فروپاشی شوروی باعث پایلن جنگ سرد شد و پایانی بر رقابت های ایـدئـولـوژیـک ونظامی و استراتزیک بین دو بلوک جهانی شد . اما از سوی دیگر باعث تغییرات عمده ایی درصورت بندی های استراتژیک گردید و بروز رقابت های پیچیدهایی را در مناطـق پـیـرامـونشوروی شد . فضای منطقه با اعلام استقلال جمهوری های سابق شوروی شکل تازه ای پـیـداکرد و تشکیل کشورهای آذربایجان، گرجستان، ارمنستان در منطقه قفقاز از یک سو و سعـیدر پ...

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و استقلال کشورهای عضو، هرج و مرج و بی نظمی بصورت فزاینده ای جایگزین آرامش 100 سال شد که این امر نتیجه طبیعی خلاء حضور نیروی اقتدارگرایانه شوروی بود. در این میان کشورهای تازه استقلال یافته در محدوده آسیای مرکزی که بعضاً خصومتهای خود از یکدیگر را بواسطه استیلای اتحاد جماهیر شوروی سالیان سال مخفی نگه داشته بودند به بازیگرانی خود محور و منفرد تبدیل گردیدند و در این بین ...

مهمترین مشخصه و ویژگی ساختار سیاسی جامعه لبنان مساله ژئوپلتیک قومی است و آن به معنای وجود اقلیتهای مختلف دینی، قومی و زبانی است که همین مساله تاثیری انکارناپذیر بر سیاست و حکومت در لبنان گذاشته است. از جمله اقلیتهای قومی و مذهبی می توان به شیعیان، سنی ها، مسیحیان مارونی و دروزی ها اشاره کرد که هر کدام از این گروهها و اقلیتها منافع و اهداف خاصی را در حوزه سیاست داخلی و خارجی لبنان دنبال می کنند ...

حضور و نفوذ اسراییل در برخی مناقشه های منطقه ای و جهان به وضوح دیده می شود. از مهم ترین این ابزارها، نفوذ امنیتی- اطلاعاتی و تکنولوژی برتر نظامی است. در جنگ اخیر گرجستان با روسیه هم با توجه به موقعیت ژئواستراتژیک و ژئوپولیتیک منطقه، این رژیم در صحنه منازعه حضور جدی داشت و حتی در مراحل مختلف مناقشه ایفای نقش کرد. مناقشۀ گرجستان ،علاوه بر تأثیر منطقه ای، به دلیل اهمیت ژئوپلیتیکی قفقاز پس از جنگ س...

اهمیت ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی سوریه، این کشور را مورد توجه قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای قرار داده است. موقعیت استراتژیک سوریه از لحاظ پرستیژ در جبهه مقاومت، مسائل امنیت ملی، رقابت در قدرت منطقه ای و توسعه نفوذ در غرب آسیا مورد توجه این ج.ا.ایران و عربستان سعودی بوده به گونه ای که بحران سوریه در پی بیداری اسلامی به میدان رقابت این دو کشور تبدیل شده است. با توجه به اینکه روابط ...

در این مقاله، فرآیند منطقه ای سازی حوزه آسیای مرکزی به لحاظ اقتصادی و سیاسی با ملاحظه عوامل مختلفی چون همکاری های متقابل، اختلافات مرزی، جغرافیایی و آبی، اختلافات مربوط به انرژی و نیز اختلاف میان رهبران دولت ها و نفوذ غیر یکسان هر یک از آنها در یک منطقه واحد بررسی می شود. در بخش اقتصادی مقاله، بر روابط دوجانبه ازجمله تجارت متقابل و مرزی آنها که خاصیت فرعی و غیرسیستماتیک دارد، اشاره شده است؛ همچ...

خلیج فارس از رنسانس به این سو، از آبراهی با موقعیت ارتباطی و جایگاهی منطقه ای به موقعیتی استراتژیک، اقتصادی، سیاسی، ژئوپلیتیک و ژئوانرژی در مناسبات و تعامل های بین المللی بدل شد. به نظر می رسد منطقة خلیج فارس، این نقش منحصر به فرد و بی بدیل را تا نیمة نخست قرن بیست و یکم دارد. از ابتدای قرن بیستم تا پایان دهة هفتاد که مصادف با تولد کشور های کوچک حوزة جنوبی خلیج فارس است، به کمک انگلستان، تلاش ه...

خلیج فارس محور ارتباط بین قاره های اروپا، افریقا وآسیاست وبه عنوان مهمترین مرکز ارتباطی میان سه قاره وبخشی ازیک سیستم ارتباط بین المللی، دریای مدیترانه وسرخ واقیانوس هندواقیانوس کبیرواطلس را به هم پیوند می دهد. این موقعیت خلیج فارس موجب شده تا همواره و در هر عصری قدرتهای بزرگ برای تسلط بر این منطقه و کشورهای آن تلاش کنند. این تلاش قدرتهای بزرگ موجب حضور آنها در کشورهای منطقه شده است. حضور قدرته...

امروزه آسیا به عنوان یک قاره پهناور با تحولات جدیدی رو‌به‌رو است. چندی است که بازیگران منطقه‌ ای و فرامنطقه ‌ای در راستای تأمین اهداف خود در مناطق مختلف این قاره پهناور، طرح‌ های جدیدی را ارائه داده ‌اند. طرح‌ جاده ابریشم آمریکا، سیاست چرخش به آسیا و ارائه طرح‌های معماری امنیتی جدید برای آسیا از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا، طرح ‌های اخیر بازیگران ...

منطقه خلیج فارس به لحاظ ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی، یکی از مهم ترین مناطق دنیاست که به دلیل وجود منابع سرشار انرژی و موقعیت حساس جغرافیایی وسیاسی نقش و جایگاه مهمی در ساختار امنیت بین الملل داشته و فضای مناسبی را برای ایفای نقش بازیگران فراهم میکند. این موقعیت برجسته خلیج فارس سبب شده است که در طول تاریخ مورد توجه قدرتهای فرامنطقه ای قرار بگیرد. آمریکا نیز بخصوص پس از یازده سپتامب...