سیاست­گذاری فضایی، فرایند تصمیم­سازی یا تصمیم­گیری در خصوص خط مشی­ها و کاربست رهنمود­های عمومی یک دولت یا گروهی از دولت­ها برای کاوش و بهره­برداری از فضای ماورای جو است. اثر مؤلفه­های سیاسی بر کاوش و بهره­برداری از فضای ماورای جو بر کسی پوشیده نیست؛ رقابت راهبردی دو ابرقدرت میانه­ی قرن بیستم و اولویت­بندی کاوش فضا برای دستیابی به برتری سیاسی و ایدئولوژیک از سوی آنان موجبات رشد و شکوفایی صنعت فض...

اموال خارج از حاکمیت دولت‌ها که در مناطقی شامل دریاهای آزاد، جو، ماورای جو و قطب جنوب واقع گردیده‌اند، از دریاها، منابع معدنی، آبزیان، حیوانات خشکی، مدارهای ماهواره‌ای، اجرام سماوی، جو و ماورای جو تشکیل شده است. با توجه به گستره مفهوم انفال در فقه امامیه، می‌توان اموال خارج از حاکمیت دولت‌ها به جز مواردی که موضوعاً از ذیل مفهوم انفال خارج می‌گردد را جزء انفال به حساب آورد. زیرا، اموال مذکور فاقد...

در طول جنگ خلیج فارس 1990 ارزش دارایی های فضایی برای هدایت جنگ برای اولین بار در حد زیادی مشخص شده و عملیات طوفان صحرا بهعنوان اولین جنگ فضایی نگریسته شد و این واقعیت که استفاده از فناوری فضایی می تواند زیرساختی فراهم آورد تا به پیاده سازی استراتژی های نظامی کمک کند. فناوری فضایی نقشی مهم در عملیات نظامی ناتو در صربستان و کوزوو در 1999 و افغانستان در 2001 بازی کرد. در طول حمله به عراق در سال 20...

تاریخ توسعۀ حقوق بین الملل فضا نشان می دهد که در زمان انعقاد پنج معاهده اصلی در زمینه حقوق فضا، مسائلی مانند استفاده صلح آمیز و بهره برداری از فضا و مسئولیت دولت ها در قبال فعالیت های فضایی، مباحث غالب و اساسی در این زمینه بوده و حفظ محیط فضا امری فرعی و ثانوی تلقی شده است. با این حال، اکنون کشورها به این نتیجه رسیده اند که حفظ فضا برای ادامه فعالیت های فضایی امری ضروری است. هر گونه بهره برداری...

در طول جنگ خلیج فارس 1990 ارزش دارایی‌های فضایی برای هدایت جنگ برای اولین بار در حد زیادی مشخص شده و عملیات طوفان صحرا بهعنوان اولین جنگ فضایی نگریسته شد و این واقعیت که استفاده از فناوری فضایی می تواند زیرساختی فراهم آورد تا به پیاده سازی استراتژی‌های نظامی کمک کند. فناوری فضایی نقشی مهم در عملیات نظامی ناتو در صربستان و کوزوو در 1999 و افغانستان در 2001 بازی کرد. در طول حمله به عراق در سال 20...

پرتاب ماهوارة اسپوتنیک 1 در سال 1957 توسط شوروی سابق سرآغاز فعالیت های فضایی دولت ها بهحساب می­آید. اگرچه ابتدا فقط تعداد کمی از دولت ها قادر به پرتاب ماهواره و فعالیت در بخش فضا بودند، اما به تدریج دولت های بیشتری به این صنعت وارد شدند. در کنار فواید بی شمار فعالیت های فضایی برای بشریت، استفادۀ بی رویه از فضای ماورای جو باعث آلودگی فضا و محیط زیست کرۀ زمین شده است. زباله های فضایی نمونۀ بارز ا...

پرتاب ماهوارة اسپوتنیک 1 در سال 1957 توسط شوروی سابق سرآغاز فعالیت‌های فضایی دولت‌ها بهحساب می­آید. اگرچه ابتدا فقط تعداد کمی از دولت‌ها قادر به پرتاب ماهواره و فعالیت در بخش فضا بودند، اما به‌تدریج دولت‌های بیشتری به این صنعت وارد شدند. در کنار فواید بی‌شمار فعالیت‌های فضایی برای بشریت، استفادۀ بی‌رویه از فضای ماورای جو باعث آلودگی فضا و محیط زیست کرۀ زمین شده است. زباله‌های فضایی نمونۀ بارز ا...

زباله­های فضایی تهدیدی برای امنیت فعالیت­های فضایی به شمار می­روند. قوانین فعلی حاکم بر اکتشافات بشر در فضای ماورای جو در تبیین راهکارهایی برای جلوگیری از افزایش میزان      زباله­های فضایی کارآیی چندانی نداشته و نیازمند انعطاف پذیری و اعمال تغییراتی هستند که با توجه به فرآیند رو به رشد فعالیت های فضایی در شرایط فعلی مانع از افزایش زباله­های فضایی گردند. از سوی دیگر مفاهیمی ویژه مثل "شیی فضایی" ...

حقوق بین الملل فضا به عنوان مجموعه مقررات سازمان دهنده فعالیتهای بشری در فضای ماورای جو در سالهای اخیر و در اثر افزایش اکتشافات و استفاده از امکانات تکنولوژیک و تجاری فضا در کانون توجهات محافل حقوقی قرار گرفته است. در این میان ، ورود سازمانهای بین المللی ، شرکتهای خصوصی و حتی افراد حقیقی به عرصه استفاده های تجاری از فضا به نحو فزاینده ای بر تعداد بازیگران فعالیتهای فضایی و به تبع آن بر پیچیدگی...

حق بهره‌برداری از اموال خارج از حاکمیت دولت‌ها به اشخاص خصوصی بر اساس دیدگاه حقوق طبیعی، حقوق بشری در قالب برخورداری بشر از مواهب طبیعت، واگذار شده‌ است. دریاهای آزاد، جو، ماورای جو و قطب جنوب از مصادیق مناطق خارج از حاکمیت دولت‌ها به حساب می‌آید که منابع ماهی، معدنی، مدار ماهواره‌ای، انتفاع در زمینه حمل و نقل و جانداران خشکی را در خویش جای داده و به عنوان مصادیق قابل بهره‌برداری توسط اشخاص خصو...