در نتیجه ی انحطاط سریع حکومت صفویه در دوران حکومت سلطان حسین صفوی، طایفه ی غلجایی ساکن قندهار به علّت سیاست های سوء حکمرانان صفوی، سر به طغیان برداشته، اصفهان، پایتخت صفویان را به تصرف خود درآوردند. ناتوانی افغانان سنّی در اداره کشور، فقدان مشروعیت سیاسی و مذهبی و عدم توفیق در تصرّف همه ی ایالات کشور موجب بروز اختلالات وسیعی در کلیه ی امور داخلی ایران گردید. دامنه ی بحران با سوء استفاده کشورهای هم...

چکیده در دورهای که از ظهور شاه اسماعیل تا سقوط آخرین شاهان صفوی بیش از دو سده(1145- 907ه.ق.) بطول انجامید، دوره تحولات چشمگیر در روابط ایران عصر صفوی با سایر دول خارجی بویژه با گورکانیان هند به لحاظ سیاسی، نظامی، اقتصادی و تجاری، هنر و معماری محسوب میگردد. دستاوردهای سیاسی و اقتصادی شاه عباس اول در زمینه تجارت بین هند و ایران و دریای مدیترانه که در پی گشایش راه خلیجفارس به روی همه کشتیها صورت ...

روابط ایران و هند در سده ی ده و یازده هجری فصل جدیدی از تاریخ دو کشور را رقم زد. اگرچه مناسبات و تعاملاتی بین این دو همواره وجود داشته، اما در این زمان فزونی یافته و تاثیرات عمیقی را از خود برجای گذاشت. قدرت گیری صفویان در ایران همزمان با تحرکات بابر و تشکیل بابریان در هند شده بود. ایرانیان و هندیان از دوران قبل از اسلام با یکدیگر روابط داشته اند. این روابط در دوره صفوی وارد مرحله جدیدی شده بود...

بررسی تاریخ سیاسی و اجتماعی خان نشین کلات بلوچستان که در طول تاریخ بخشی از گستره سرزمینی ایران بوده است، از لحاظ تاریخی حایز اهمیت می باشد. گسترش قلمرو و شکل گیری قدرت در کلات که با همپیانی سلاطین مغول هند آغاز میشود با حمایت های نادرشاه افشار تحکیم یافته و در قالب روابط با حکام قندهار تداوم می یابد. نصیرخان به عنوان مهمترین حاکم کلات، توانست حکومتی فراتر از وابستگی های ایلی پی ریزی کرده و تشکی...

جستاری درباره مناسبات فتحعلی‌شاه قاجار با دُرانیانِ هرات و کابل امیر آهنگران* علی‌اکبر رسولی** مینا کرمانیان*** چکیده‌‌ کابل و قندهار از شهرهای هرات در زمان فتحعلی‌شاه، بر اثر هم‌سایگی‌شان با هندوستان و هم‌زمان نزد شاه قاجار و دولت‌های انگلستان، فرانسه و روسیه مهم می‌نمود؛ چنان‌که قاجارها برای حاکم شدنِ دوبارۀ ایران بر این مناطق تلاش می‌کردند. مسئله شورش «خوانین» خراسان و سوء استفاده حاکمان دُرانی ...

شهر مشهد از قدیم‏ الایام داراى اقتصادى متأثر از شرایط طبیعى منطقه (وجود خاک زراعى مناسب، معادن مختلف و غیره) و همچنین ناشى از اوضاع عمومى اقتصاد سیاسى کشور بوده است. «درقرن سوم هجرى به قول یعقوبى نوغان(هسته اولیه شهرمشهد) شهربزرگى بود که به تهیه و ساختن ظرفهاى سنگى شهرت داشت. وى نوغان را محل فروش فیروزه و سنگ مرمر سبز ذکر مى ‏کند که از کوه هاى اطراف استخراج مى ‏گردید» (لسترنج، 1376:...

حملۀ غلزایی‌های قندهار به اصفهان و سقوط این شهر را باید پایان عمر سیاسی صفویان دانست؛ اگرچه تهماسب دوم توانست پس از اخراج غلزایی‌ها مدت کوتاهی حکومت نماید. در همین دوران اشغال اصفهان و حتی پس از آزاد سازی این شهر از سپاهیان اشرف، مدعیان متعددی در گوشه و کنار کشور و با عناوین مختلف داعیۀ حکومت داشتند. بیشتر این مدعیان افراد فرصت طلب، مجهول الهویه و با توان نظامی و اعتبار ضعیفی بودند. اما در این ...

چکیده بیان الاسرار شیخ حسین زاهدی مشهدی شرح و ترجمه فارسی چهل باب از ابواب صدگانه مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه ،منسوب به امام جعفر صادق(ع)است. مصباح الشریعه مشتمل بر صد باب در معارف و مواعظ و اخلاق و آدابی است که برای سالکان راه دین مفید است.بنابر گفته شیخ حسین زاهدی در دیباچه نسخه،شیخ زین الدین مشهور به شهید ثانی توفیق تألیف آن را یافته است اما بنابر دلایلی این گفته رد شده است.از سلسله النسب...

شوروش های گوناگون عصر صفویه خصوصا در زمان شاه عباس اول و شاه صفی و دیگر شاهان سلسله صفوی ، رشه در زمینه های تاریخی ، نگرش های مذهبی ، اوضاع سیاسی و تحولات اجتماعی ، اقتصادی دولت صفویه داشت . شورش های این دوره را می توان حرکت های دگراندیش سیاسی ، اجتماعی و مذهبی علیه دولت صفویه دانست که به قصد دستیابی به قدرت و میل به ثروت در یکی از نواحی مهم ایران عهد صفوی دست به شورش می زدند . نشانه ای مبنی بر...

اوضاع ایران در زمان زندیه، یعنی اواخر قرن دوازدهم شرایط به نسبه آرامی را پشت سر میگذاشت به طوریکه از اوضاع آشفته زمان نادری و به خصوص فجایع این دوره تا حدودی دور شده بود و در چنین شرایطی بود که فردی از خاندان زندیه اوضاع ناامن و آشفته دوره نادری را به نفع مردم تغییر داد. مسأله اساسی این تحقیق شناسایی و یافتن عوامل و متغیرهای اثرگذار درونی و بیرونی بر تحولات کرمان از برآمدن زندیه تا استقرار حاکم...