چکیده بیشک مولوی، بزرگترین شاعریاست که توانسته، داستانهای قرآنی را در شعر خود به طور گسترده به کار گیرد و مثنوی او گنجینهای از ادبفارسی و عرفان اسلامی است که مولانا در آن قصص قرآنی را به رشتهی نظم میکشد و آنها را بهانهای، برای بیان و تفسیر عقاید و اندیشههای عالی عرفانی خود قرار میدهد. همانگونه که از عنوان رساله برمیآید، هدف اساسی این تحقیق، بررسی قصص قرآنی مثنوی و مقایسهی آنها با تفسیر طبر...

قرآن کریم سرشار از قصص و گزارش های تاریخی مربوط به امّت های پیشین و پیامبران آنان با هدف انتقال معارف وحیانی و هدایت انسان است. با این حال، در قرآن مستقیماً اشاره ای به تاریخ و تاریخ نگاری نشده است و خود این کتاب مبتنی بر تاریخ نگاری نیست. پرسش های اصلی این جستار عبارتند از: 1ـ چه ارتباطی میان قرآن و تاریخ وجود دارد؟ 2ـ هدف از استفاده از قصص و گزارش های تاریخی چیست؟ از این رو، هدف این جستار آشکار...

اگرچه مطالعة منظم طرح داستان توسط صورت گرایان و به خصوص با بررسی پراپ وارد دنیای ادبیات گردید، پس از پراپ روایت شناسان ساختارگرا از جمله گریماس در تلاش بودند تا ضمن رفع ایرادات مطالعة پراپ، به الگویی جامع برای مطالعة روایت ها دست یابند. پژوهش حاضر ضمن بررسی داستان حضرت یوسف (ع) برمبنای دیدگاه پراپ و گریماس در متن قرآن تلاش دارد به این سؤالات پاسخ دهد که: آیا یافته های پراپ با داستان های قرآن مط...

ادبیات فارسی سرشار از داستانهای شیرین و دلکش است که در طول زمان از نسلی به نسل دیگر راه یافته تا امروز در دسترس ما قرار گرفته است در این میان یک دسته از قصص و افسانه‌های ملل دیگر نیز با قصص ملی ما درآمیخته، تعدادی نیز از ایران به کشورهای دیگر رسیده است. بررسی راههای نفوذ این قصص و کیفیّت تبادل آنها میان ملتها، یکی از تحقیقات ارزشمندی است که عده‌ای در این راه عمر و سرمایة خود را صرف می‌کنند. اینج...

روایت‌شناسی، الگویی نظری و کاربردی برای تجزیه و تحلیل داستان‌ها از جمله داستان‌های قرآنی به شمار می‌رود. بهره‏گیری از نظریه‏های روایت‏شناسی و تئوری‏های آن مانند، سطوح‏روایی، طرح، داستان، متن‏روایی، شیوۀ روایی قصص، معانی و مبانی از شیوه­های کارآمد برای تجزیه و تحلیل داستان‌های قرآن به حساب می­آید. سورۀ کهف حاوی سه داستان ویژۀ در قرآن است که عبارت‌اند از: داستان اصحاب‏کهف، داستان حضرت موسی(ع) و خ...

بخش زیادی از قرآن روایت داستان امّت‌های پیشین و انبیاء الهی است. جایگاه و نقش این داستان‌ها به‌عنوان یک منبع فقهی از جمله مباحث نظری آیات احکام است. ‌از آنجایی‌که زبان داستان زبان اخبار است این پرسش در بین فقیهان و مفسّران همواره مطرح بوده است که آیا آیات قصص می‌تواند مفهوم انشایی داشته باشد؟ آیا می‌توان از قصص قرآن احکام فقهی را استنباط کرد؟ در بخش اول این مقاله روایاتی ذکر کرده‌ایم که در آنها ا...

بخش عمدۀ تعالیم و دستورات قرآنی که مجموعه‏ای است از اندرز‏ها، عبرت‏ها، محکمات و متشابهات، از رهگذر شگردهای ادبی و به‌ ویژه فنون‌ قصه‌سرایی و حکایت‌پردازی و به‌ اصـطلاح‌، ادبـیات داستانیِ روایی انتقال یافته است. برای شناخت و تحلیل قصص قرآنی، بهره‏گیری از نظریه‏های روایت‏شناسی و تئوری‏های آن مانند: سطوح‏روایی، طرح، داستان، زمان و اقسامش، متن‏روایی، شیوۀ روایی قصص، معانی و مبانی، که ابزاری برای تحل...

قرآن کتاب هدایت و تربیت بشر در تمام اعصار است. سبک و سیاق نوشتاری آن متفاوت از دیگر کتاب ها بوده و از هنر و ادب برای بیان مقاصد خود بهره برده است. در این کتاب، اصول اخلاقی و تربیتی به منظور فهم همه انسان ها ، به کمک زبان ادبی و هنری و در قالب مَثَل، قصّه، و... بیان شده است. از دیدگاه برخی یک چهارم قرآن و بعضی دیگر یک ششم آن در قالب قصّه بیان شده و قریب به شصت مَثَل در آن وجود دارد. افزون بر این، بخش...

  پژوهش حاضر به دلیل پرداختن به ویژگی‌های نمایشنامه رادیویی و نحوه تنظیم داستان‌های قرآنی دارای اهمیت فراوانی است. این پژوهش با توجه به ضرورت تولید و عرضه آثار نمایشی، بویژه تولیدات رادیویی فاخر دینی بر مبنای قرآن کریم و لزوم آشنایی نویسندگان رادیو با اصول اقتباس از این منبع ارزشمند دینی، تهیه و تألیف شده است. روش پژوهش، اسنادی و ابزار گردآوری اطلاعات، فیش بوده است. این مقاله درصدد پاسخگویی ب...