که...

محمد بن هانی، شاعر شیعه مذهب اندلس، زبان شعر را ابزاری برای بیان عقاید دینی خود به کار برده و در بخش مدحی قصائد، فاطمیان را ادامه دهنده راه ائمه(ع) می­داند و در ضمن بیان حقانیت آنها و بطلان دعاوی عباسیان و امویان، حقانیت اهل بیت(ع) و مظلومیت آنها را بیان می­کند؛ نکته اصلی و مهم در این اشعار این است که ابن هانی عقایدی چون امامت، شفاعت، قاطعیت، گذشت و بخشش را - که از عقاید اصلی تشیع می­باشد- در ب...

چکیده تیموریان سلسله ای ترکی – مغولی هستند که در فاصله سالهای ( 913- 771 ق ) عموماً در نواحی ماوراءالنهر و ایران حاکمیت داشتند . تجربه همزمان زندگی یکجانشینی و کوچ نشینی در الوس جغتای و آسیای مرکزی باعث شد تا تیمور و جانشینانش با اسلام و فرهنگ ایرانی آشنایی هر چند مختصری داشته باشند. به همین سبب مؤلفه های هویت ایرانی از جمله هنر ایرانی و مذهب تشیع در این زمان فرصت رشد و وحدت بیشتری یافتند . سیاس...

جستاری در تغییر مذهب نظام‌شاهیان دکن؛ بازخوانی روایات تاریخی [1] نیره دلیر* خدیجه سهراب‌زاده** چکیده نظام‌شاهیان دکن از تسنن حنفی به تشیع امامی، روی آوردند. پژوهش حاضر می‌کوشد ضمن بازخوانی روایات مربوط به تغییر مذهب آنان از خلال منابع، اصلی‌ترین عوامل آن را تحلیل کند و پیامدهای تشیع نظام‌شاهیان در این منطقه را مشخص نماید. در این‌باره به برخی نظریات مطرح شده برای تغییر مذهب، مانند خواب دیدن برها...

هر انقلابی معمولاً دارای نوعی ایدئولوژی است که چگونگی وضع موجود جامعه و نیز ویژگی های جامعه آرمانی را مشخص نموده و مکانیزم نیل به آن را نیز بررسی می­کند. آنچه در پی می­آید، بررسی علمی ایدئولوژی انقلاب اسلامی با تاکید بر مذهب تشیع است مبنی بر آنکه این ایدئولوژی چگونه توانسته است نقش مؤثری در هویت بخشی گستره جغرافیای سیاسی ایران ایفا نماید؟ با عنایت به این سوال، نویسنده در طول تحقیق در صدد پاسخ به...

مذهب و اعتقادات مذهبی یکی از بنیادی ترین عوامل در شکل گیری زندگی بشر از زمان های گذشته تا به امروز بوده است که نقش بسیار مهمی را در جنبه های مختلف زندگی انسان ایفا کرده است. با ورود اسلام و گسترش آن در ایران نقش مذهب به خصوص در معماری و شهرسازی جلوه ی دیگری یافت. در دولتهای شیعی جلوه های مذهبی به خصوص در ساختار شهری نمایان شدند که از جمله ی آن ها می توان به کتیبه ها، کاخ ها، مساجد و مدارس که بر...

وقوع انقلاب اسلامی ایران، آثار عمیق، گسترده و متفاوتی بر نظریه پردازان غربی گذاشت و در عصری که حضور دین در جامعه پایان یافته تلقی می‏شد، چالش‏های فراوانی را برای دنیای غرب ایجاد کرد و در پی آن، موجی از نظریه پردازان غرب توجه خود را به انقلاب ایران معطوف ساختند. از آنجا که مذهبی بودن انقلاب اسلامی، یکی از ویژگی‏های آن به شمار می‏رود، و با توجه به پیروی اکثریت مردم ایران از مذهب تشیع، برخی از نظر...

هر انقلابی معمولاً دارای نوعی ایدئولوژی است که چگونگی وضع موجود جامعه و نیز ویژگی های جامعه آرمانی را مشخص نموده و مکانیزم نیل به آن را نیز بررسی می­کند. آنچه در پی می­آید، بررسی علمی ایدئولوژی انقلاب اسلامی با تاکید بر مذهب تشیع است مبنی بر آنکه این ایدئولوژی چگونه توانسته است نقش مؤثری در هویت بخشی گستره جغرافیای سیاسی ایران ایفا نماید؟ با عنایت به این سوال، نویسنده در طول تحقیق در صدد پاسخ به...

مناطق مختلف هند از جمله دهلی و دکن، محل ظهور دیوانسالاران ایرانی بزرگی بود که صدها سال به حکومت های مسلمان در تمشیت امور سیاسی و نظامی یاری رساندند. مهاجرت این دیوانسالاران به هند بنابر علل گوناگون و تحت شرایط خاصی صورت پذیرفت. انتخاب این برهه زمانی و اهمیت آن، به سبب حضور دیوانسالاران بزرگ ایرانی و تأثیرات بالای آنان در حکومت سنی مذهب بهمنی بوده است و با توجه به شبهه برخی از محققان و به خصوص م...

مذهب تشیع و اندیشه های شیعی در نخستین سال های ورود مسلمانان به اندلس و هم زمان با فتوحات اسلامی یا اندکی پس از آن، وارد این منطقه گردید. زمینه مناسب و پیدایش موانع گوناگون سبب گردید که تشیع در این منطقه، گسترش پیدا نکند. علل و عوامل گوناگونی سبب ناکامی شیعیان در نشر باورهای خود در این سرزمین بود. علل سیاسی مانند قیام های منسوب به شیعیان و رقابت امویان اندلس با حکومت های ادریسیان و فاطمیان و علل...