این متن در صدد نقد و بررسی و پاسخ به شبهات ظاهرگرایان در فهم و تفسیر قرآن است. فهم و برداشت از قرآن، در طول تاریخ تفسیر، گرفتار دو رویکرد نادرست بوده است؛ تأویل گرایی بی ضابطه و برداشت های باطنی و دیگر جمود و سطحی نگری و ظاهرگرایی که به تعطیل شدن عقل در مقام فهم قرآن و کند شدن حرکت علمی انجامید. نویسنده، نخست به تبیین این رویکرد و ارائه نمونه هایی از آن پرداخته و سپس شبهات کلی ظاهرگرایان در مقا...

مقدّمه ی مطالعه در زمینه ی بعد مادّی گرایی انسان به علّت گرایش به امور دنیوی همواره مطرح بوده و قدمت آن به یونان باستان می رسد ، در صدر اسلام نیز این مسأله مطرح بوده است.غالب پژوهشگران با نگاه فلسفی آن هم از نوع غربی و رایج در دنیای مسیحیت به آن نگریسته اند. نظرات اندیشمندان مختلف در قالب کتب تفسیری، اخلاقی و مقالات مستقل عرضه شده است.امتیاز این پژوهش ، مبتنی بودن آن بر قرآن و روایات می باشد. هد...

یکی از مفاهیم اساسی در اسلام و قرآن نظریه امت است. این مفهوم بر آمده از اندیشه سیاسی اسلام در بر گیرنده مفاهیمی چون قوم، قبیله، عشیره، گروه های نژادی و نیز ملت با عناصر قوام بخش ارزش های آسمانی مذهب تحت رهبری پیامبر و سپس جانشینان آن اطلاق می شود. نظریه امت در اندیشه جغرافیای سیاسی اسلام ابتدا منحصر به جامعه مسلمانان نبود و غیر مسلمانان را نیز شامل می شده و بر خاسته از ایدئولوژی اسلامی با ملی گ...

رسالت جهانی قرآن در هدایت بشر مستلزم به کارگیری زبانی است که بتواند با همه آنها سخن بگوید. این امکان را زبان ادبی فراهم می کند. از این رو، مقاله حاضر با روش تحلیلی- استنتاجی بر ادبی بودن زبان قرآن تأکید می کند و بر اساس نظریه جدایی ناپذیری زبان ادبی از زبان عادی، به تحلیل ماهیت و اقتضائات زبان ادبی آن پرداخته و بر خلاف رویکرد تفسیر بیانی معاصر، ویژگی های دیگری برای زبان ادبی قرآن تعریف می کند؛ ...

این مقاله به ارزیابی ترجمه های قرآن و کاستی های عمومی آنها می پردازد. نویسنده در آغاز به ویژگی های ترجمه مطلوب پرداخته و آنها را در سه عنوان تعادل در معنا، تعادل در ساختار و تعادل در تأثیر، مطرح کرده است. سپس معیار تعادل در زمینه های یاد شده را توضیح داده، آنگاه به بیان اشکالات عمومی ترجمه های قرآن پرداخته است. نویسنده بر این باور است که لفظ گرایی در ساختار، ابهام زدایی غیر ضروری، اعمال رویکرده...

این مقاله به ارزیابی ترجمه های قرآن و کاستی های عمومی آنها می پردازد. نویسنده در آغاز به ویژگی های ترجمه مطلوب پرداخته و آنها را در سه عنوان تعادل در معنا، تعادل در ساختار و تعادل در تأثیر، مطرح کرده است. سپس معیار تعادل در زمینه های یاد شده را توضیح داده، آنگاه به بیان اشکالات عمومی ترجمه‌ های قرآن پرداخته است. نویسنده بر این باور است که لفظ گرایی در ساختار، ابهام زدایی غیر ضروری، اعمال رویکرد...

تفسیر اجتماعی را باید یکی از مهم ترین دستاوردهای حوزه تفسیر نگاری در عصر حاضر دانست. شاخصه های اصلی این رویکرد جدید تفسیری- که می توان آنها را مبانی نیز نامید- عبارت اند از : نگاه جامع گرایانه به قرآن، عقل گرایی در تفسیر، تأکید بر هدایتگری قرآن و ساده نویسی در تفسیر.       مبانی پیش گفته به طور مستقیم یا غیر مستقیم موجب بروز برخی ویژگی های دیگر در تفاسیر اجتماعی شده است که از جمله مهم ترین آنه...

نصر حامد ابوزید، اندیشه مند معاصر مصری، به مساله زن در قرآن با نگاهی نو می نگرد و بر آن است که اتهام های وارد شده بر اسلام را پاسخ دهد. وی، با تکیه به روش تجربه گرایی و با توجه به بافت تاریخی و زبانی آیات، احکام تشریعی مربوط به زنان را کوتاه مدت و وابسته به شرایط زمان نزول می داند و با بررسی چالش های مهم مسائل زنان، مانند چندهمسری، ارث، و حجاب، تلاش می کند برابری زن و مرد را در قرآن، با استناد ...

کانت أهم نتائج الرساله ما یلی: 1- تعریف القیاس بأنه: " مساواه فرع لأصله فی عله حکمه الشرعی، من غیر تنصیص علی عله، أو فهم عرفی قطعی ". 2- تعریف العله بأنها: " الوصف الظاهر المنضبط، الذی یظن کون الحکم دائراً مداره ". 3- عدم حجیه جمیع مسالک العله عدا النص ومنه الإیماء. 4- قیاس منصوص العله، وقیاس الأولویه، وتنقیح المناط لیست من القیاس فی شیء. 5- القیاس لا یفید أکثر من الظن. 6- عدم ...