این مقاله یکی از مباحث مهم در سیر و سلوک، یعنی سفر آفاقی را در متون عرفانی تا قرن هفتم هجری بررسی و تحلیل میکند. نگارنده پس از ذکر مقدّمه ای دربارة سیروسفر به تعریف سفرو سیروسلوک پرداخته و پیشینة سفر در قرآن و حدیث را به اجمال تبیین کرده است. نویسنده انواع، سفر و سیروسلوک را نیز از متون عرفانی استخراج و عرضه کرده و سپس به تبیین اهداف صوفیان از سفرو لوازم لازم در سفر پرداخته و پس از تشریح آداب سف...

چگونگی رابطۀ بین حدیث و عرفان، همواره یکی از محورهای قابل بررسی حدیث پژوهان بوده است. با اینکه عارفان در مقام فهم آموزه های دینی، به ویژه در حوزۀ تفسیر قرآن، بر کشف و شهود تکیه می کنند، کسانی از آنان به حدیث به عنوان یک منبع شناخت در تبیین آموزه های عرفانی توجه خاصی داشته وآن را در آثار خود به کار برده اند. نجم الدین رازی به خصوص با عنایت به مبانی عرفانی ویژۀ خود در مقایسه با برخی عارفان دیگر، ...

اساسی‌ترین رویکرد شکاکانة خاورشناسان به وثاقت متون کهن اسلامی، در اواخر دهة 1970 از سوی جان ونزبرو ارائه شد. او با نامعتبر خواندن اسناد روایات و اطلاعات منابع رجالی و فهرست نگاری‌ها، این نظریه را مطرح ساخت که در تاریخ گذاری همه متون کهن اسلامی، حتی قرآن، باید از شیوة تحلیل ادبی استفاده کرد. تحلیل ادبی او از کهن‌ترین متون اسلامی در حوزة تفسیر، حدیث، سیره و قرآن به این استنتاج تاریخی انجامید که...

خاورشناسان برای تاریخ‌گذاری احادیث از روشهای مختلفی مانند تحلیل متن، تحلیل سند و روش ترکیبی تحلیل متن و سند استفاده کرده‌اند. در روش اخیر، همه صورتهای مختلف یک حدیث از منابع گوناگون جمع‌آوری و سپس متن و سندهای آنها با یکدیگر مقایسه می‌شود. با تجزیه و تحلیل دقیق، تمام ارتباط‌های درونی متون و اسناد روایات استخراج می‌شود. بدین ترتیب می‌توان اطلاعاتی دربارة خاستگاه و تطورات حدیث مورد بحث و عناصر اص...

دین زردشتی و آموزه ها و سنت های آن از جمله موضوعاتی است که دانشمندان در مورد آن به بررسی و تحقیق پرداخته اند. بسیاری از اندیشمندان بحث های فراوانی پیرامون زندگی زردشت و زردشتیان و آداب و رسوم آنها انجام داده اند اما این مهم از منظر کتب دینی مسلمانان بررسی نشده است. در کتب دینی اسلام به ویژه حدیث، فقه و تفسیر، اطلاعات ارزشمندی درباره دین و سنت های زردشتی ارائه نموده اند که می تواند افق جدیدی را ...

در میان روایات، دسته ای از روایات یافت می شود که شامل صلح امام حسن(ع) از زبان پیامبر است که در مجموعه های روایی اهل سنت به صورت گسترده انعکاس یافته است. براساس این روایات، رسول خدا(ص) از صلح میان دو گروه بزرگ از مسلمانان به وسیله امام حسن(ع) خبر داده است و این پیشگویی در سال ۴۱ هجری که به «سال جماعت» شهره شد، به وقوع پیوسته است. در این مقاله با هدف دستیابی به میزان صحت و سقم این روایت، ابتدا اس...

باتوجه‌به اهمیت خانواده و مشکلات آن و ظرفیت‌های متون اسلامی، هدف این پژوهش بررسی این پرسش است که در سیستم خانواده، واکنش درست به خطاهای یکی از همسران چیست؛ به‌عبارت‌دیگر، هدف جست‌وجوی متون دینی است برای یافتن بهترین واکنش‌های درمانگرانه برای بازتعادل‌یابی خانواده هنگامی‌که رفتار نادرست یا نامناسب سر زده است. روش‌ ما توصیفی ـ تحلیلی و براساس تحلیل محتوای کیفی است. یافته‌های تحقیق عبارت‌اند از: ...

روایات معصومان (ع) ، دومین میراث گرانسنگ فرهنگی ، و منبعی برای آگاهی از معارف الهی ودین شناسی هستند . بهره مندی از این منبع غنی در جهت تبیین ارزش ها و احکام دینی ، نیازمند به شرح و تفسیر متون و فهم دقیق مراد و مقصود معصوم (ع) است . از همین رو، تبیین راهکارهای چگونگی فهم حدیث و استخراج قواعد فقه الحدیثی ، امری ضروری می نماید . اما پیامبر(ص) و ائمه اهل بیت (ع) ، خود نخستین کسانی هستند که به شرح و...

در راه فهم روایات نیاز به روش صحیح علمی وجود دارد که آن را فقه الحدیث می نامیم. فهم متون احادیث، بدون توجّه به ‏مبانی مورد نیاز، امکان برداشت غلط و انحراف را در پی خواهد داشت. برای پرهیز از این خطر، تلاش های زیادی توسط ‏عالمان اسلامی برای تدوین قواعد و مبانی فهم صحیح از قرآن و روایات صورت گرفت که علم اصول فقه، حاصل بخشی از ‏این تلاش هاست. بسیاری از بزرگان حدیث نیز در شرح هایی که بر مجموعه های رو...