جشن‌ها همواره یکی از دیر پاترین و ماندگارترین مولفه‌های هویتی و اجتماعی یک جامعه هستند که به‌رغم تحولات تاریخی عمیق در میان یک قوم و یا یک ملت، حتی در سخت‌ترین شرایط، پایدار می‌مانند. آیین نوروز و مهرگان از مهم‌ترین آیین‌های اجتماعی کهن جامعه ایران باستان بودند که علاوه بر برخورداری از خصلت‌های آیینی و انسان دوستانه خویش به دلیل نقش و کارکرد اقتصادی که داشتند در درون ساختار اقتصادی، اجتماعی و ف...

گروش اهل ذمه به اسلام از موضوعات بحث برانگیز و مهم در تاریخ اسلام می باشد. این موضوع بعد از ظهور اسلام و پس از آنکه به اهل کتاب( مسیحیان، یهودیان و مجوسان) ساکن در جامعه اسلامی اجازه داده شد. تا با پرداخت جزیه بر دین خود باقی بمانند و در حمایت حکومت اسلامی به عنوان اهل ذمه در کنار مسلمانان زندگی کنند مطرح شد. روند گروش اهل ذمه به اسلام در سده نخست اسلام از عصر نبوی تا خلافت عمربن عبدالعزیز متأث...

هرچند مالیات، امری عمومی است که تمامی نظام های حکومتی با مؤلفه های معرفت شناسی متفاوت از آن بهره می گیرند، عدالت مالیاتی یکی از موضوعات پیچیده و دشوار مالی است که اختلاف نظرهای اساسی دربارۀ آن وجود دارد. حکومت کوتاه و کارآمد امام علی(ع)، به عنوان الگوی عدالت از زوایای گوناگون، پیام هایی برای این امر مهم و اثرگذار دارد؛ پیام هایی که اجرا و به کارگیری آنها باعث می شود جامعه از سقوط در بی عدالتی و...

چکیده امروزه گسترش رو به تزاید روابط تجاری در عرصه بین المللی و عدم امکان بررسی تمامی اجزا و شروط موجود در هر قرارداد، معامله کنندگان را ناگزیر از تهیه فرم های یکسانی کرده است که دربردارنده شروط و قیود قراردادی است. استفاده از فرم های مزبور زمانی ایجاد مشکل می کند که طرفین بدون توجه به تعارض شروط مندرج در فرم ها، قرارداد را اجرا کنند. در چنین وضعیتی این پرسش مطرح می شود که آیا می توان قرارداد ...

مبنا، منبع و هدف قاعده ی حقوقی را می توان سه رکن اصلی هر نظام حقوقی دانست. شکل گیری مفهوم نظام حقوقی، مستلزم برقراری نوعی ارتباط و انسجام بین این ارکان است؛ در هر نظام حقوقی، منبع یا ابزار بیان قواعد حقوقی و نیز هدف قواعد و نهادهای حقوقی، متأثر از مبنا و منشأ الزام آوری قواعد در آن نظام حقوقی است. به عبارت دیگر، هر پاسخی که به چیستی منشأ الزام آوری قاعده ی حقوقی داده شود، پاسخی متافیزیکی یا واق...

چکیده: قواعد فقه، کاربرد زیادی در فقه و حقوق داشته و مبنا و اساس بسیاری از احکام در فقه و موادی از قانون می باشند. از جمله ی این احکام که در حقوق جزا کاربرد فراوانی دارد قاعده ی «لایبطل دم امریء مسلم » می باشد. مطابق این قاعده خون انسان (بزهدیده)، در فرض عدم امکان قصاص و یا در صورتی که قاتل معین نباشد ویا وی و عاقله اش تمکن مالی نداشته باشند؛ به هدر نمی رود. از موارد کاربرد این قاعده می توان ...

هر حکومت برای پیشبرد اهداف خود و اداره‏ی امور جامعه نیازمند منابع مالی مناسب است و حکومت اسلامی نیز از این امر مستثنی نیست. هدف اصلی این پژوهش این است که ضمن بررسی مالیه عمومی در اسلام از منظر فقه شیعه از جمله زکات، خمس، انفال، خراج و جزیه، به جنبه‏ی کاربردی آن در زمان حاضر در حکومت جمهوری اسلامی ایران بپردازد. همچنین هدف دیگر،ارائه‏ی راه‏کارهای مناسب جهت استفاده از این منابع مالی توسط حکومت اس...

آنچه در پیش رو داریم تتبع و تحقیقی است درباره، بررسی شعاع شمول قاعده فقهی «الاسلام یجبّ ما قبله» در پرتو اعتبار ادله آن؛ پاسخِ برخی از مسائلی که برای هر تازه مسلمانی، پس از تشرّف به دین مبین اسلام پیش می آید، با تکیه بر ادله اجتهادی. «الاسلام یجبّ ما قبله» بدین معنا ست که اسلام ما قبل خود را از بین می برد؛ به عبارتی مسلمان شدن کافر - چه کافر کتابی و چه غیر کتابی- موجب می شود که به برکت اسلام، تمام ...

از منظر مالیاتی دوره ی ساسانیان به دو دوره متمایز تقسیم می شود : دوره ی قبل از انو شیروان ودوره ی بعد از انوشیروان. با تجزیه وتحلیل آن چه از منابع در مورد نظام مالیاتی دوره خسرو یکم آمده است، می توان دریافت که تا پیش از سده ششم میلادی بستن مالیات نظم خاصی نداشت. زیرا تا آن زمان مسّاحی زمین انجام نمی گرفت. این روش براساس تولید زمین، نه تنها کهنه و قدیمی شده بود، بلکه غیرعادلانه نیز بود. زیرا ارزی...

قواعد فقهی نقش موثری در استنباط احکام شرعی دارد. یکی از این قواعد، قاعده «من ملک شیئا ملک الاقرار به» است. این قاعده از زمان شیخ طوسی مورد توجه و استناد فقها قرار گرفته و ادعای اجماع بر آن شده است. سئوالات مطرح در این قاعده عبارتند از: آیا قاعده من ملک، یک قاعده فقهی است یا قاعده اصولی و نیز آیا واژه «ملک» در قاعده جزء حقوق است یا احکام؟ آیا قاعده من ملک و قاعده اقرار یک قاعده هستند؟ مفاد قاعده...