دولت بریتانیا پس از سال­ها حضور در خلیج فارس، سرانجام برآن شد که این منطقه را تا پایان سال 1971 م(1350 ش) ترک نماید. به رغم منافع سرشاری که به واسطه ماندگاری در خلیج فارس نصیب آن­ها می شد،انگلیسی­ها ناگزیر بودند برای مقاومت در برابر فشار جنبش­های ملی، هزینه های کلانی  بپردازند. بی تردید تصمیم بریتانیا به خروج از این منطقه، واکنش های متفاوتی را از سوی کشورهای حوزه خلیج فارس و قدرت های فرامنطقه­ا...

جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهای قدرتمند منطقه خاورمیانه، به جهت موقعیت خاص فرهنگی و جغرافیایی، همواره مورد توجه قدرت های بزرگ جهان بوده است. از سوی دیگر، ایران نیز از ابتدای انقلاب اسلامی، به دنبال صدور انقلاب و دستاوردهای آن بوده و با گذشت چند دهه از پیروزی انقلاب، همچنان در پی تأثیرگذاری بر معادلات منطقه ای و فرامنطقه ای است. در راستای تحقق این اهداف، سند چشم انداز بیست ساله کشور،...

در دهه پایانی قرن بیستم خلأ قدرت ناشی از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در کنار اختلافات سرزمینی برخی اقوام با صورت بندی متکثر قومی ـ مذهبی و فقدان توسعه سیاسی موجب شد منطقه قفقاز جنوبی با ساختاری آنارشیک شکل گیرد. منطقه ای با سه جمهوری مستقل آذربایجان، ارمنستان و گرجستان، که با تداوم ناپایداری امنیتی همراه با عدم شکل گیری یک رژیم امنیتی مشترک نفوذ بازیگران منطقه ای و بین المللی را در روند تحولات م...

فروپاشی شوروی باعث پایلن جنگ سرد شد و پایانی بر رقابت های ایـدئـولـوژیـک ونظامی و استراتزیک بین دو بلوک جهانی شد . اما از سوی دیگر باعث تغییرات عمده ایی درصورت بندی های استراتژیک گردید و بروز رقابت های پیچیدهایی را در مناطـق پـیـرامـونشوروی شد . فضای منطقه با اعلام استقلال جمهوری های سابق شوروی شکل تازه ای پـیـداکرد و تشکیل کشورهای آذربایجان، گرجستان، ارمنستان در منطقه قفقاز از یک سو و سعـیدر پ...

قدرت علمی نیاز و پشتوانه ی یک کشور برای برنامه های استراتژیک محسوب و به عنوان یکی از مهمترین فاکتورهای توسعه و الگوپذیری توسط سایر بازیگران شمرده می شود. یک کشور برای تبدیل شدن به قدرت منطقه ای یا جهانی باید بتواند مقبولیت خود را برای سایر بازیگران منطقه ای و جهانی بدست آورده و توانایی حفظ این مقبولیت را داشته باشد. هرچند قدرت علمی اولویت اول برای کشورها به حساب نمی آید لیکن جایگاه بسیارمهمی را...

این مقاله به بررسی سیاست خارجی روسیه در قبال بحران اوکراین می پردازد و در پی این است که الگوی رفتاری روسیه در این بحران را مورد تحلیل و کنکاش قرار دهد و در این راستا این پرسش را مطرح می کند که چرا روسیه در قبال بحران اوکراین رویکرد تهاجمی درپیش گرفت و هدف روسیه از اتخاذ این سیاست چه بوده است؟ بحران اوکراین و الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه، وضعیتی جدید را در مناسبات بین المللی ایجاد کرد. این بحر...

قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران، در اهمیت یافتن مؤلفه هایی ریشه دارد که کیفیت تعامل نظام اسلامی با بازیگران منطق های و فرامنطقه ای را در عرصه ی دیپلماسی و سیاست خارجی ارتقا می بخشد. موقعیت این قدرت، زمانی تثبیت م یگردد که جمهوری اسلامی بتواند زمینه ی نفوذ و پذیرش آن را برای بازیگران منطقه ای و یا بازیگران فرامنطق هایِ تأثیرگذار در منطقه فراهم نماید. این هدف م یتواند در قالب هنجارها، اصول و قواعدی ت...

فرآیندهای سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه، بعد از جنگ دوم جهانی همواره با چالش، مخاطره و بحران امنیتی همراه بوده و تمامی رؤسای جمهور آمریکا در این حو زة ژئوپلتیکی درگیر بحران امنیتی بود ه اند. از سوی دیگر، می توان نشانه های زیادی از بی اعتمادی شهروندان خاورمیانه را نسبت به سیاست خاورمیان های آمریکا ملاحظه کرد. آنان بر این اعتقادند که آمریکا نتوانسته است بین واحدهای خاورمیانه ای، هماهنگی و همکار...